Αυστηρό μήνυμα Αρείου Πάγου (και) προς το Δημόσιο για ηλεκτρονικές καταθέσεις ένδικων μέσων: “Δεν αλλάζουν οι προθεσμίες που ορίζει ο νόμος”

Στον “πάγο” βάζει ο Άρειος Πάγος ακόμη και προσφυγές από ΝΠΔΔ του Δημοσίου, όπως ο e-ΕΦΚΑ, σχετικά με τη νέα δυνατότητα που δίνεται με την ηλεκτρονική υποβολή ένδικων μέσων.

Όπως αναφέρει το Ανώτατο Δικαστήριο, η δυνατότητα αυτή δεν αλλάζει τις προθεσμίες που δίνονται βάσει των νομοθετικών διατάξεων για την υποβολή οποιασδήποτε πράξης. Αντιθέτως, τονίζει πως ισχύουν όσα προβλέπονται και για τη διά ζώσης κατάθεση ένδικων μέσων.

Στην προκειμένη περίπτωση, όπως σημειώνεται με τον μοναδικό λόγο της αναιρέσεως, κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου του, το e-ΕΦΚΑ «αποδίδει στην προσβαλλόμενη απόφαση την πλημμέλεια από τον αρθμ.14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, ισχυριζόμενο ότι το Εφετείο, παρά τον νόμο, κήρυξε απαράδεκτη την από 30.9.2021 έφεσή του ως εκπροθέσμως ασκηθείσα».

Όπως, όμως, προκύπτει από την υπεράσπιση του δικηγόρου Κωνσταντίνου Παπαδάκη για την εγκαλούμενη εταιρεία η από την 20.7.2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Αθηνών, «επιδόθηκε στο εκκαλούν Ν.Π.Δ.Δ. «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» και ήδη υπό την επωνυμία «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης», στις 20.7.2021… Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 144 παρ. 1 ΚΠολΔ, η προθεσμία των τριάντα ημερών για την άσκηση εφέσεως από το ως άνω εκκαλούν Ν.Π.Δ.Δ. κατά της επιδοθείσας από την ενάγουσα … εκκαλουμένης αποφάσεως, που άρχισε την επομένη της ημέρας της επιδόσεως και λόγω των δικαστικών διακοπών την πρώτη ημέρα μετά το πέρας αυτών (ήτοι την 1.9.2021), συμπληρώνεται ώρα 7 μ.μ. της τελευταίας ημέρας της προθεσμίας, ήτοι της Πέμπτης 30 Σεπτεμβρίου 2021».

Αυστηρό μήνυμα Αρείου Πάγου: «Οι διατάξεις ηλεκτρονικής κατάθεσης ουδόλως καταργούν ούτε επιμηκύνουν τις καθοριζόμενες προθεσμίες»

Σύμφωνα με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου κρίθηκε:

«Επομένως, το ως άνω εκκαλούν Ν.Π.Δ.Δ. είχε τη δυνατότητα κατά το ως άνω χρονικό διάστημα και μέχρι τις 7 μ.μ. της 30η.9.2021, να καταθέσει στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου την έφεσή του, είτε δια ζώσης κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες λειτουργίας της, είτε ηλεκτρονικά σε οποιαδήποτε ημέρα και ώρα του ως άνω χρονικού διαστήματος, όπως ορίζει το άρθρο 119 ΚΠολΔ σε συνδ. με τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 4267/2014, τα οποία ουδόλως καταργούν τις διατάξεις του ΚΠολΔ ούτε επιμηκύνουν τις καθοριζόμενες από τις τελευταίες προθεσμίες, αντίθετα ρυθμίζουν λεπτομερέστερα τα της ηλεκτρονικής καταθέσεως δικογράφων εντός των ως άνω προθεσμιών του ΚΠολΔ.

Ειδικότερα, τόσο από την αιτιολογική έκθεση του ν. 3994/2011, ο οποίος επέτρεψε το πρώτον την δυνατότητα ηλεκτρονικής καταθέσεως δικογράφων όσο και του τροποποιητικού ν. 4335/2015, σκοπός των διατάξεων αυτών είναι η απλούστερη απονομή της δικαιοσύνης με την παράλληλη διαφύλαξη της συνοχής, ενότητας και συνέχειας του ΚΠολΔ και όχι η κατάργηση ή τροποποίηση. Κατά συνέπεια, η έφεση του εκκαλούντος Ν.Π.Δ.Δ. «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας «Κοινωνικής Ασφάλισης», η οποία κατατέθηκε την Πέμπτη 30.9.2021, ώρα 20:18, σύμφωνα με την οικεία έκθεση κατάθεσης ένδικου μέσου του Πρωτοδικείου Αθηνών (υπ’ αριθμ. ./2021) έχει ασκηθεί εκπρόθεσμα και, επομένως, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη».

Η ΑΠΟΦΑΣΗ 1014/2024 ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Α1′ Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ασημίνα Υφαντή, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Βρυσηίδα Θωμάτου, Γεώργιο Σχοινοχωρίτη, Ευτύχιο Νικόπουλο και Στυλιανή Μπλέτα – Εισηγήτρια, Αρεοπαγίτες.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 22 Ιανουαρίου 2024, με την παρουσία και του Γραμματέα Γεωργίου Φιστούρη, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

Του αναιρεσείοντος: Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ» (β-ΕΦΚΑ) που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, όπως μετονομάστηκε το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ», ως οιονεί καθολικού διαδόχου του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ – ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ» (Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.), το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Χαράλαμπο Τούμπα με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ και δεν κατέθεσε προτάσεις.

Της αναιρεσιβλήτου: Ομόρρυθμης Εμπορικής Εταιρείας με την επωνυμία «… Ο.Ε.», που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Κωνσταντίνο Παπαδάκη με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ και κατέθεσε προτάσεις.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 9/11/2016 αγωγή της ήδη αναιρεσιβλήτου, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 5876/2021 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 5664/2022 του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί το αναιρεσείον με την από 20/1/2023 αίτησή του.

Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως προσβάλλεται η αντιμωλία των διαδίκων εκδοθείσα κατά την τακτική διαδικασία υπ’ αριθμ. 5664/2022 τελεσίδικη απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, η οποία απέρριψε ως απαράδεκτη την από 30-9-2021 έφεση του εναγομένου και ήδη αναιρεσείοντος κατά της 5876/2021 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Η αίτηση αναιρέσεως ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 495, 552, 553, 556, 558, 564, 566 παρ.1 ΚΠολΔ), είναι συνεπώς παραδεκτή και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της (άρθρο 577 αριθμ.3 ΚΠολΔ).

Σύμφωνα με το άρθρο 518 παρ. 1 ΚΠολΔ αν ο εκκαλών διαμένει στην Ελλάδα η προθεσμία της εφέσεως είναι τριάντα ημερών, αν διαμένει στο εξωτερικό ή η διαμονή είναι άγνωστη, εξήντα ημερών, ενώ και στις δυο περιπτώσεις η προθεσμία αρχίζει από την επίδοση της αποφάσεως που περατώνει τη δίκη. Εξάλλου, με το άρθρο 1 παρ. 1 της από 29- 12-1980 πράξεως νομοθετικού περιεχομένου, που κυρώθηκε με τον Ν. 1157/1981, καθιερώθηκε από 1 Ιανουάριου 1981 πενθήμερη εβδομάδα εργασίας, αρχόμενη από Δευτέρα μέχρι και Παρασκευή για το προσωπικό του Δημοσίου, των οργανισμών της τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, ενώ κατά την παρ. 12 του ίδιου άρθρου, η διαδρομή των προθεσμιών, που τάσσονται από το νόμο ή τα δικαστήρια, αρχίζει από την επομένη ημέρα της επιδόσεως ή του γεγονότος που αποτελεί την αφετηρία της και λήγει την 17.00 ώρα της τελευταίας ημέρας, εάν δε αυτή είναι κατά νόμο εξαιρετέα ή Σάββατο λήγει την ίδια ώρα της επομένης εργάσιμης ημέρας (ΑΠ 1367/2022, ΑΠ 1286/2018). Το ίδιο ισχύει και επί της 30θήμερης προθεσμίας που τάσσεται με τη διάταξη του άρθρου 518 παρ. 1 ΚΠολΔ για την κατάθεση του δικογράφου της εφέσεως. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 19 παρ. 5 του Ν. 4267/2014 «η προβλεπόμενη στην κείμενη νομοθεσία ηλεκτρονική κατάθεση ενδίκων μέσων, βοηθημάτων και οποιουδήποτε εν γένει δικογράφου, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις, μπορεί να γίνει και εκτός των ωρών λειτουργίας των υπηρεσιών και των γραμματειών των δικαστηρίων, καθώς και κατά τις εξαιρετέες ημέρες. Δικόγραφα κατατιθέμενα σε οποιαδήποτε ώρα εργάσιμης ημέρας λογίζονται ότι κατατέθηκαν μέσα στο ωράριο εργασίας της ίδιας ημέρας. Δικόγραφα κατατιθέμενα σε εξαιρετέες ημέρες λογίζονται ότι κατατίθενται την αμέσως επόμενη ημέρα». Τέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ. 14 του Κ.Πολ.Δ. “αναίρεση επιτρέπεται, αν το δικαστήριο παρά το νόμο κήρυξε ή δεν κήρυξε ακυρότητα, έκπτωση από δικαίωμα ή απαράδεκτο”. Υπό τον όρο «απαράδεκτο» νοείται το δικονομικό απαράδεκτο, αυτό, δηλαδή, που δημιουργείται από την αθέτηση – παραβίαση δικονομικής διατάξεως (ΑΠ 862/2011, 558/2008), με αποτέλεσμα η δικονομική ενέργεια να στερείται των αναγκαίων προϋποθέσεων του κύρους της (ΑΠ 532/2020). Μέσω του ανωτέρω αναιρετικού λόγου ελέγχονται πλην άλλων, το παραδεκτό ασκήσεως ενδίκων μέσων, των προσθέτων λόγων εφέσεως, καθώς και το παραδεκτό των ανακοπών (άρθρα 583 επ, 632, 933, 979 ΚΠολΔ) και προσθέτων λόγων αυτών (ΑΠ 846/2019, ΑΠ 503/2018).

Στην προκειμένη περίπτωση, με τον μοναδικό λόγο της αναιρέσεως, κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου του, το αναιρεσείον αποδίδει στην προσβαλλόμενη απόφαση την πλημμέλεια από τον αρθμ.14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, ισχυριζόμενο ότι το Εφετείο, παρά τον νόμο, κήρυξε απαράδεκτη την από 30.9.2021 έφεσή του ως εκπροθέσμως ασκηθείσα. Από την παραδεκτή, κατ’ άρθρο 561 αρθμ. 2 ΚΠολΔ, επισκόπηση της προσβαλλόμενης αποφάσεως προκύπτει ότι το Εφετείο δέχθηκε τα ακόλουθα: <<Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την υπ’ αριθμ. .Β’ από 20.7.2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Αθηνών ., που προσκομίζει και επικαλείται η εφεσίβλητη της υπό στοιχ. Β’ έφεσης, ακριβές αντίγραφο της εκκαλουμένης υπ’ αριθμ. 5876/2021 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών επιδόθηκε στο εκκαλούν Ν.Π.Δ.Δ. «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» και ήδη υπό την επωνυμία «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης», στις 20.7.2021. Το γεγονός αυτό συνομολογεί με την έφεσή του και το ως άνω εκκαλούν (βλ. σελ. 20 εφέσεώς του όπου διαλαμβάνει το ως άνω γεγονός της επίδοσης καθώς και τη λήξη της προθεσμίας ασκήσεως εφέσεως στις 30.9.2021). Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 144 παρ. 1 ΚΠολΔ, η προθεσμία των τριάντα ημερών για την άσκηση εφέσεως από το ως άνω εκκαλούν Ν.Π.Δ.Δ. κατά της επιδοθείσας από την ενάγουσα (ήδη εφεσίβλητη της υπό στοιχ. Β’ εφέσεως) εκκαλουμένης αποφάσεως, που άρχισε την επομένη της ημέρας της επιδόσεως και λόγω των δικαστικών διακοπών την πρώτη ημέρα μετά το πέρας αυτών (ήτοι την 1.9.2021), συμπληρώνεται ώρα 7 μ.μ. της τελευταίας ημέρας της προθεσμίας, ήτοι της Πέμπτης 30 Σεπτεμβρίου 2021. Επομένως, το ως άνω εκκαλούν Ν.Π.Δ.Δ. είχε τη δυνατότητα κατά το ως άνω χρονικό διάστημα και μέχρι τις 7 μ.μ. της 30η.9.2021, να καταθέσει στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου την έφεσή του, είτε δια ζώσης κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες λειτουργίας της, είτε ηλεκτρονικά σε οποιαδήποτε ημέρα και ώρα του ως άνω χρονικού διαστήματος, όπως ορίζει το άρθρο 119 ΚΠολΔ σε συνδ. με τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 4267/2014, τα οποία ουδόλως καταργούν τις διατάξεις του ΚΠολΔ ούτε επιμηκύνουν τις καθοριζόμενες από τις τελευταίες προθεσμίες, αντίθετα ρυθμίζουν λεπτομερέστερα τα της ηλεκτρονικής καταθέσεως δικογράφων εντός των ως άνω προθεσμιών του ΚΠολΔ. Ειδικότερα, τόσο από την αιτιολογική έκθεση του ν. 3994/2011, ο οποίος επέτρεψε το πρώτον την δυνατότητα ηλεκτρονικής καταθέσεως δικογράφων όσο και του τροποποιητικού ν. 4335/2015, σκοπός των διατάξεων αυτών είναι η απλούστερη απονομή της δικαιοσύνης με την παράλληλη διαφύλαξη της συνοχής, ενότητας και συνέχειας του ΚΠολΔ και όχι η κατάργηση ή τροποποίηση. Κατά συνέπεια, η έφεση του εκκαλούντος Ν.Π.Δ.Δ. «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας «Κοινωνικής Ασφάλισης», η οποία κατατέθηκε την Πέμπτη 30.9.2021, ώρα 20:18, σύμφωνα με την οικεία έκθεση κατάθεσης ένδικου μέσου του Πρωτοδικείου Αθηνών (υπ’ αριθμ. ./2021) έχει ασκηθεί εκπρόθεσμα και, επομένως, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη κατά τα διαλαμβανόμενα στην οικεία υπό στοιχ. II νομική σκέψη.>>. Έτσι που έκρινε το Εφετείο δεν προέβη σε παρά το νόμο κήρυξη απαραδέκτου και τούτο διότι, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στη μείζονα σκέψη και τα ως άνω ανελέγκτως δεκτά γενόμενα, η απόφαση του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου επιδόθηκε στο εκκαλούν και ήδη αναιρεσείον στις 20-7-2021, η προθεσμία δε των τριάντα ημερών για την άσκηση εφέσεως από το εκκαλούν, η οποία άρχισε την επομένη της επιδόσεως και λόγω των δικαστικών διακοπών, την πρώτη ημέρα μετά το πέρας αυτών, την 1-9-2021, έληξε στις 9-2021 ημέρα Πέμπτη και ώρα 7 το βράδυ. Το γεγονός ότι η έφεση ασκήθηκε στις 30-9-2021 και ώρα 20:18, ήτοι μετά την 7η βραδυνή της ίδιας ως άνω ημέρας, δεν την καθιστά εμπρόθεσμη επειδή υποβλήθηκε στη γραμματεία του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου με ηλεκτρονικά μέσα, διότι ο τρόπος αυτός ασκήσεώς της δεν επιμηκύνει τις καθοριζόμενες από τον ΚΠολΔ προθεσμίες ασκήσεώς των ενδίκων μέσων. Επομένως, ο παραπάνω αναιρετικός λόγος από τον αριθμ. 14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, με τον οποίο το αναιρεσείον υποστηρίζει τα αντίθετα, είναι αβάσιμος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον δεν υπάρχει άλλος αναιρετικός λόγος προς έρευνα, πρέπει να απορριφθεί η αίτηση αναιρέσεως και να καταδικαστεί το αναιρεσείον, λόγω της ήττας του, στα δικαστικά έξοδα της αναιρεσίβλητης που κατέθεσε προτάσεις, κατά το νόμιμο και βάσιμο αίτημα αυτής (άρθρα 106, 176, 183, 189 παρ. 1, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), όπως ορίζονται στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει την από 20-1-2023 αίτηση για αναίρεση της υπ’ αριθμ. 5664/2022 αποφάσεως του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών.

Καταδικάζει το αναιρεσείον στα δικαστικά έξοδα της αναιρεσίβλητης, τα οποία ορίζει στο ποσό των δύο χιλιάδων επτακοσίων (2.700) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 27 Μαΐου 2024.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 16 Ιουλίου 2024.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr