Γεώργιος Νικολακόπουλος: Δόλος υπερχρεωμένων, ερμηνευτική βελτίωση από τον Άρειο Πάγο

Σημαντική είναι η πρόσφατη υπ’ αρ.400/2020 Απόφαση του Αρείου Πάγου και δύναται να αποτελέσει ένα όπλο στη φαρέτρα των δανειοληπτών!

Ειδικότερα, η ανωτέρω Απόφαση θέτει ευνοικότερο περιβάλλον για την αντιμετώπιση της συνηθισμένης ένστασης ύπαρξης δόλου στο δανειολήπτη, ο οποίος φτάνει σε αδυναμία πληρωμής, κατά τη διαδικασία εκδίκασης κυρίως υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη. Βεβαίως, η εν λόγω Απόφαση δεν φτάνει στο σημείο να αποδίδει ευθύνες και στο πιστωτικό ίδρυμα για την έναρξη της δανειοδότησης, καθώς και για την εξέλιξη της. Όμως είναι πολύ σημαντικές παραδοχές του Αρείου Πάγου όπως λ.χ. ότι: “την ύπαρξη του δόλου αποδεικνύει ο πιστωτής,…”, και ότι ο δανειστής “πρέπει να προτείνει τον εν λόγω ισχυρισμό κατά τρόπο ορισμένο, ήτοι με σαφή έκθεση των γεγονότων, που τον θεμελιώνουν και να τον αποδείξει” !

Επίσης, η ανωτέρω Απόφαση επισημαίνει ορθώς και τεκμηριωμένα : “ο οφειλέτης ενεργεί δολίως, όταν με τις πράξεις ή παραλείψεις του επιδιώκει την αδυναμία των πληρωμών του ή προβλέπει ότι οδηγείται σε αδυναμία πληρωμών και δεν αλλάζει συμπεριφορά, αποδεχόμενος το αποτέλεσμα αυτό. Ειδικότερα, πρόκειται για τον οφειλέτη εκείνο, ο οποίος καρπούται οφέλη από την υπερχρέωση του, με την απόκτηση κινητών ή ακινήτων, πλην όμως, είτε γνώριζε, κατά την ανάληψη των χρεών, ότι είναι αμφίβολη η εξυπηρέτηση τους, είτε από δική του υπαιτιότητα βρέθηκε μεταγενέστερα σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών.” Συνεπώς, ανοίγει ο δρόμος για πολλούς οφειλέτες να εφεσιβάλλουν ή και να αναιρέσουν Δικαστικές Αποφάσεις οι οποίες στηρίχθηκαν στην αποδοχή της ένστασης του δόλου, χωρίς τις ανωτέρω προυποθέσεις.

Δυστυχώς, η ανωτέρω Δικαστική Απόφαση, όπως προανέφερα, θεωρεί ότι στη διαδικασία του νόμου Κατσέλη (για την εξέταση του δόλου του δανειολήπτη) δεν πρέπει να συνυπολογιστούν ενδεχόμενες ευθύνες του πιστωτή. Όμως, κατά τη γνώμη μου, ερμηνεύοντας ορθώς την ανωτέρω παραδοχή της Απόφασης, ότι δηλαδή ενεργεί δολίως μόνο ο δανειολήπτης ο οποίος “καρπούται οφέλη από την υπερχρέωση του, με την απόκτηση κινητών ή ακινήτων, πλην όμως, είτε γνώριζε, κατά την ανάληψη των χρεών, ότι είναι αμφίβολη η εξυπηρέτηση τους, είτε από δική του υπαιτιότητα βρέθηκε μεταγενέστερα σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών.”, δύναται να προστατευτεί ο οφειλέτης, ο οποίος χωρίς δική του υπαιτιότητα υπέστη μείωση του μισθού ή της σύνταξης του κατά ποσοστό ικανό να του στερήσει τη δυνατότητα πληρωμής της συμφωνηθείσης δόσης. Επίσης δύναται να προστατευτεί και ο δανειολήπτης, ο οποίος – πάλι χωρίς δική του υπαιτιότητα – αντιμετώπισε διόγκωση των οφειλών του από κρυφές χρεώσεις του δανειστή ή από χρεώσεις οι οποίες μονομερώς επιβλήθησαν από αυτόν!

Γεώργιος Νικολακόπουλος, Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο & ΣτΕ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr