Δημήτρης Μπόλης: Από το «τις πταίει» του Τρικούπη έως σήμερα
Όταν το 1874 ο Χαρ. Τρικούπης συνέγραψε το ιστορικό άρθρο «Τις πταίει» στην εφημερίδα «Καιροί», προσπαθώντας να αναδείξει τα αίτια του κακού για την πολιτική και οικονομική κρίση του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους, κατήγγειλε τον τότε βασιλιά Γεώργιο Α΄, ο οποίος παρέκαμπτε το κοινοβούλιο και διόριζε πρωθυπουργούς από τη μειοψηφία.
Γράφει ο δικηγόρος Δημήτρης Νικ. Μπόλης
Ως αντίδοτο στην αυθαιρεσία του μονάρχη, ζήτησε να διορίζεται ως Πρωθυπουργός ο αρχηγός του πλειοψηφούντος κόμματος, ο οποίος θα πρέπει να έχει τη στήριξη και της πλειοψηφίας του κοινοβουλίου, ήτοι τη «Δεδηλωμένη». Από τότε, ήδη από το Σύνταγμα του 1927 η Αρχή της Δεδηλωμένης υπονοείται χωρίς να είναι σαφώς διατυπωμένη, ενώ για πρώτη φορά το Σύνταγμα του 1975 καθιέρωσε την ατελή μορφή της Αρχής της Δεδηλωμένης, στο αναθεωρημένο δε Σύνταγμα του 1986, καθιερώνεται η απόλυτη εφαρμογή της και αναδεικνύεται ως η κορυφαία αρχή του κοινοβουλευτικού συστήματος.
Το βράδυ της 16 Ιανουαρίου 2019, η παρούσα κυβέρνηση έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης, αποδεικνύοντας ότι έχει τη «Δεδηλωμένη». Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί, το δεδομένο είναι ότι συνταγματικά η λειτουργία του κοινοβουλίου και της κυβέρνησης είναι σε συνταγματική τάξη.
Η Αρχή της Δεδηλωμένης, πέραν του γεγονότος ότι οδήγησε στην τόνωση της δημοκρατικότητας των πολιτικών θεσμών, θεωρείται ότι εδραίωσε το δικομματισμό, ο οποίος ανέδειξε την «κομματική πειθαρχία» ως κανόνα, που αποτυπώθηκε γλαφυρά στη ρήση του Ευαγγέλου Αβέρωφ «όποιος βγαίνει από το μαντρί τον τρώει ο λύκος».
Πολιτικά, με κομβικά θέματα να εκκρεμούν ενώπιον της παρούσας Βουλής, όπως η επικύρωση ή μη από το Κοινοβούλιο της «συμφωνίας των Πρεσπών», είναι σφόδρα πιθανό η θέση της Κυβέρνησης να υποστηρίζεται από βουλευτές οι οποίοι την καταψήφισαν και δεν έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης σε αυτήν, αλλά έτσι ουσιαστικά να προσφέρουν τη στήριξή τους ώστε να διατηρηθεί στην εξουσία η παρούσα Κυβέρνηση, γεγονός το οποίο επίσης είναι συνταγματικά επιτρεπόμενο, αφού σύμφωνα με το άρθρο 60 του Συντάγματος: «Οι βουλευτές έχουν απεριόριστο το δικαίωμα της γνώμης και ψήφου κατά συνείδηση»
Πλέον, η ειδοποιός διαφορά αναμένεται να είναι ότι σε κάθε νομοσχέδιο η πλειοψηφία δεν είναι δεδομένη, η δε στήριξη των νόμων που προτείνει η Κυβέρνηση, μπορεί να γίνεται κάθε φορά και με διαφορετικούς βουλευτές.
Το πώς θα αποτυπωθεί το πρωτότυπο ως άνω σχήμα στη γενικότερη λειτουργία του νομοθετικού έργου της Βουλής, είναι αλήθεια ότι δεν μπορούμε να ασφάλεια να προβλέψουμε, αφού δε φαίνεται να υπάρχουν σχετικά κοινοβουλευτικά «προηγούμενα».
Πάντως, η Αρχή της Δεδηλωμένης δεν προϋποθέτει τη στήριξη της Κυβέρνησης από τους ίδιους πάντα Βουλευτές.
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr
