Νόμος 1608 του 1950: Ένας νόμος «τυφλός τα τ’ ώτα τον τε νουν τα τ’ όμματτι»

Αν υπάρχει ένας νόμος τον οποίον οι Δικαστές εφαρμόζουν τις περισσότερες φορές με μεγάλη απροθυμία, είναι ακριβώς ο νόμος περί καταχραστών του Δημοσίου. Από καιρού εις καιρόν, το φως της δημοσιότητας βλέπουν σχετικές υποθέσεις, όπου αποδεικνύεται ότι ο νόμος αυτός είναι τόσο αναχρονιστικός, όσο ακριβώς προδίδει η ηλικία του, αφού είναι ένα νομοθέτημα ηλικίας 68 ετών. Επανειλημμένως, το νομοθέτημα αυτό έχει κατακριθεί από δικαστές, δικηγόρους, καθηγητές των νομικών σχολών. Η σχετική αρθρογραφία είναι πλούσια, πολύ πρόσφατη και προφητική και του γνωστού ποινικολόγου Θόδωρου Μαντά στο dikastiko.gr.

Γράφει ο δικηγόρος Δημήτρης Ν. Μπόλης

Η μοναδική διάταξη του Νόμου, λιτή και αυστηρή υπέρ το δέον:

«Στον ένοχο των αδικημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 216 (πλαστογραφία), 218 (πλαστογραφία και κατάχρηση ενσήμων) 235(δωροληψία), 236 (δωροδοκία), 237(δωροληψία και δωροδοκία δικαστικών λειτουργών), 242(ψευδής βεβαίωση), 256(απιστία), 258(υπαιξέρεση στην υπηρεσία), 372(κλοπή), 375(υπεξαίρεση) και 386(απάτη) του Ποινικού Κώδικα, εφόσον αυτά στρέφονται κατά του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή κατά άλλου νομικού προσώπου από εκείνα που αναφέρονται στο άρθρο 263Α του Ποινικού Κώδικα και το όφελος που πέτυχε ή επιδίωξε ο δράστης ή η ζημία που προξενήθηκε ή οπωσδήποτε απειλήθηκε στο Δημόσιο ή στα πιο πάνω νομικά πρόσωπα υπερβαίνει το ποσό των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) δραχμών, επιβάλλεται η ποινή της κάθειρξης και, αν συντρέχουν ιδιαζόντως επιβαρυντικές περιστάσεις, ιδίως αν ο ένοχος εξακολούθησε επί μακρό χρόνο την εκτέλεση του εγκλήματος ή το αντικείμενό του είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, επιβάλλεται η ποινή της ισόβιας κάθειρξης”.» Για να αντιληφθεί κανείς το δυσανάλογο της ποινής, (που το 1950 προέβλεπε την ποινή του θανάτου), αρκεί να τη συγκρίνει με την ποινή της ανθρωποκτονίας εκ προθέσεως, της οποίας η ποινή είναι επίσης της ισοβίου καθείρξεως. Το απλοϊκό και συνάμα λογικό ερώτημα είναι αν η απαξία της πράξεως της με δόλο αφαιρέσεως ανθρώπινης ζωής, είναι η ίδια με την αφαίρεση χρημάτων από το Δημόσιο. Σε περίπτωση μάλιστα που η αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής έγινε εν βρασμώ ψυχικής ορμής, τα όρια της ποινής είναι από 10 έως 20 χρόνια κάθειρξη. Αν δε, αναγνωριστεί και ελαφρυντικό στο δράστη (π.χ. προτέρου εντίμου βίου, ότι επέδειξε καλή συμπεριφορά μετά την πράξη κλπ), τότε το πλαίσιο της ποινής διαμορφώνεται από φυλάκιση δύο ετών έως 12 χρόνων κάθειρξη. Στην περίπτωση του Ν. 1608/1950 (με την επιβαρυντική περίσταση της ιδιαίτερα μεγάλης ζημίας ή της επί μακρόν τελέσεως της πράξεως), ακόμη και αν το δικαστήριο αναγνωρίσει ελαφρυντικό, το πλαίσιο ποινής ορίζεται υποχρεωτικά μεταξύ των 10 έως 20 ετών κάθειρξη. Η συγκλονιστική περίπτωση της καθαρίστριας από το Βόλο, αντιμετωπίστηκε δηλαδή από τους Δικαστές της, με την μικρότερη δυνατή ποινή που ο νόμος τους έδινε το δικαίωμα να επιβάλλουν!!! Πρόεδρος Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων στην Αθήνα, ανέφερε σε σχετική υπόθεση στους κατηγορουμένους ότι διαφωνεί πλήρως με την ποινή που προβλέπει ο συγκεκριμένος νόμος, οφείλει όμως να υπακούσει σε αυτόν και αναγκάζεται, καίτοι διαφωνεί όπως ανέφερε, να επιβάλει την προβλεπόμενη εξοντωτική ποινή. Αντιλαμβάνεται κανείς, φρονώ, τη συνειδησιακή σύγκρουση που ο εκάστοτε Δικαστής νιώθει, λόγω της υποχρέωσής του να επιβάλει μία ποινή, που και ο ίδιος αντιλαμβάνεται ότι είναι επιεικώς δυσανάλογη του εγκλήματος και δεν αξίζει στον κατηγορούμενο. Τη σύγκρουση μεταξύ της υποχρεώσεώς του να υπακούσει και να εφαρμόσει το Νόμο και στην υποχρέωσή του να υπακούσει στη συνείδησή του και να επιβάλει στον κατηγορούμενο Δίκαιη και ανάλογη με την πράξη του ποινή. Σε παρεμφερή υπόθεση, δημόσιος υπάλληλος που περί τα 15 έτη, χρησιμοποιώντας πλαστό πτυχίο, διορίστηκε σε θέση που ούτως ή άλλως θα προσλαμβάνονταν και με το πτυχίο του Λυκείου, εισέπραξε συνολικά περισσότερα από 150.000 Ευρώ ως μισθούς, άρα κατηγορήθηκε ότι η ζημία που προκάλεσε στο Δημόσιο ήταν ιδιαίτερα μεγάλης αξίας. Η επαπειλούμενη ποινή, αυτή της ισοβίου καθείρξεως ή με την αναγνώριση ελαφρυντικού από 10 έως 20 χρόνια κάθειρξη. Οι δικάσαντες Δικαστές, προς τιμήν τους θεωρώ, με ένα φιλάνθρωπο άλλα και λογικό σκεπτικό, απεφάσισαν ότι η πράξη του κατηγορουμένου δεν προκάλεσε ιδιαίτερα μεγάλη ζημία στο Δημόσιο, διότι θα έπρεπε από το ποσό των 150.000 ευρώ των μισθών που έλαβε ο κατηγορούμενος, να αφαιρεθεί η αξία της εργασίας που ούτως ή άλλως ο κατηγορούμενος προσέφερε στο Δημόσιο. Αυτομάτως λοιπόν το πλαίσιο ποινής ήτο αυτό των 10 έως 20 ετών κάθειρξη, με την αναγνώριση ελαφρυντικού το πλαίσιο διαμορφώθηκε σε 2 έως 12 χρόνια, η επιβληθείσα ποινή σε αυτή των 4 ετών, η οποία ανεστάλη λόγω του λευκού ποινικού μητρώου του κατηγορουμένου, ο οποίος απεδόθη στην κοινωνία καταδικασμένος μεν, ελεύθερος δε. Θεωρεί κανείς ότι η ως άνω ποινή δεν είναι εύλογη και ανάλογη της πράξης; Ο ποινικός Κώδικας, προβλέπει στο άρθρο 79 ότι το δικαστήριο «…στα όρια που διαγράφει ο Νόμος» οφείλει να λάβει υπ’ όψη τη βαρύτητα του εγκλήματος και την προσωπικότητα του δράστη. Δυστυχώς όμως τα όρια που διαγράφει ο Νόμος 1608/1950 είναι εξαιρετικά στενά: Ισόβια ή με την αναγνώριση ελαφρυντικού 10 έως 20 χρόνια κάθειρξη. Οι Δικαστές που επέβαλαν 10 χρόνια κάθειρξη στην καθαρίστρια κινήθηκαν λοιπόν στο ελάχιστο όριο που τους παρείχε ο Νόμος. Ένα νόμος που αδυνατεί να αφουγκραστεί τη σημερινή πραγματικότητα και που προκαλεί τον έντονο εκνευρισμό της κοινωνίας, διότι μία γυναίκα που δούλεψε και προσέφερε στο Δημόσιο ως καθαρίστρια, βρίσκεται στη φυλακή γιατί κατέθεσε ένα παραποιημένο απολυτήριο Δημοτικού σχολείου. Στο έργο του Σοφοκλή «Οιδίπους Τύραννος», ο Οιδίποδας αισθανόμενος έντονα αδικημένος από τον Τειρεσία, του απηύθυνε τη φράση ότι είναι «τυφλός τα τ’ ώτα τον τε νουν τα τ’ όμματτι», η δε παρήχηση του ταυ πρόδιδε τον εκνευρισμό του Οιδίποδα για το άδικο που ένοιωθε ότι γινόταν εις βάρος του. Είναι καιρός η Πολιτεία και οι νομοθέτες να αντιληφθούν ότι η κοινωνία δεν αντέχει νόμους που δεν βλέπουν, δεν ακούν και δεν συναισθάνονται την κοινωνία και την προκαλούν με αποφάσεις «άδικες», ειδικά εις βάρος ενός ανθρώπου αδύναμου, όπως η καθαρίστρια από το Βόλο. Νόμος ο οποίος προβλέπει ποινές που αποδεδεικνύονται άδικες, δεν έχει θέση στο Δικαιικό μας σύστημα και είναι καιρός πλέον, μετά από 68 χρόνια, η ποινή να είναι όχι ανελαστική αλλά ανάλογη της πράξεως.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr