Βασίλης Χειρδάρης: Οι παρεμβάσεις στην επιλογή της ηγεσίας της δικαιοσύνης και η διαχρονική παθογένειά της

Εντυπωσιακό αυτό που συνέβη με την επιλογή της ηγεσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου μας, του Αρείου Πάγου.

Η μεν Κυβέρνηση βιάστηκε να επιλέξει την ηγεσία της Προεδρίας και της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και μάλιστα προ της λήξης της θητείας των ήδη αξιωματούχων των αντιστοίχων θέσεων και με το ισχυρό δεδομένο  την απολύτως νωπή έκφραση της λαϊκής θέλησης που την καθιστά ενδεχομένως κυβέρνηση σχεδόν μηνιαίας διάρκειας,  η δε αντιπολίτευση προέβη σε επιθετική κριτική και άρνηση ως προς την επιλογή, ασκώντας την θεμιτή αντιπολιτευτική της δυνατότητα αλλά παραβλέποντας ότι η κριτική αυτή αφορά έναν πολύ ευαίσθητο και ανεξάρτητο θεσμό, αυτό της δικαιοσύνης που αποτελεί τον τρίτο πυλώνα της δημοκρατίας.

Αναλύει ο ποινικολόγος Βασίλης Χειρδάρης

Κατά το Σύνταγμα (άρθρο 26) ενώ οι δύο λειτουργίες (εξουσίες) της Πολιτείας, η νομοθετική και εκτελεστική ασκούνται από δύο θεσμικούς φορείς (η μεν νομοθετική από τη Βουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η δε εκτελεστική από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Κυβέρνηση), η τρίτη λειτουργία, η δικαστική,  ασκείται μόνον από τα δικαστήρια, χωρίς την εμπλοκή η τη συμμετοχή άλλου θεσμικού φορέα. Μάλιστα στο άρθρο 87 του Συντάγματος η δικαιοσύνη απονέμεται από δικαστές που απολαμβάνουν λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία.

Αυτό σημαίνει ότι η δικαστική και τρίτη εξουσία πρέπει να διαθέτει εχέγγυα πλήρους ανεξαρτησίας χωρίς παρεμβολές και παρεμβάσεις στη λειτουργία της.

Δυστυχώς η αστοχία των κινήσεων των θεσμικών παραγόντων , ανεξαρτήτως της νομιμότητας ή όχι αυτών, τοποθετεί τη δικαστική εξουσία στο επίκεντρο πολιτικών αντιπαραθέσεων. Αυτό ερμηνεύεται απλά ότι όλοι οι αντιμαχόμενοι και εμπλεκόμενοι πολιτειακοί και πολιτικοί παράγοντες αποδέχονται ένα ξεχωριστό ρόλο – στον οποίο κανείς από αυτούς δεν διαφωνεί –  δηλ. στο να παρεμβαίνουν στη λειτουργία της δικαστικής εξουσίας ενεργά και χωρίς «τύψεις». Η παρέμβαση ουσιαστικά και πρακτικά σημαίνει μείωση και ελαχιστοποίηση της ανεξαρτησίας της υφιστάμενης την παρέμβαση δικαστικής εξουσίας, η οποία ποδηγετείται από τους παρεμβαίνοντες. Έχομε δηλαδή ένα θεσμικό φαινόμενο, όπου η παρέμβαση σε μια εντελώς ανεξάρτητη εξουσία θεωρείται δικαιολογημένη, εύλογη και απροβλημάτιστη και όπου η δικαστική εξουσία που υφίσταται την παρέμβαση δεν μπορεί να ορθώσει το θεσμικά ανεξάρτητο ανάστημά της και να αντιδράσει.

Το ερώτημα είναι τι πρέπει να γίνει; Η απάντηση δεν είναι ούτε απλή ούτε εύκολη. Το σίγουρο είναι ότι αυτό που γίνεται είναι απαράδεκτο από συνταγματικής και θεσμικής άποψης  και ότι δεν πρέπει να συνεχιστεί μια χρόνια και απαράδεκτη πρακτική, ασύμβατη με το σύγχρονο νομικό πολιτισμό της διάκρισης των εξουσιών και της ορθής λειτουργίας μιας ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Η δικαιοσύνη και η ανεξαρτησία της πρέπει να διαφυλαχθούν ως κόρη οφθαλμού, αφού είναι η μόνη που έχει θεσμικά τον ρόλο του ελέγχου των λοιπών εξουσιών και η μόνη που η αντικειμενικότητα συνυπάρχει στη δομή της.

Πιστεύω ότι ήρθε ο καιρός η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επερχόμενες εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 αλλά και όλο το πολιτικό σκηνικό (μείζονα και ελάσσονα αντιπολίτευση) να αλλάξουν την παθογένεια της απαράδεκτης διαχρονικής παρέμβασης στη δικαστική εξουσία και να της αποδώσουν την πλήρη ανεξαρτησία που  δικαιούται και της ανήκει. Δεν είναι άλλωστε δικαίωμά τους αλλά συνταγματική, θεσμική και δημοκρατική υποχρέωση. Η αποκατάσταση της πραγματικής βούλησης του συνταγματικού νομοθέτη και του θεσμικού ανεξάρτητου ρόλου της δικαστικής λειτουργίας με την παύση της επιλογής της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων από την εκτελεστική εξουσία και την επιλογή άλλου ανεξάρτητου θεσμικά τρόπου επιλογής, μόνο οφέλη θα προσδώσει στη δημοκρατία μας.

Υ.Γ. Ανεξάρτητα από τα παραπάνω αναφερόμενα η επιλογή στις θέσεις της Προέδρου του Αρείου Πάγου και της Εισαγγελέως του ίδιου Δικαστηρίου των κ.κ. Ειρήνης Καλού και Δήμητρας Κοκοτίνη είναι μια ποιοτική επιλογή αφού πρόκειται περί ανωτάτων δικαστών που τιμούν τη θέση τους με εξαίρετη επιστημονική κατάρτιση και σημαντική και αξιόλογη δικαστική πορεία.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr