Διεθνής κατακραυγή μετά την απόφαση Ερντογάν για την Αγία Σοφία – Για κυρώσεις μιλάει η κυβέρνηση, επαφές Μητσοτάκη
Θύελλα αντιδράσεων από πολλές χώρες, αλλά και την Ε.Ε. έχει προκαλέσει η απόφαση του Τούρκου προέδρου να μετατρέψει σε τζαμί την Αγία Σοφία. Από την κυβέρνηση σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις, επισημαίνοντας πως θα πρέπει να υπάρξουν συνέπειες.
Το θέμα της ευρωπαϊκής και διεθνούς διάστασης του ζητήματος είχε θίξει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε μία σκληρή δήλωσή του την Παρασκευή, ενώ ξεκίνησε ήδη τηλεφωνικές επαφές σε διεθνές επίπεδο για την απόφαση Ερντογάν και το Σάββατο συνομίλησε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, στον οποίο εξέφρασε τη συμπαράσταση και υποστήριξή του.
Με κυρώσεις κατά της Τουρκίας προειδοποίησε το Σάββατο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. «Ο Ερντογάν έκανε ένα ιστορικό λάθος, ένα λάθος που δημιουργεί ένα χάσμα, ελπίζω να μην είναι αγεφύρωτο» σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας στον ΣΚΑΙ, επισημαίνοντας πως η απόφαση θα του δημιουργήσει προβλήματα.
«Η Ελλάδα καταδικάζει αυτή την ενέργεια και θα κάνει ότι περνά από το χέρι της προκειμένου να υπάρξουν συνέπειες για την Τουρκία. Όλα είναι πάνω στο τραπέζι και το ενδεχόμενο των κυρώσεων όχι μόνο από την Ευρώπη αλλά και από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Unesco» τόνισε ο κ. Πέτσας
«Να καταλάβει όποιος παραβαίνει τη διεθνή νομιμότητα ότι για αυτή την παραβατική συμπεριφορά υπάρχουν κυρώσεις οι οποίες πονάνε» υπογράμμισε, επαναλαμβάνοντας πως πρόκειται για διεθνές ζήτημα. «Το θέμα της Αγίας Σοφίας είναι διεθνές ζήτημα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι τέτοια παραβατική συμπεριφορά και μια τόσο μεγάλη προσβολή θα πρέπει να έχει και ανάλογη απάντηση» σχολίασε και προανήγγειλε πως τις επόμενες μέρες θα υπάρξουν εξελίξεις.
Η αντίδραση της Ε.Ε.
Σε μία πρώτη αντίδραση από την Ε.Ε. ο Ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, χαρακτήρισε «λυπηρή» την απόφαση για την Αγία Σοφία.
«Η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου Επικρατείας να ανατρέψει μία από τις αποφάσεις ορόσημο της σύγχρονης Τουρκίας και η απόφαση του Προέδρου Ερντογάν να θέσει το μνημείο υπό τη διεύθυνση της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων, είναι λυπηρή» σχολίασε σε ανακοίνωσή του.
Όπως ανέφερε η Αγία Σοφία έχει «ισχυρή συμβολική, ιστορική και παγκόσμια αξία. Η Τουρκία έχει αναπτύξει μια παράδοση πολιτιστικής διατήρησης καθώς και αναγνωρισμένη παράδοση πνευματικής και πολιτιστικής ανοικτότητας». Επισήμανε δε πως «ως ιδρυτικό μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η Τουρκία έχει δεσμευτεί να προωθήσει τον διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο και να προωθήσει την ανεκτικότητα και τη συνύπαρξη».
Απογοήτευση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ
«Μας απογοητεύει η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας», σημείωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορτέιγκους. «Αντιλαμβανόμαστε ότι η τουρκική κυβέρνηση παραμένει δεσμευμένη να εγγυάται την πρόσβαση στην Αγία Σοφία σε όλους τους επισκέπτες και ανυπομονούμε να ακούσουμε τα σχέδιά της για τη διαχείριση της Αγίας Σοφίας κατά τρόπο ώστε να παραμείνει προσβάσιμη στους πάντες» ανέφερε.
Υποστήριξε πως η Αγία Σοφία είναι ένα σημαντικό μέρος από τις «ιστορικές τοποθεσίες της Κωνσταντινούπολης» που συμπεριλαμβάνονται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ανακοίνωση εξέδωσε και η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας την απόφαση Ερντογάν μεγάλη προσβολή για τους χριστιανούς.
«Καταδικάζουμε έντονα την απόφαση του προέδρου Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Σε διαφορετικά σημεία της ιστορίας της, η Αγία Σοφία χρησίμευσε ως τόπος λατρείας για μουσουλμάνους και χριστιανούς, και για δεκαετίες υπήρξε ένα εξαιρετικό και φιλόξενο κέντρο για ανθρώπους όλων των θρησκειών. Η κίνηση του Ερντογάν σήμερα είναι μια μεγάλη προσβολή για τους χριστιανούς σε όλο τον κόσμο που βλέπουν στην Αγία Σοφία ως λαμπερό φως και σεβαστό ιερό χώρο» επισημαίνεται.
«Αυτή η μετατροπή του καθεστώτος της είναι άσκοπα διχαστική σε μια εποχή που χρειαζόμαστε περισσότερες, όχι λιγότερες, προσπάθειες για την οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού. Προτρέπουμε έντονα τον Ερντογάν να ανακαλέσει αυτήν την απόφαση και να διαφυλάξει την αξιοσημείωτη κληρονομιά της Αγίας Σοφίας, διατηρώντας την ως ένα θρησκευτικά ουδέτερο μουσείο για ανθρώπους όλων των θρησκειών και πολιτισμών που μπορούν να επισκεφθούν και να γιορτάσουν την κοινή μας παγκόσμια κληρονομιά» υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.
«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί αποτελεί το χειρότερο παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού» δημοσίευσε στο Twitter και o Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος.
Έντονες επικρίσεις από Γερμανία
«Λυπούμαι πολύ που η Αγία Σοφία θα διατίθεται τώρα αποκλειστικά σε μία θρησκεία για προσευχή. Το κτίριο έχει βαθιά ιστορική σημασία, τόσο για τον Χριστιανισμό όσο και για το Ισλάμ. Σε μια αλλαγή του καθεστώτος του (το κτίριο) θα έπρεπε να χρησιμεύει ως σημείο συνάντησης, ανταλλαγής μεταξύ των δύο θρησκειών» υποστήριξε ο εντεταλμένος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για θρησκευτικά ζητήματα Μάρκους Γκρούμπελ (CDU).
Παρέμβαση έκανε και η Γερμανική Καθολική Διάσκεψη των Επισκόπων. «Με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας της Τουρκίας για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας και την ανακοίνωση του προέδρου Ερντογάν να ανοίξει το κτίριο για μουσουλμανικές προσευχές, η Τουρκία φαίνεται ότι είναι στον δρόμο για την μετατροπή ενός από τα μεγαλύτερα σύμβολά της από μουσείο σε τζαμί» ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος της Διάσκεψης Ματίας Κοπ.
«Η μετατροπή σε μουσείο το 1934 οδήγησε σε μια ειρήνευση η οποία διαρκεί μέχρι σήμερα. Οι πιστοί και των δύο μεγάλων θρησκειών, αλλά και οι κοσμικοί Τούρκοι, μπορούσαν, ο καθένας με τον τρόπο του, να βρουν σημείο αναφοράς σε αυτό το κτίριο, να ταυτιστούν μαζί του» πρόσθεσε.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο η απόφαση του δικαστηρίου και του Τούρκου προέδρου ενέχουν τον κίνδυνο η Αγία Σοφία να μπορεί και πάλι μελλοντικά να θεωρηθεί σύμβολο θρησκευτικής ‘κατάκτησης’». Για το λόγο αυτό μιλάει για την ανάγκη «μιας πολιτικής απόφασης η οποία θα ενισχύει την συνοχή της χώρας και το αίσθημα της ενότητας Μουσουλμάνων και Χριστιανών, αντί να υποδαυλίζει πικρίες και να ενισχύει τις φυγόκεντρες δυνάμεις».
Πολλά στελέχη γερμανικών κομμάτων επέκριναν επίσης την απόφαση Ερντογάν, ζητώντας μάλιστα να σταματήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις καθώς θεωρούν πως η Τουρκία έδειξε με την επιλογή αυτή ότι δεν θέλει να ανήκει στη Δύση.
Θλίψη από τη Γαλλία
Τη θλίψη της για την απόφαση Ερντογάν εξέφρασε η γαλλική κυβέρνηση, μέσω ανακοίνωσης από το γραφείο του γάλλου υπουργού Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν. «Η Γαλλία θλίβεται για την απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας να τροποποιηθεί το καθεστώς της Αγίας Σοφίας και το διάταγμα του προέδρου [της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το οποίο υπήχθη στη δικαιοδοσία της διεύθυνσης θρησκευτικών υποθέσεων. Οι αποφάσεις αυτές θέτουν υπό αμφισβήτηση μια από τις πιο συμβολικές ενέργειες της σύγχρονης και λαϊκής Τουρκίας» αναφέρει η ανακοίνωση.
«Η ακεραιότητα αυτού του θρησκευτικού, αρχιτεκτονικού και ιστορικού κοσμήματος, συμβόλου της ανεξιθρησκίας, της ανεκτικότητας και της ποικιλομορφίας, το οποίο έχει περιληφθεί στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, πρέπει να προφυλαχθεί» προστίθεται.
Αυστρία: Αποξένωση από Ευρώπη
Την άποψη πως η Άγκυρα με την απόφαση αυτή αποξενώνεται από την Ευρώπη εξέφρασε ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ. «Λυπούμαστε βαθιά για τη σημερινή απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί και δεν μπορούμε να την κατανοήσουμε! Η κατάργηση του καθεστώτος μουσείου που την καταστούσε προσβάσιμη σε όλους τους πολιτισμούς και τις θρησκείες είναι ένα ακόμη βήμα μακριά από την Ευρώπη» τόνισε.
Αντίδραση από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία
«Είναι πολύ λυπηρό ότι η ανησυχία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, άλλων ορθόδοξων εκκλησιών δεν εισακούσθηκε. Η εν λόγω απόφαση, δυστυχώς, δεν στοχεύει στην ειρήνευση των υπαρχουσών αντιθέσεων, αλλά, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διαιρέσεις, όπως είχε πει στις 6 Ιουλίου σε δηλώσεις του ο Πατριάρχης (Μόσχας και Πασών των Ρωσιών) Κύριλλος», δήλωσε στο πρακτορείο TASS ο πρόεδρος του τμήματος για τις αμοιβαίες σχέσεις της εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας, Βλαντίμιρ Λεγκόιντα.
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr