Κωνσταντίνος Γώγος: Οι προληπτικές προσαγωγές ως πολιτική καταστολή διαμαρτυριών.

Έχουμε γίνει μάρτυρες κατά τις τελευταίες ημέρες του φαινομένου της ραγδαίας εφαρμογής του θεσμού της προσαγωγής πολιτών ενόψει προγραμματισμένων ομιλιών πολιτικών προσώπων στη Βόρεια Ελλάδα. Δικαιολογητικός λόγος των συγκεκριμένων προσαγωγών είναι σύμφωνα με την αστυνομία η αποφυγή διάπραξης ποινικών αδικημάτων.

Γράφει ο δικηγόρος Κωνσταντίνος Χ. Γώγος

Με δεδομένη την αντίδραση των πολιτών στις συγκεκριμένες προσαγωγές και την πρόσφατη σχετικά στροφή στη νομολογία των ευρωπαϊκών δικαστηρίων θα προσπαθήσουμε εν συντομία στο παρόν άρθρο να εξηγήσουμε πότε είναι επιτρεπτή και νόμιμη μία προσαγωγή.

Η προσαγωγή του υπόπτου στο αστυνομικό τμήμα συνιστά εξ’ ορισμού μία ακραία επιβολή καταναγκαστικού μέσου, η οποία και έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με το συνταγματικό δικαίωμα του πολίτη στην ελευθερία της κίνησης και του δικαιώματος του συνέρχεσθε.

Το μέτρο της προσαγωγής όμως είναι συνταγματικά επιτρεπτό όταν αυτό έχει ως στόχο την αποτροπή συγκεκριμένου ποινικού αδικήματος.

Συγκεκριμένα, όλες οι ενέργειες των αστυνομικών οργάνων πρέπει να διέπονται από την αρχή της νομιμότητας όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 103 παρ. 1 και 120 παρ. 2 του Συντάγματος.

Από τη στιγμή που εφαρμόζεται η συγκεκριμένη συνταγματική επιταγή τότε τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 74 παρ. 15 του Π.Δ. 141/1999 το οποίο ορίζει:

«Οδηγεί στο αστυνοµικό κατάστηµα για εξέταση άτοµα τα οποία στερούνται στοιχείων αποδεικτικών της ταυτότητάς τους ή τα οποία, εξαιτίας του τόπου, του χρόνου, των περιστάσεων και της συµπεριφοράς τους δηµιουργούν υπόνοιες διάπραξης εγκληµατικής ενέργειας».

Περαιτέρω, σύµφωνα µε το άρθρο 5 παρ. 3 του Συντάγµατος, κανένας δεν καταδιώκεται ούτε συλλαµβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε µε οποιονδήποτε άλλο τρόπο περιορίζεται, παρά µόνο όταν και όπως ορίζει ο νόµος. Όπως µάλιστα, γίνεται δεκτό, σύλληψη είναι η υποβολή προσώπου στην φυσική εξουσία κρατικών οργάνων µε σκοπό ή αποτέλεσµα την (προσωρινή έστω) στέρηση της ελευθερίας του.

∆εν αποτελεί αντιθέτως, σύλληψη (και άρα ούτε περιορισµό της προσωπικής ελευθερίας), αλλά περιορισµό της ελευθερίας κινήσεως, το σταµάτηµα ύποπτου πεζού ή οχήµατος από αστυνοµικό όργανο για τον έλεγχο της ταυτότητας ή τον έλεγχο της άδειας κυκλοφορίας του οχήµατος, έστω και αν οι έλεγχοι αυτοί συνεπάγονται ενδεχοµένως µετάβαση στο αστυνοµικό τµήµα, από όπου ο ελεγχόµενος αφήνεται ελεύθερος µόλις περατωθεί, εντός εύλογου χρόνου, ο έλεγχος (βλ. Π. ∆αγτόγλου. Ατοµικά ∆ικαιώµατα. 1999, σελ. 230 επόµ.).

Άλλωστε, στο ίδιο μήκος κύματος αποφάσισε και το Ευρωπαικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην πρόσφατη απόφαση αρ. προσφ. 35553/12, 36678/12 και 36711/12 κατά Δανίας, όπου έγινε δεκτό ότι ήταν επιτρεπτή η προσαγωγή για οκτώ ολόκληρες ώρες οπαδών ποδοσφαιρικής ομάδας προκειμένου να αποφευχθούν σύγκρουσης (τύπου χούλιγκανς).

Κατόπιν όλων των ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι η προσαγωγή πολιτών είναι καθ’ όλα νόμιμη με τη βασική προϋπόθεσή όμως να υπάρχει κίνδυνος από τους συγκεκριμένους πολίτες να τελέσουν συγκεκριμένες ποινικά κολάσιμες πράξεις.

Επί των τελευταίων γεγονότων στην Ελλάδα ο αριθμός των προσαχθέντων, το ηλικιακό υπόβαθρο αυτών, η επαγγελματική ιδιότητα κάποιων από αυτών (όσων τουλάχιστον δημοσιεύθηκαν) οδηγεί σε βάσιμες υπόνοιες για κατάχρηση του μέτρου της προσαγωγής. Κατά την άποψη πάντα του συντάκτη η προσαγωγή δε πρέπει να αποτελεί πολιτικό εργαλείο για κάμψη της δυσαρέσκειας των πολιτών αλλά συγκεκριμένο νόμιμο εργαλείο για αποφυγή της εγκληματικότητας.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr