Κωνσταντίνος Γώγος: Η ιδιοκτησία μου ή, η ζωή σου;

Η τελευταία υπόθεση κλοπής – ανθρωποκτονίας στην Κόρινθο έφερε στην επικαιρότητα για άλλη μία φορά το ζήτημα του θύτη – θύματος ο οποίος στην προσπάθειά του να προστατεύσει την περιουσία του προβαίνει στην τέλεση του αδικήματος της ανθρωποκτονίας.

Γράφει ο δικηγόρος Κωνσταντίνος Χ. Γώγος

Τόσο η θεωρία όσο και η νομολογία έχουν αφιερώσει «τόνους μελάνι» προκειμένου να θέσουν τα όρια που αναφέρονται στα άρθρα 22 και 25 του Ποινικού Κώδικα (άμυνα – κατάσταση ανάγκης) ώστε να καταλήξουν πότε η τελεσθείσα πράξη είναι μέσα στα πλαίσια που απαιτεί ο νόμος για να αρθεί ο άδικος χαρακτήρας της πράξης. Όλη αυτή η ανάλυση όμως έχει καταλήξει πολλές φορές να φτάσουμε στο εξής παράδοξο. Το θύμα κλοπής – ληστείας να γίνεται θύτης και να μη μπορεί να προστατεύσει την περιουσία του και εν συνεχεία τον εαυτό του ενώπιον των δικαστηρίων αντιμετωπίζοντας κακουργηματικές διώξεις. Σε ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα:

Ο θύτης ανθρωποκτονίας στην προσπάθειά του να προστατεύσει την περιουσία του πυροβολεί τον κλέφτη. Ο κλέφτης όμως δε φέρει όπλο μαζί του. Πρακτικά επομένως δεν αίρεται ο άδικος χαρακτήρας του αδικήματος της ανθρωποκτονίας καθώς αφενός για την περίπτωση της άμυνας έχουμε υπέρβαση αυτής, αφετέρου για την περίπτωση της κατάστασης ανάγκης η βλάβη (απώλεια ανθρώπινης ζωής) είναι μεγαλύτερη από τη ζημία που θα μπορούσε να γίνει λόγω κλοπής (υλικά αγαθά). Και εδώ δικαιολογημένα προκύπτουν πρακτικά ερωτήματα για το πως εν τέλει μπορεί κανείς να προστατεύσει την ζωή του και την περιουσία του. Να ρωτήσει τον κλέφτη – ληστή αν κουβαλάει όπλο; και αν όχι να προστατευθεί με το ίδιο του το σώμα;; Αν ο κλέφτης κουβαλάει μαχαίρι θα πρέπει ο ιδιοκτήτης της περιουσίας να του ζητήσει να περιμένει να πάει μέχρι την κουζίνα να πάρει ένα κουζινομάχαιρο για να μην υπερβεί τα όρια της άμυνας; Πρακτικά ερωτήματα τα οποία επί της ουσίας το νομικό μας σύστημα αυτή τη στιγμή δε μπορεί να λύσει. Σαφώς κανείς δε μπορεί να αφαιρεί μία ανθρώπινη ζωή, όμως το ίδιο σαφώς θα πρέπει να δεχθούμε ότι κανείς δε μπορεί να αφαιρεί την περιουσία κάποιου που μόχθησε γι’ αυτή.

Δεν μπορεί κανείς να ζυγίσει τα δύο ανόμοια αυτά αγαθά. Και σε καμία περίπτωση ο συντάκτης του παρόντος δε τα ισοσκελίζει. Θα πρέπει όμως να προστατευθούν και τα δύο καθώς αποτελούν ελευθερίες που προβλέπονται από το Σύνταγμα. Ίσως στα πλαίσια της τροποποίησης του Ποινικού Κώδικα θα μπορούσε να ξεκινήσει από την αρχή η συζήτηση για τα όρια της άμυνας και της κατάστασης ανάγκης.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr