Δημήτρης Μπόλης: Ή μάρτυρας ή κατηγορούμενος
Συνήθως υποθέσεις με μεγάλη δημοσιότητα, όπως τελευταία η υπόθεση Novartis, αποδεικνύουν την ικανότητα των δημοσιογράφων του Δικαστικού ρεπορτάζ, αφού εν τέλει το περιεχόμενο της δικογραφίας τείνει – κατά τα ενδιαφέροντα τουλάχιστον σημεία της – να καθίσταται γνωστό στο σύνολο σχεδόν της κοινωνίας.
Συνάμα όμως, αποδεικνύεται η πλήρης αδυναμία της διαφύλαξης της μυστικότητας της ανακρίσεως ή προανακρίσεως, γεγονός και που πρόσφατα στηλίτευσε και ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων κ. Νικ. Σαλάτας.
Γράφει ο δικηγόρος Δημήτρης Νικ. Μπόλης
Στα πλαίσια λοιπόν της ευρύτερης κοινωνικής γνώσης που άπαντες αποκτήσαμε σχετικά με την ως άνω δικογραφία, σύμφωνα πάντα με τις δημοσιογραφικές πληροφορίες, προέκυψε ότι πρόσωπο το οποίο αρχικώς χαρακτηρίστηκε μάρτυρας Δημοσίου συμφέροντος, στη συνέχεια κατέστη κατηγορούμενος στην ίδια υπόθεση. Το πρώτο που αξίζει να επισημανθεί είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με το άρθρο 45Β ΚΠΔ, σε υποθέσεις σχετικές με Δωροληψία πολιτικών αξιωματούχων, δωροδοκίας και δωροληψίας υπαλλήλων και δικαστών, είναι δυνατόν, με πράξη του Εισαγγελέα διαφθοράς, μετά από έγκριση του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου που εποπτεύει και συντονίζει το έργο των Εισαγγελέων Εγκλημάτων Διαφθοράς, να χαρακτηριστεί ένα πρόσωπο ως μάρτυρας Δημοσίου Συμφέροντος. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση, το πρόσωπο αυτό να μην «…εμπλέκεται καθ’οιονδήποτε τρόπο στις εν λόγω πράξεις και χωρίς να αποβλέπει σε ίδιον όφελος».
Διαβλέποντας ο νομοθέτης ότι είναι δυνατόν στοιχεία – τα οποία αποδεικνύουν ότι ο χαρακτηρισθείς ως μάρτυρας Δημοσίου Συμφέροντος εν τέλει «εμπλέκεται» με άλλο τρόπο στις διερευνώμενες πράξεις – να προκύψουν σε μεταγενέστερο στάδιο, δίδει τη δυνατότητα στον εισαγγελέα με νεώτερη διάταξή του να αποχαρακτηρίσει το πρόσωπο αυτό από μάρτυρα Δημοσίου Συμφέροντος, ακόμη και να το καταστήσει κατηγορούμενο.
Τη στιγμή όμως που ο μάρτυρας χαρακτηρίζεται κατηγορούμενος, ταυτόχρονα αποκτά και τα δικαιώματα του κατηγορουμένου, τα οποία βέβαια, το ίδιο πρόσωπο, δεν είχε ως μάρτυρας. Μάλιστα, τα δικαιώματά του έχουν οιονεί αναδρομική ισχύ. Βασικά δικαιώματα του κατηγορουμένου, είναι:
- α) όταν εξετάζεται από Δικαστική Αρχή, να παρίσταται μετά του συνηγόρου του
- β) να λαμβάνει αντίγραφα του συνόλου της Δικογραφίας πριν την εξέτασή του
- γ) να λαμβάνει προθεσμία για να προετοιμάσει την υπεράσπισή του
- δ) να απολογείται εγγράφως
Επειδή λοιπόν ο νυν κατηγορούμενος και πρότινος μάρτυρας είχε εξεταστεί, ενόρκως μάλιστα, στερούμενος των ως άνω δικαιωμάτων του, οι καταθέσεις του θεωρούνται από το Δικαιικό μας σύστημα «άκυρες». Το άρθρο 31 παρ.2 ΚΠΔ ρητώς προβλέπει ότι κάθε έγγραφη εξέταση προσώπου το οποίο αρχικώς είχε καταθέσει ως μάρτυρας -άρα κατάθεση στην οποία π.χ. δεν παρίστατο ο Δικηγόρος του – στη συνέχεια όμως έγινε στην ίδια υπόθεση κατηγορούμενος, «δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της δικογραφίας, αλλά παραμένει στο αρχείο της Εισαγγελίας». Άρα, ο χαρακτηρισμός του προσώπου αυτού ως κατηγορουμένου, έχει ως αποτέλεσμα την αναμενόμενη-υποχρεωτική ενέργεια των Δικαστικών Αρχών να αφαιρέσουν παραχρήμα τις καταθέσεις που έχει δώσει το πρόσωπο αυτό ως μάρτυρας από τη δικογραφία, αφού πλέον οι καταθέσεις αυτές είναι δικονομικά άκυρες. Ουσιαστικά λοιπόν, οι θέσεις του ως άνω προσώπου σχετικά με την υπόθεση NOVARTIS, θα διατυπωθούν για πρώτη φορά όταν απολογηθεί ενώπιον του αρμόδιου Ανακριτού. Ό,τι και να είχε αναφέρει στις μαρτυρικές του καταθέσεις, δεν δύνανται να ληφθούν υπόψη σε οποιοδήποτε στάδιο της Ποινικής Δίκης, αφού άλλωστε θα πρέπει να αφαιρεθούν από τη σχετική δικογραφία, οι δε Δικαστές που θα δικάσουν την υπόθεση, ουδέποτε θα λάβουν γνώση αυτών.
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr
