Νίκος Ελευθερόγλου: Η Αναθεώρηση και το Συνταγματικό Δικαστήριο

Παρακολούθησα με αρκετό ενδιαφέρον από το κανάλι της Βουλής τη συζήτηση για την Αναθεώρηση του Συντάγματος. Δεν θα ασχοληθώ ούτε με τα άδεια έδρανα, μια και δεν είναι πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό σε μια κρίσιμη συζήτηση.

Ούτε βέβαια με βουλευτές που επέλεξαν να παίζουν παιχνίδια στο κινητό τους, ούτε με την κόντρα περί του αν θα ψηφίσει η ΝΔ τον Προκόπη Παυλόπουλο, ξανά για Πρόεδρο.

Γράφει ο Νίκος Ελευθερόγλου*

Στο μικρό μου σημείωμα θα επιχειρήσω να επικεντρώσω στην ουσία όχι μόνο της Αναθεώρησης αλλά του ίδιου του Καταστατικού Χάρτη της χώρας. Δεν θα ήμουν από αυτούς που θα υποστήριζαν ότι το Σύνταγμα είναι κάτι σαν τις «πλάκες του Μωυσέως» που δεν χωρούν ούτε προσθήκες , ούτε διαγραφές.

Αλλά πραγματικά μιλάμε για Σύνταγμα που πρέπει να αναθεωρηθεί ή για Σύνταγμα που πρέπει να εφαρμοσθεί; Τα όσα συνέβησαν στα χρόνια του Μνημονίου με σειρά από Νόμους που κρίθηκαν αντισυνταγματικοί, αλλά οι αποφάσεις τους δεν εφαρμόστηκαν από τις κυβερνήσεις, δείχνουν ακριβώς ποιο είναι το πρόβλημα.

Όταν το Σύνταγμα «κουρελιάστηκε» από τους …θεσμούς και από ετερόκλητες αποφάσεις της δικαιοσύνης τι μπορεί να προσφέρει μια αναθεώρηση που το μόνο που έχει πετύχει είναι να προκαλέσει ακόμη ένα φαύλο κύκλο αντιπαραθέσεων μεταξύ των κομμάτων; Και αυτό που έρχεται πάλι στην επικαιρότητα είναι η ανάγκη ύπαρξης ή μη Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ακόμη όμως και για αυτό δεν υπάρχει συμφωνία, ούτε στο Νομικό Κόσμο, ούτε και μεταξύ των πολιτικών κομμάτων.

Στη χώρα μας επικρατεί το καθεστώς του διάχυτου αλλά παρεμπίπτοντος ελέγχου της συνταγματικότητας. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο κάθε δικαστής, από την κατώτατη βαθμίδα έως τον πρόεδρο των ανώτατων δικαστηρίων, υποχρεούται να μην εφαρμόζει διάταξη νόμου, η οποία βρίσκεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα (διάχυτος έλεγχος).

Τις επιπτώσεις αυτής της λειτουργίας της δικαιοσύνης την έχουμε όλοι διαπιστώσει. Ως αποτέλεσμα έχουμε αντιφατικές αποφάσεις αλλά και καθυστέρηση χρόνων στην απονομή δικαιοσύνη. Από τη μεριά τους οι πολίτες χάνουν χρήμα και χρόνο καθώς μέχρι να εξαντληθεί η ιεραρχία των δικαστηρίων έχει εξαντληθεί το κουράγιο και η οικονομική δυνατότητα τους.

Και όλα αυτά γιατί κανείς πολίτης δεν μπορεί να στραφεί ενώπιον της Δικαιοσύνης ευθέως κατά ενός αντισυνταγματικού νόμου, αλλά ο έλεγχος συνταγματικότητας γίνεται μόνο στο πλαίσιο μιας διαφοράς που συνοδεύεται και από άλλα αιτήματα (αποζημίωση, ακύρωση πράξης, διάγνωση έννομης κατάστασης, υπεράσπιση κλπ). Μια τέτοια δυνατότητα δίνεται κατά το μοντέλο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, όπως έχει αναπτυχθεί στις έννομες τάξεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Για αυτό λέμε μήπως ήρθε η ώρα για την ίδρυση και στην Ελλάδα ενός Συνταγματικού Δικαστηρίου;

*δημοσιογράφος-ιστορικός, Διευθυντής Σύνταξης, εφημερίδα «δημοκρατία»

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr