Κωνσταντίνος Καρέτσος: Ασφαλιστικό Δικηγόρων – Οι πολλοί, οι λίγοι και η λύση του Δημοψηφίσματος
Του Κωνσταντίνου Καρέτσου* Με πέντε πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι αντίκειται στη συνταγματική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 Συντάγματος) η υπαγωγή στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ μισθωτών και μη μισθωτών, ήτοι κατηγοριών ασφαλισμένων με ουσιωδώς διαφορετικές συνθήκες απασχόλησης και παραγωγής εισοδήματος, υπό ενιαίους κανόνες εισφορών και παροχών (άρθρα 39, 40 […]
Του Κωνσταντίνου Καρέτσου*
Με πέντε πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι αντίκειται στη συνταγματική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 Συντάγματος) η υπαγωγή στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ μισθωτών και μη μισθωτών, ήτοι κατηγοριών ασφαλισμένων με ουσιωδώς διαφορετικές συνθήκες απασχόλησης και παραγωγής εισοδήματος, υπό ενιαίους κανόνες εισφορών και παροχών (άρθρα 39, 40 και 41 ν. 4387/2016). Επιπλέον, νομολογήθηκε συνταγματική η σύνδεση των εισφορών με το εισόδημα εμμένοντας οι Σύμβουλοι της Επικρατείας στην αντισυνταγματικότητα μόνο του υψηλού ποσοστού υπολογισμού τους.
Με αυτά ως δεδομένα η κυβέρνηση επιχειρεί να αναμορφώσει το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας διακηρύττοντας ότι θα εφαρμόσει στο ακέραιο τις επιταγές των ανωτέρω αποφάσεων και ταυτόχρονα θα εγγυηθεί τη βιωσιμότητά του.
Αρχικά, οφείλουμε να τονίσουμε ότι με το ν. 4387/2016 σημαντικό μέρος των ασφαλισμένων αυτοαπασχολούμενων καταβάλλει 185,15 ευρώ το μήνα στον ΕΦΚΑ, ενώ ένα μικρό ποσοστό ελευθέρων επαγγελματιών καταβάλλει υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές συνδεδεμένες βέβαια με το εισόδημά του.
Περαιτέρω, με βάση διαρροές στον Τύπο, το Υπουργείο Εργασίας προσανατολίζεται στην θέσπιση πάγιων ασφαλιστικών εισφορών, αποσυνδεδεμένων από το εισόδημα με τη δημιουργία κλιμακίων με διαφορετικό ύψος ασφαλιστικών εισφορών, στα οποία ο ελεύθερος επαγγελματίας θα εντάσσεται ανάλογα με τα έτη ασφάλισης (ασφαλιστικό καθεστώς προγενέστερο του ν. Κατρούγκαλου).
Επιπλέον, η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων, σε συνέχεια της απόφασης του Δ.Σ. του Δ.Σ.Α. υιοθέτησε την πρόταση σύμφωνα με την οποία οι εισφορές θα υπολογίζονται σύμφωνα με το σύστημα των κλάσεων και όχι με βάση το εισόδημα. Θα πρέπει να σημειωθεί βέβαια ότι οι εκπρόσωποι του Δικηγορικού σώματος «προέτρεψαν» την κυβέρνηση να μην αυξήσει τις εισφορές κανενός ασφαλισμένου.
Με βάση τα ανωτέρω, παρατηρείται ταύτιση των επιδιώξεων της κυβέρνησης με τις προτάσεις των εκπροσώπων των Δικηγόρων. Η μοναδική μεταξύ τους διαφοροποίηση είναι το πρόταγμα του Υπουργείου για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος, ενώ οι Δικηγορικού Σύλλογοι με τις θέσεις που αναπτύσσουν «εύχονται» να μην αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές, πλην όμως πολύ καλά γνωρίζουν ότι με την υιοθέτηση του συστήματος των κλάσεων οι αυξήσεις είναι μονόδρομος.
Συνακόλουθα, η σχεδιαζόμενη εφαρμογή του συστήματος των κλάσεων μειώνει σημαντικά την ασφαλιστική επιβάρυνση των επαγγελματιών με υψηλό εισόδημα, ενώ νομοτελειακά θα αυξηθούν οι εισφορές των Δικηγόρων με μικρά και μεσαία εισοδήματα προκειμένου να επιτευχθεί η βιωσιμότητα του συστήματος.
Οι θεσμικοί εκπρόσωποι των Δικηγόρων όφειλαν, κατά την άποψη του γράφοντος, να υιοθετήσουν την πρόταση για ένα μικτό σύστημα υπολογισμού εισφορών, με ασφαλιστικές κλάσεις, στις οποίες κατατάσσονται οι ασφαλισμένοι με βάση το εισόδημα σε συνδυασμό με τα έτη ασφάλισης. Η θέσπιση μιας κοινωνικά δίκαιης πρότασης, σαν την αμέσως παραπάνω, βρίσκεται σε αντιστοιχία την απόφαση του ΣτΕ και σε καμία περίπτωση δεν οδηγεί, όπως επιχειρείται, σε επιβολή εισφορών δυσανάλογων με τα πραγματικά εισοδήματα των ασφαλισμένων, ιδίως των πλέον οικονομικά αδύναμων.
Αναμφίβολα, η θεσμοθέτηση νέου ασφαλιστικού συστήματος είναι ένα σημαντικό ζήτημα που θα επηρεάσει τον προγραμματισμό κάθε Δικηγόρου. Ήδη εκφράζονται με ιδιαίτερα έντονο τρόπο επιχειρήματα στο δημόσιο και ιδιωτικό λόγο για το ποια κατεύθυνση οφείλει να ακολουθήσει το Υπουργείο Εργασίας. Ασκείται επίσης δριμεία κριτική για την απόφαση της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων να υιοθετήσει την επαναφορά των ασφαλιστικών κλάσεων καθόσον με αυτή την επιλογή επιβαρύνεται μεγάλη μερίδα ασφαλισμένων. Συνεπώς, η διεξαγωγή ενός Δημοψηφίσματος είτε πανελλήνιου είτε τοπικού χαρακτήρα θα ήταν η ενδεδειγμένη λύση προκειμένου το κυρίαρχο δικηγορικό σώμα, να εκφράσει με αυθεντικό τρόπο την άποψη του επί της αρχής και επί των βασικών διατάξεων της επερχόμενης, μείζονος χαρακτήρα, ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.
Συμπερασματικά, δρομολογείται ασφαλιστική επιβάρυνση για τους πολλούς του ασφαλιστικού συστήματος που έως σήμερα καταβάλλουν χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές. Σε αντιδιαστολή οι λίγοι, οι οποίοι με το ισχύον καθεστώς καταβάλλουν υψηλότατες εισφορές, θα διαπιστώσουν σημαντική ελάφρυνση. Οι εκπρόσωποι του δικηγορικού κόσμου έχουν υποχρέωση απέναντι σε κάθε συνάδελφο να προτείνουν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος επί ενός θέματος που θα επηρεάσει το μέλλον όλων μας. Η κυβέρνηση από την πλευρά της οφείλει να θεσπίσει την υιοθέτηση ενός μικτού συστήματος, το οποίο εξασφαλίζει με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος αποτρέποντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την υπέρμετρη επιβάρυνση των μη προνομιούχων Δικηγόρων.
*Δικηγόρου Αθηνών, τ. Προέδρου Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr