Η απόδειξη που πήρε ο αέρας και η… ήσυχη φοροδιαφυγή των καλοκαιριών

Τα περιστατικά βίαιης αντίδρασης καταστηματαρχών ,κυρίως στον χώρο της εστίασης, σε βάρος εφοριακών που διενεργούν επιτόπιους ελέγχους αν και μεμονωμένα είναι ενδεικτικά αντιλήψεων που με ή χωρίς την χρήση βίας αφορούν ένα παγκόσμιο και πανάρχαιο θέμα. Εκατομμύρια φορολογούμενοι σε ολόκληρο τον πλανήτη προσπαθούν επιτυχώς ή όχι να αποφύγουν να καταβάλουν στα κράτη τους φόρους τους.

Το θέμα έχει πολλές διαστάσεις που ξεκινούν από την ίδια την φορολογική αντιμετώπιση των κρατών και φθάνουν σε πιο..ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις με αναλύσεις ψυχολογικής προσέγγισης σχετικά με την ανάγκη συσσώρευσης πλούτου κλπ.

Στην Ελλάδα σε ότι αφορά την φοροδιαφυγή μικρής ή μικρότερης κλίμακας , γιατί για την μεγάλη οι συζητήσεις δεν είναι και πολλές, έχει διαμορφωθεί μία κατάσταση είτε ανοχής είτε συνενοχής και μία βαθιά αντίληψη του φορολογούμενου ότι “δεν υπάρχει ανταποδοτικότητα στην άγρια υψηλή φορολόγηση οπότε..” .

Ο ταβερνιάρης που όταν βλέπει τους ελεγκτές της ΑΑΔΕ αντιδρά χτυπώντας και βρίζοντας τους, θα μπορούσε να είναι χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της αντίληψης στην ακραία του μορφή. Ο πελάτης του ταβερνιάρη είναι ο έτερος πόλος σε αυτό το ντόμινο ,το οποίο ασφαλώς έχει πολλά πλακίδια που καταλήγουν στην απώλεια εσόδων. Ειδικά όμως στην φοροδιαφυγή των διακοπών φαίνεται να υπάρχει και μία βαθιά συναισθηματική διάσταση που επιτρέπει την ραστώνη των ..ταμιακών μηχανών.

Η ανοχή των παραθεριστών στις αποδείξεις που δεν κόπηκαν

Όλοι μας έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με συναλλαγές για τις οποίες δεν λάβαμε παραστατικό ή ακόμα χειρότερα λάβαμε κάτι χαρτάκια που ασφαλώς αποδείξεις δεν ήταν, από δελτία παραγγελίας έως διάφορα άλλα . Αρκετοί από εμάς έχουμε δείξει ανοχή, ειδικά όταν είμαστε διακοπές, σε άθλιες τέτοιες πρακτικές είτε γιατί δεν το θεωρούμε σοβαρό , είτε γιατί δεν έχουμε διάθεση προστριβών , είτε γιατί μας ..μαγεύει η απλότητα και η..αυθεντικότητα και συγκινούμαστε με τα “ξεχασμένα” από τον πολιτισμό μαγαζάκια που μιλάνε κυρίως στις παιδικές μας μνήμες.

Το πρόβλημα έχει εκρηκτικές διαστάσεις ειδικά το καλοκαίρι που οι μεν παραθεριστές είναι πιο χαλαροί και λιγότερο διαθέσιμοι για καυγάδες κλπ , οι δε καταστηματάρχες περισσότερο νευρικοί και με αγωνία καθώς προσπαθούν με μία σεζόν ενός αλλά και περισσότερων μηνών στα κορυφαία τουριστικά μέρη, να βγάλουν όσο πιο πολύ κέρδος μπορούν.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα έπρεπε καν να τρέχουν στα θέρετρα οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ. Δεν θα υπήρχε κανένας λόγος αν οι καταστηματάρχες και οι υπόλοιποι επαγγελματίες θεωρούσαν αυτονόητο να κόψουν απόδειξη και αντίστοιχα οι πελάτες τους, θεωρούσαν αυτονόητο ότι θα πρέπει να πάρουν απόδειξη.

Κάτι συμβαίνει όμως και δεν εξελίσσεται έτσι η κατάσταση. Κάτι γίνεται και οι καταναλωτές ανέχονται οδηγούς ταξί της Αθήνας και της επαρχίας να τους “γδέρνουν” χωρίς απόδειξη, γκρινιάζοντας για την εισβολή που δέχεται ο χώρος τους από “πουλμανάκια” που φοροδιαφεύγουν, δεν έχουν νόμιμη άδεια κλπ, ταβερνιάρηδες που “όλα τα προϊόντα είναι δικά μας” να ξεχνούν ..κατά συρροή να κόψουν μία απόδειξη.

Το αυθεντικό ταβερνάκι της φοροδιαφυγής και οι σαγηνευμένοι παραθεριστές

Όσο δε πιο “παραδοσιακό”, “αυθεντικό” και “γνήσιο” το ταβερνάκι τόσο πιο πολύ ο ..γητεμένος τουρίστας δεν ενδιαφέρεται καθόλου για την απόδειξη που την..πήρε ο αέρας. Μπορεί ειδικά αν είναι λίγο μεγαλύτερης ηλικίας και να θεωρεί και φυσιολογικό ,αυτό το μικρό μαγαζάκι που ανακάλυψε, να μην έχει καθόλου ταμειακή μηχανή… σαν ένα σημείο, μία χρονοκάψουλα που οδηγεί στο “τότε που ήταν όλα απλά” και δεν δίνει σε κανέναν λόγο. Κάπως έτσι, σχεδόν σε όλα τα μέρη βλέπουμε σταματημένα αυτοκίνητα στην μέση του πουθενά σε νησιά αλλά και σε ορεινά χωριά της ηπειρωτικής χώρας, μπροστά από πονηρές (;) πινακίδες “πολητε μελι λαδι κρασί” και άλλα προϊόντα που υπόσχονται να ξυπνήσουν μία από καιρό χαμένη γεύση, μία εικόνα ασπρόμαυρης πλέον παιδικής ανεμελιάς.

Στην πλειονότητα τους όλοι αυτοί οι επαγγελματίες , γιατί πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι επαγγελματίες , μας λένε τις ιστορίες τους που συνήθως περιλαμβάνουν πολύ μόχθο , κούραση και δυσκολία να ανταπεξέλθουν στις παράλογες απαιτήσεις του κράτους. Το πιο πιθανό είναι ότι λένε αλήθεια , όμως ίσως αυτή η προσέγγιση μας κάνει πιο ευάλωτους απέναντι τους και έτσι δεν θέλουμε και εμείς να δείξουμε αυστηρότητα. Είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που θα συναντήσουμε ανθρώπους που δεν θα “γκρινιάξουν” για τις συνθήκες.

Βέβαια ακόμη πιο ελάχιστες είναι και οι περιπτώσεις που αυτοί οι επαγγελματίες θεωρούν πως οι έλεγχοι των εφοριακών τους πλήττουν βαριά και καθοριστικά “στις δέκα μέρες που έχουμε να δουλέψουμε” και αντιδρούν με επαίσχυντο τρόπο ακόμη κι αν δεχθούμε κάποιες καταγγελίες πως οι υπάλληλοι της ΑΑΔΕ δεν έχουν τυπική και αψεγάδιαστη συμπεριφορά “Άγγλου μπάτλερ”.

Το κράτος φορομπήχτης με την μηδαμινή ανταπόδοση

Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί και η άνωθεν διαχεόμενη αντίληψη ενός κράτους που από καιρού εις καιρόν αποστέλλει χαρτάκια “περαίωσης”. Το παράδοξο αυτής της διαδικασίας που ίσχυε επί πολλά χρόνια είναι το σκεπτικό της. Εν ολίγοις , το κράτος λέει στον φορολογούμενο ψυχρά και κυνικά ότι εικάζει πως του κρύβει έσοδα. Έτσι ..ήσυχα και φιλικά του προτείνει να πληρώσει κάτι για την “αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη” και όλα καλά.. Νερό κι αλάτι! Αλλιώς θα του κάνει εξονυχιστικό έλεγχο! Μπορεί να προκαλεί μειδιάματα κάτι τέτοιο ή να φέρνει στο νου αξέχαστες επιτυχίες του σινεμά όπως ας πούμε τον “Νόνο” αλλά είναι μία τακτική που ακολουθήθηκε επί σειρά ετών.

Και ασφαλώς πρέπει να συνυπολογιστεί η ακόρεστη πείνα του κράτους για χρήμα. Σε κάθε συναλλαγή το κράτος είναι παρών , με ΦΠΑ , άλλους φόρους κλπ . Ειδικά όσον αφορά τον ΦΠΑ το κράτος σπεύδει να παραλάβει αλλά αργεί να αποδώσει, δημιουργώντας ασφυξία σε πολλές επιχειρήσεις.

Η υψηλή φορολόγηση ωστόσο , όχι μόνο στα χρόνια της κρίσης, διαχρονικά στην Ελλάδα δεν φαίνεται να δημιουργεί τουλάχιστον μία αίσθηση ανταπόδοσης των κερδών του κράτους προς τους πολίτες. Αντίθετα, οι υπηρεσίες προς τους πολίτες είναι υποβαθμισμένες , η ανταπόκριση του κράτους σε προβλήματα είναι ασθενική και η αίσθηση της ανισορροπίας ανάμεσα στο δούναι και λαβείν Αρχών και φορολογούμενων τεράστια .

Σε άλλες χώρες έχει λυθεί το θέμα των αποδείξεων με τρόπους απλούς με την βοήθεια της μηχανοργάνωσης ή και άλλους και το ζητούμενο των αρχών είναι ο εντοπισμός μεγάλων πηγών φοροδιαφυγής . Στην χώρα μας “ η ξεχασμένη απόδειξη” φαίνεται να απασχολεί πολύ περισσότερο από τα “ξεχασμένα κεφάλαια” που έχουν μεταναστεύσει .

Η κλίμακα της φοροαποφυγής ξεκινά από ένα ευτελές ποσό για το οποίο δεν κόπηκε απόδειξη και απογειώνεται με δυσθεώρητα ποσά που σταθμεύουν σε..φιλόξενα μέρη ή που ταξιδεύουν αέναα , αόρατα από τις φορολογικές αρχές.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr