Διαγραφή θρησκεύματος: Η Αρχή Προστασίας, οι δικαστικές αποφάσεις και το «μπαλάκι» στο υπ. Παιδείας

Μείζων ζήτημα έχει προκαλέσει η απόφαση της Αρχής Προστασίας που καλεί το υπουργείο Παιδείας να προχωρήσει σε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για την διαγραφή του θρησκεύματος από τα απολυτήρια των μαθητών, αλλά και από την τήρηση αρχείων στο σύστημα «myschool».

Είναι όμως βασισμένη σε στέρεα επιχειρήματα η απόφαση αυτή; Είναι απρόσβλητη; Είναι υποχρεωτικά εφαρμόσιμη; Σύμφωνα με νομικούς κύκλους «μια απόφαση Ανεξάρτητης Αρχής δεν είναι δεσμευτική. Αντίθετα δεσμευτικές και υποχρεωτικά εφαρμοστέες είναι οι δικαστικές αποφάσεις».

Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι σύμφωνα με το σκεπτικό της Αρχής οι συγκεκριμένες διαδικασίες για την αναγραφή του θρησκεύματος και της ιθαγένειας στα στοιχεία που τηρούνται στο σχολείο, στους τίτλους και πιστοποιητικά σπουδών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης και στο πληροφοριακό σύστηµα «myschool», αλλά και στη δήλωση ότι ο µαθητής δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος προκειμένου να απαλλαγεί από το µάθηµα των Θρησκευτικών αντιβαίνουν «τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος, οι οποίες κατοχυρώνουν την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και τη θρησκευτική ελευθερία, ως συνταγµατική αρχή και ως ατοµικό δικαίωµα και µε το άρθρο 9 της ΕΣ∆Α, διότι αντιβαίνει στην αρνητική θρησκευτική ελευθερία των µαθητών και των γονέων τους, οι οποίοι έχουν και το ειδικότερο δικαίωµα να διαπαιδαγωγήσουν ελευθέρως τα παιδιά τους µε βάση τις θρησκευτικές και φιλοσοφικές τους πεποιθήσεις, σύµφωνα µε το άρθρο 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣ∆Α, καθώς και µε το άρθρο 9 της ΕΣ∆Α και το άρθρο 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣ∆Α». Επίσης αντιβαίνουν προς τη θεµελιώδη αρχή της αναγκαιότητας της επεξεργασίας δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα.

Δύο αποφάσεις

Δυο αποφάσεις δικαστηρίου συγκρούονται άμεσα με το σκεπτικό της απόφασης της Ανεξάρτητης Αρχής.

Η Απόφαση 115/2012 του Διοικητικού Εφετείου Χανίων που αφορούσε στο ζήτημα της απαλλαγής μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών τόνιζε ότι «οι άθρησκοι, οι αλλόθρησκοι και οι ετερόδοξοι μαθητές έχουν δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών, αλλά μόνον όταν συντρέχουν στο πρόσωπό τους λόγοι θρησκευτικής συνείδησης, τους οποίους οφείλουν να επικαλούνται οι ίδιοι ή οι γονείς τους (ότι δηλαδή είναι άθεοι, αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι)» συνεπώς τεκμηριωμένα θα έπρεπε να υπάρξει αιτιλόγηση του λόγου απαλλαγής. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια απόφαση «οι διευθυντές των σχολικών μονάδων, οφείλουν να ελέγχουν τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων (λόγων) απαλλαγής, ότι δηλαδή πρόκειται για άθεο ή αλλόδοξο ή ετερόθρησκο μαθητή, προκειμένου να διαπιστωθεί η τήρηση του προεκτεθέντος συνταγματικού κανόνα του ειδικού σκοπού του μαθήματος των Θρησκευτικών, που πραγματώνεται με την υποχρεωτική παρακολούθηση από τους Ορθόδοξους μαθητές και για να τηρηθεί ο συνταγματικός κανόνας του άρθρου 13 παρ. 1 του ισχύοντος Συντάγματος, ώστε να διευκολυνθεί ο άθρησκος, αλλόθρησκος ή ετερόδοξος μαθητής, στην άσκηση του δικαιώματός του να απολαύσει “ανεμπόδιστα” την ελευθερία της θρησκευτικής του συνείδησης. Απορρίπτεται η χρήση του δικαιώματος της απαλλαγής με το πρόσχημα ότι υπάρχουν λόγοι συνείδησης».

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εξέδωσε την επίμαχη απόφασή της το 2019, ενώ η δικαστική απόφαση του Εφετείου Χανίων είχε εκδοθεί το 2012, δηλαδή επτά χρόνια νωρίτερα.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας

Υπάρχει όμως και η Απόφαση 660/2018 του Συμβουλίου της Επικρατείας για το πρόγραμμα σπουδών επί Νίκου Φίλη για το μάθημα των Θρησκευτικών.

Τόσο η πλειοψηφία υπό τον -τότε- πρόεδρο της ΣτΕ Νικόλαο Σακελλαρίου, όσο όμως και η μειοψηφήσασα ομάδα δικαστών υπό την -σήμερα- πρόεδρο του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου έκριναν ότι ετερόδοξοι, αλλόθρησκοι, άθεοι μαθητές δικαίωμα πλήρους απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών «χωρίς καμμία δυσμενή συνέπεια, εφ’ όσον οι γονείς τους υποβάλουν αξιόπιστη δήλωση ότι δεν επιθυμούν, για λόγους θρησκευτικής συνειδήσεως, ήτοι διότι είναι ετερόδοξοι, αλλόθρησκοι ή άθεοι, να παρακολουθήσουν τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών».

Επιπλέον, σύμφωνα με το newsbreak.gr για ετεροδόξους ή αλλοθρήσκους μαθητές -ιδίως τους μαθητές του ρωμαιοκαθολικού δόγματος ή της εβραϊκής θρησκείας ή της μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης- ο νομοθέτης έχει ρητώς προβλέψει δυνατότητα διδασκαλίας του οικείου δόγματος ή θρησκείας αλλά για να συμβεί αυτό θα πρέπει οι γονείς να προβάλουν αιτιλογημένα τον λόγο απαλλαγής από το ορθόδοξο μάθημα των Θρησκευτικών.

Παράλληλα υπάρχει σε εκκρεμότητα στο ΣτΕ ανάλογη με αυτή στην Αρχή Προστασίας, προσφυγή που θα κρίνει το θέμα. Μέχρι τότε  η «καυτή πατάτα» βρίσκεται τώρα στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας που καλείται να λάβει μια πολύ σοβαρή απόφαση.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr