Πάνος Λαζαράτος: Ο δικαστής του Θανάση Διαμαντόπουλου

Γράφει ο Πάνος Λαζαράτος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Επειδή, πάντοτε αγαπούσα την «λοξή» και εικονοκλαστική ματιά στην Ιστορία καθώς και τις εγκάρσιες τομές της με την κοφτερή ματιά ενός μυθιστορηματικού προσώπου, ανάλογου με τον Ωραίο Λοχαγό του Μένη Κουμανταρέα.

Επειδή, με γοητεύουν οι διαυγείς παράλληλες αφηγήσεις, οι εγκιβωτισμοί και η άψογη εν γένει μυθιστορηματική μορφή, ήτοι αυτό που ο Κούντερα ονομάζει «τεχνική του μυθιστορήματος».

Επειδή, ουδείς ως σήμερα έταμε την νεώτερη ελληνική ιστορία, από τον Εθνικό Διχασμό ως το Μάτι, μέσα από το βλέμμα ενός Δικαστή, με το νυστέρι νομικού και με άξονα σημαντικές Δίκες που σημάδεψαν τον τόπο.

Επειδή, όπως με δίδαξε ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος, στην Ιστορία το συλλογικό και το προσωπικό στοιχείο συνέχονται αξεδιάλυτα.

Επειδή, στον Δικαστή του Διαμαντόπουλου, καλό και κακό συνυπάρχουν στο ίδιο πρόσωπο, με τον γοητευτικό τρόπο που η αθωότητα και η ενοχή συμπυκνώνονται σε ενιαίο μείγμα, στην Ασκητική του Καζαντζάκη, στο πρόσωπο του Γιάννη Αγίαννη των Αθλίων και στους ήρωες του Κονφιτεόρ και του Ντέμιαν (Αδραξάς).

Επειδή, ο Δικαστής μιλάει για δυσάρεστες αλήθειες, χωρίς να δίνει δεκάρα για τις αντοχές της κοινής γνώμης σε οριακά ζητήματα του ελληνικού ιστορικού παρελθόντος (εμφυλιακά στρατοδικεία, δίκη Παγκρατίδη, βασανιστές χούντας, δίκη Ανδρέα Παπανδρέου, κυβέρνηση Τσολάκογλου).

Επειδή, σχεδόν πάντα, ο Δικαστής αδιαφορεί για την πολιτική ορθότητα των απροσδόκητων συμπερασμάτων του.

Επειδή, στο βιβλίο του Διαμαντόπουλου, το ιστορικό το θεσμικό, το πολιτικό, το λογοτεχνικό, το δοκιμιακό και το ερωτικό στοιχείο και ύφος γραφής δεν διακρίνονται, παρά συνιστούν μια γοητευτική αναπεπτάμενη ενότητα.

Επειδή, στο βιβλίο αυτό η Λογοτεχνία είναι πρόσχημα για την Ιστορία όσο και η Ιστορία είναι πρόσχημα για την Λογοτεχνία.

Επειδή, από την άλλη πλευρά είσαι πάντα ο ίδιος, όπως δίδαξε ο σκοτεινός Εφέσιος.

Επειδή, το βιβλίο αυτό είναι ένα ιστορικό – πολιτικό – ερωτικό θρίλερ, που διαβάζεται απνευστί, ήτοι ό,τι πιο γοητευτικό μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία.

Επειδή, ο λογοτέχνης και ο διανοούμενος ισορροπούν ιδανικά.

Επειδή, το βιβλίο αυτό είναι ανοιχτό στο απρόβλεπτο, στο μυστηριακό, στο αθέατο, σε ό,τι μας υπερβαίνει.

Επειδή, το βιβλίο έχει στοιχεία φίλμ νουάρ και ο Διαμαντόπουλος κάνει πέρασμα «χιτσκοκικό» μέσα από τις σελίδες του.

Επειδή, το «μυστικό» αποκαλύπτεται στις τελευταίες σελίδες.

Επειδή, η γλώσσα του Διαμαντόπουλου είναι απολαυστική και τα νομικά του άψογα.

Επειδή, όπως λέει ο Ελύτης, στον Ταξιδιωτικό του Σάκο παίρνει κανείς μόνο ό,τι βαθιά αγαπάει (“όττω τις έραται”).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

O Δικαστής του Θανάση Διαμαντόπουλου που πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε σε εξαιρετική εκδοτικά μορφή από το «Μεταίχμιο», θα μπει στον δικό μου σάκο και ποτέ δεν θα ξαναβγεί από αυτόν.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr