Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2024

Κώστας Μποτόπουλος: Διάκριση και πρόσληψη

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Κώστας Μποτόπουλος: Διάκριση και πρόσληψη

Η νέα κυβέρνηση έκλεισε ένα αρκετά εντυπωσιακό σε έργο και ύφος πρώτο 100ήμερο με ένα μικρό, αλλά συμβολικά καίριο, συνταγματικό λάθος.

Η απουσία οποιουδήποτε μέλους του Υπουργικού Συμβουλίου από τα κυβερνητικά έδρανα κατά τη συζήτηση και ψηφοφορία για τη σύσταση ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης στην υπόθεση «σκευωρία περί τη Novartis» αιτιολογήθηκε με βάση το σεβασμό στη διάκριση των εξουσιών. Όμως ο σεβασμός αυτός, θεμελιώδης πράγματι για τη λειτουργία του πολιτεύματος και βαριά τραυματισμένος από την προηγούμενη κυβέρνηση, δεν εκφράζεται μέσα από την κοινοβουλευτική παρουσία αλλά μέσα από την ορθή άσκηση των εκατέρωθεν αρμοδιοτήτων.

Σύμφωνα με το άρθρο 86 του Συντάγματος, η Βουλή έχει την πρωτοβουλία κίνησης και παίρνει και την απόφαση για ενδεχόμενη άσκηση δίωξης κατά διατελούντος ή διατελέσαντος Υπουργού για ποινικά κολάσιμες πράξεις που διενήργησε κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα μέλη της Βουλής που έχουν θέση/θώκοστην κυβέρνηση δεν συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία και ότι, ενόψει της κρισιμότητας και της επισημότητας της εν λόγω διαδικασίας, η ορθή θέση/χώρος για την παρουσία τους δεν είναι τα έδρανα του υπουργικού συμβουλίου.

Αντίθετα, από τη στιγμή που δεν ισχύει στο συνταγματικό μας σύστημα –παρότι έχει προταθεί, δεν υιοθετήθηκε ούτε κατά την υπό εξέλιξη αναθεωρητική διαδικασία- το ασυμβίβαστο μεταξύ υπουργικών και βουλευτικών καθηκόντων, οι βουλευτές-υπουργοί κατά την εκτέλεση των κοινοβουλευτικών τους καθηκόντων δεν παύουν να είναι υπουργοί και να μπορούν –σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις να πρέπει- να παρίστανται από τα υπουργικά έδρανα.

Η διάκριση των εξουσιών απαιτεί στην προκείμενη περίπτωση μη καθοδήγηση της διαδικασίας από πλευράς κυβέρνησης, όπως έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση.

Η αντισυνταγματική και αντιθεσμική παρέμβαση της τελευταίας συντελέσθηκε δια της παρουσίας μελών της στο δικαστήριο πριν αποσταλεί η δικογραφία, της εκ των προτέρων γνώσηςτων στοιχείων του φακέλου, της «πρόβλεψης» περί «μεγαλυτέρου σκανδάλου όλων των εποχών», της κάμψης των δικονομικών κανόνων και δεν είχε καμία σχέση με το πού εντός Κοινοβουλίου κάθονταν τα μέλη της όταν ήλθε η ώρα της κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Αντίθετα, η σημερινή κυβέρνηση στη διαφορετική, όχι όμως ασύνδετη, υπόθεση που ήρθε επί των ημερών της ενώπιον της Βουλής, ούτε εισηγήθηκε, ούτε προανήγγειλε, σεβόμενη το γράμμα και το πνεύμα του Συντάγματος.

Δεν χρειαζόταν, πιστεύω, διόλου η προσπάθεια να «συμβολοποιήσει» αυτόν τον έμπρακτο σεβασμό δια της απουσίας των υπουργών από τα κυβερνητικά έδρανα και της παρουσίας τους, όπως είπε ο πρωθυπουργός, στα βουλευτικά. Τα πρόσωπα είναι ενιαία και όταν δεν έχουν τίποτα να κρύψουν είναι καλύτερο, και πάντως σίγουρα στην πολιτική, να μη δείχνουν σα να έχουν κάτι να κρύψουν.

Πόσο μάλλον που, στην προκείμενη περίπτωση, προσέφεραν δύο νομικά αστήριχτα αλλά ισχυρά από πλευράς εντυπώσεων επιχειρήματα στη στριμωγμένη αξιωματική αντιπολίτευση: ότι η κυβέρνηση δεν τής αποδίδει, καθώς και στην ιδιαίτερη διαδικασία του άρθρου 86 του Συντάγματος, την πρέπουσα θεσμική σημασία και ότι φοβάται να υποστηρίξει ανοιχτά το συνταγματικό διάβημα και τη βασιμότητα της συγκεκριμένης παραπομπής.

Με αυτόν τον αντιπερισπασμό, μάλιστα, η αξιωματική αντιπολίτευση σε κάποιο βαθμό έκρυψε ή άμβλυνε τις δυο νομικά κρισιμότατες παραδοχές που έκαναν στις ομιλίες τους ο παραπεμπόμενος πρώην Αναπληρωτής Υπουργός και ο χτεσινός Πρωθυπουργός: ο πρώτος ότι οι πράξεις για τις οποίες κατηγορείται έγιναν πράγματι κατά την άσκηση των καθηκόντων του και ο δεύτερος ότι ήξερε, ενέκρινε και πιθανώς κατηύθυνε τις ενέργειες για τις οποίες παραπέμπεται το μέλος της κυβέρνησής του.

Οι ομολογίες αυτές είναι πιο σημαντικές από τις εντυπώσεις που δημιουργούνται στην κοινή γνώμη αλλά όσοι θέλουν να λάμψει η αλήθεια δεν έχουν κανένα λόγο να δυσχεραίνουν την ορθή πρόσληψη της.

Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι Συνταγματολόγος και πρώην Ευρωβουλευτής

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ