Συνήγορος του Πολίτη: Η Ελλάδα των ανισοτήτων και των διακρίσεων!

Στερεότυπα και προκαταλήψεις της δημόσιας διοίκησης αλλά και η  «ατολμία» πολλές φορές του ίδιου  του νόμου που επιτρέπει τις διακρίσεις στους  πολίτες και «υποθάλπτει» την ανισότητα, δημιουργώντας ακόμη και σήμερα συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού, καταγράφονται στην πρώτη ειδική  έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για την ισότιμη μεταχείριση στη χώρα μας.

Η έκθεση η οποία «χαρτογραφεί» τα δικαιώματα, τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες  όλων των πολιτών της χώρας, μέσα στο 2017,  καταδεικνύει πως οι ανισότητες διαπερνούν  όλο τον κοινωνικό ιστό,  «στιγματίζοντας»  και στερώντας  άλλοτε την επαγγελματική εξέλιξη και άλλοτε την  πρόσβαση στην εργασία.

Οι διακρίσεις στην Ελλάδα το 2017

«Βροχή» οι καταγγελίες που έγιναν, μέσα στη χρονιά που πέρασε , από πολίτες που διαμαρτύρονταν για άνιση μεταχείριση, προκαλώντας την παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη για θέματα διακρίσεων.

738 αναφορές έλαβε ο Συνήγορος του Πολίτη, μέσα στο 2017

• 40% διακρίσεις στους χώρους εργασίας μεταξύ ανδρών και  γυναικών
• 19% αναφορές για διακρίσεις λόγω αναπηρίας ή χρόνιων παθήσεων
• 12% διακρίσεις λόγω οικογενειακής κατάστασης
• 9% διακρίσεις λόγω ηλικίας
• 8% διακρίσεις λόγω εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής
• 5% διακρίσεις λόγω φυλής ή χρώματος

Η αιώνια ανισότητα των δύο φύλων 

Οι ανισότητες στην απασχόληση και την εργασία δεν περιορίζονται συνήθως μόνο στις  διακρίσεις λόγω φύλου καθώς επηρεάζονται και από άλλους παράγοντες οι οποίοι τις περισσότερες φορές πλήττουν κυρίως τις γυναίκες εργαζόμενες. Είτε πρόκειται για το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην αγορά εργασίας είτε για τη μορφή απασχόλησης (π.χ. μερική απασχόληση) ή την αμοιβή τους είτε για την κατάληψη θέσεων ευθύνης ή τον κίνδυνο απώλειας της θέσης εργασίας (απόλυση λόγω εγκυμοσύνης ή μητρότητας), η θέση της γυναίκας εργαζόμενης εμφανίζεται σταθερά δυσμενέστερη. Αν στην εικόνα αυτή προστεθεί η ευθύνη φροντίδας των ανήλικων παιδιών,  αλλά και ηλικιωμένων ή εξαρτώμενων συγγενικών προσώπων, η οποία κοινωνικά εξακολουθεί να βαρύνει δυσανάλογα τις γυναίκες, η θέση της γυναίκας καθίσταται πολλαπλώς βεβαρημένη τόσο εργασιακά όσο και κοινωνικά.

Η εγκυμοσύνη και η μητρότητα τείνουν να θέτουν παγίως τις εργαζόμενες γυναίκες σε μειονεκτική θέση, καθώς η απουσία  από την εργασία τους  για τους  λόγους αυτούς, επιφέρει εν γένει αρνητικές συνέπειες στα εργασιακά τους δικαιώματα, παρά την αυξημένη προστασία που προβλέπεται νομοθετικά κατά τις συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.

 Θύματα και οι άνδρες

Τα βαθιά εδραιωμένα στερεότυπα όμως ως προς την κατανομή των ρόλων στην οικογένεια εγκλωβίζουν και τους άνδρες  οι οποίοι όταν εργάζονται  είτε  αποκλείονται πλήρως από την άσκηση δικαιωμάτων που σχετίζονται με την ανατροφή παιδιών είτε  υφίστανται αθέμιτους περιορισμούς κατά την ισότιμη άσκηση των εν λόγω δικαιωμάτων. Το γεγονός αυτό υπονομεύει, σύμφωνα με την έκθεση,  την επιδίωξη συμφιλίωσης της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή, αλλά και τη σταδιακή αλλαγή αντιλήψεων σχετικά με τους ρόλους των φύλων στην ανατροφή των παιδιών.

Στον ιδιωτικό τομέα, η κατάσταση των εργασιακών δικαιωμάτων συνδέεται ευθέως με την οικονομική κρίση και πλήττει καταρχήν και τα δύο φύλα. Ωστόσο, στις περιπτώσεις εργαζόμενων γυναικών που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή έχουν μόλις επιστρέψει από άδεια μητρότητας οι συνέπειες είναι εμφανώς δυσμενέστερες. Καταγγελίες συμβάσεων εργασίας εγκύων ή μητέρων, μονομερείς βλαπτικές μεταβολές των όρων εργασίας τους και μεθοδεύσεις οικειοθελών αποχωρήσεων εκ μέρους της εργοδοτικής πλευράς αποτελούν  τη συνήθη πρακτική  στις υποθέσεις διακρίσεων στον ιδιωτικό τομέα.

Ο «αόρατος» πληθυσμός των Ρομά

Στην Ελλάδα των έντονων ανισοτήτων όμως υπάρχει ένας ολόκληρος πληθυσμός  «αφανής». Πρόκειται για τους Ρομά οι οποίοι, με αποκλειστική ευθύνη, της πολιτείας εξακολουθούν να είναι «αόρατοι».

Η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη είναι πραγματικά «κόλαφος» για τον τρόπο που το κράτος διαχειρίζεται το  θέμα των Ρομά, συντηρώντας τον κοινωνικό αποκλεισμό τους και τη « διαβίωσή τους υπό συνθήκες που προσβάλλουν τα ανθρώπινα δικαιώματα της αξιοπρέπειας και της ασφάλειας».  Στην έκθεση γίνεται μάλιστα αναφορά σε συγκεκριμένα περιστατικά από τα οποία προκύπτει η απροθυμία της δημόσια διοίκησης  να αντιμετωπίσει με ευελιξία και αποτελεσματικότητα τα ζητήματα που συνδέονται με τους Ρομά. Μεταξύ άλλων αναφέρεται:

• Δήμος αρνήθηκε να καταχωρίσει στα μητρώα αρρένων και στο δημοτολόγιο αγόρι, καταγωγής Ρομά παρά το γεγονός ότι υπήρχε έγγραφο περί καταχώρισης της γέννησής του σε άλλο δήμο. Έπειτα από παρέμβαση της Αρχής, κατέστη δυνατή η κατάθεση της αίτησης μαζί με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, καθώς και η αναζήτηση των απαιτούμενων διοικητικών εγγράφων ενδοϋπηρεσιακά, μέσω της συνεργασίας των δύο εμπλεκόμενων δήμων.
• Άρνηση παραλαβής από το ΕΚΑΒ ασθενούς μη Ρομά από σπίτι, στο Ζεφύρι Αττικής επειδή ήταν δίπλα από καταυλισμό Ρομά.  Το πλήρωμα του ασθενοφόρου ζήτησε  από τους συγγενείς του ασθενούς τη μεταφορά του στο τοπικό Αστυνομικό Τμήμα (ΑΤ), προκειμένου να πραγματοποιηθεί η παραλαβή του από εκεί. Ως λόγος για τον οποίο ζητήθηκε η μεταφορά του ασθενούς στο ΑΤ αναφέρθηκε από το ΕΚΑΒ η «ιδιαιτερότητα της περιοχής». Ύστερα από  αυτοψία που διενήργησε ο Συνήγορος του Πολίτη  στην περιοχή, διαπιστώθηκε  ότι δεν υφίσταται καταυλισμός Ρομά σε όλο το μήκος της οδού! Πληροφορήθηκε πάντως από το ΑΤ της περιοχής αλλά και από σχετικά δημοσιεύματα ότι είναι συχνό φαινόμενο  η παραλαβή ασθενών από ασθενοφόρα  μπροστά από το Αστυνομικό Τμήμα!!

Διαχωρισμοί και στα κοιμητήρια

Και οι θρησκευτικές πεποιθήσεις όμως προκαλούν διακρίσεις ακόμη και μετά …θάνατο. Χαρακτηριστική είναι η αυθαίρετη μετατόπιση , σε κοιμητήριο, των ορίων οικογενειακού τάφου  Μάρτυρα του Ιεχωβά  επειδή ήταν ακριβώς δίπλα από άλλο τάφο ιδιωτών που διαμαρτυρήθηκαν  για τον… χώρο ταφής.  Σε επιτόπια έρευνα που διενήργησε ο  Συνήγορος διαπίστωσε ότι ενώ  το κοιμητήριο διέθετε χώρους ταφής ορθολογικά κατατετμημένους, η μόνη ασυμμετρία αφορούσε τον συγκεκριμένο τάφο!

Οι διακρίσεις  της δημόσιας διοίκησης

Σημαντικά προσκόμματα στην άσκηση δικαιωμάτων δημιουργεί και η κοινωνική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι πολίτες.  Τα ζητήματα διακρίσεων στην εργασία λόγω κοινωνικής κατάστασης σχετίζονται κυρίως με την άσκηση δικαιωμάτων, και ειδικότερα αφορούν: α) τη δυνατότητα υποβολής καταγγελίας στην αρμόδια Eπιθεώρηση  Eργασίας άστεγου εργαζoμένου, που δεν διαθέτει μόνιμη κατοικία , β) την άρνηση εγγραφής στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ προσώπων που είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας, αιτούντες άσυλο, άστεγοι και δεν διαθέτουν μόνιμη κατοικία.

Ο ρατσισμός ακόμη και στα λεωφορεία

Ο  Συνήγορος  του Πολίτη  επιβεβαιώνει πάντως και τις επιθέσεις σε βάρος μεταναστών και προσφύγων αλλά και  αρκετά κρούσματα ρατσισμού στην καθημερινότητα όπως τα περιστατικά  άρνησης εξυπηρέτησης επιβατών με διακριτά εθνοφυλετικά  χαρακτηριστικά από οδηγούς λεωφορείων των Οδικών Συγκοινωνιών (ΟΣΥ).  Σε ένα από αυτά, ο οδηγός αρνήθηκε την επιβίβαση  δύο αλλοδαπών μητέρων με μωρά σε παιδικά καροτσάκια, με το επιχείρημα ότι δεν επιτρέπεται να μπαίνουν  με ανοιχτά καροτσάκια!

Οι δύο άλλες περιπτώσεις αφορούν άρνηση οδηγού να σταματήσει μπροστά από δομή  φιλοξενίας προσφύγων για να επιβιβάσει αλλοδαπούς. Τα περιστατικά ερευνώνται από τη διοίκηση της ΟΣΥ και ειδικά για το ένα κινήθηκε η προβλεπόμενη στον Γενικό Κανονισμό Προσωπικού της εταιρείας πειθαρχική διαδικασία κατά του εμπλεκόμενου οδηγού, με την επίδοση της κλήσης του σε απολογία. Παράλληλα, η ΟΣΥ ζήτησε με έγγραφό της συγγνώμη  για τη συμπεριφορά του συγκεκριμένου οδηγού.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr