Σοφία Τσιπτσέ: Ιστορία για δυνατούς λύτες τα “κόκκινα δάνεια” και οι 120 δόσεις!

Προστασία κύριας κατοικίας, 120 δόσεις είναι οι πιο επίκαιρες και διάσημες έννοιες. Σε αυτές τις έννοιες εσωκλείεται η ελπίδα για ρύθμιση και άρση του αδιεξόδου στο οποίο βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες υπερχρεωμένοι οφειλέτες. Είναι η σανίδα σωτηρίας που επιπλέει και καλούνται οι “πνιγμένοι” να ανέβουν πάνω της και να σωθούν. Πόσοι όμως άραγε χωράνε;

Αναλύει η δικηγόρος Σοφία Τσιπτσέ

Προστασία Κύριας κατοικίας:

Ψηφίστηκε τέλη Απριλίου, ωστόσο η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα είναι έτοιμη να υποδεχτεί τις αιτήσεις των ενδιαφερομένων περί τα τέλη Ιουνίου. Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται σε τεχνικούς λόγους , προκειμένου η πλατφόρμα να είναι λειτουργική και ικανή να δεχτεί τις χιλιάδες των αιτήσεων.

Το συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο προστασίας είναι αρκετά αυστηρό ως προς τις προϋποθέσεις ένταξης και ουσιαστικά απευθύνεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο αριθμό φυσικών προσώπων , οι οποίοι έχουν ιδιαίτερα χαμηλά οικονομικά δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα:

Το οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος φυσικού προσώπου δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 12.5000€, προσαυξημένο κατά 8.500€ για σύζυγο και 5.000€ για κάθε εξαρτημένο μέλος (έως 3 εξαρτημένα μέλη).

Όταν οι οφειλές είναι μεγαλύτερες από 20.000€ , η συνολική λοιπή ακίνητη περιουσία του αιτούντος και της οικογένειάς του δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 80.000€. Το σύνολο δε των ανεξόφλητων κεφαλαίων δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 130.000€ ανά πιστωτή.

Επίσης η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του αιτούντος δεν πρέπει να ξεπερνά τις 175.000 ευρώ, στην περίπτωση κατά την οποία οι οφειλές που ρυθμίζονται περιλαμβάνουν επιχειρηματικά δάνεια.

Σε κάθε άλλη περίπτωση (στεγαστικά, επισκευαστικά ή καταναλωτικά δάνεια, τα όποια όμως έχουν υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης στην κύρια κατοικία) το όριο τις αντικειμενικής αξίας του ακινήτου είναι οι 250.000€.

Βλέποντας κανείς τις προϋποθέσεις ένταξης και αξιολογώντας τα κριτήρια επιλεξιμότητας του νομικού πλαισίου, οδηγείται εύκολα στο εύλογο συμπέρασμα ότι η συγκεκριμένη σανίδα σωτηρίας δεν χωράει και πολλούς!

Ένα ακόμα «τρωτό» σημείο του πλαισίου, είναι η εθελοντική συμμετοχή των Τραπεζών στη διαδικασία. Σε περίπτωση που δεν θελήσουν να συμμετέχουν ή αν συμμετέχουν αλλά δεν βρεθεί κάποια λύση , τότε θα παρατηρηθεί το φαινόμενο «στρίβειν διά της δικαστικής οδού», κάτι που σημαίνει κόστος χρονικό και χρηματικό και δεν συνάδει με τη ratio του νόμου που είναι η εξωδικαστική και αυτοματοποιημένη διάσωση της κατοικίας και μέσω αυτής η ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων.

120 δόσεις σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία.

Μία ρύθμιση που ήρθε για να σώσει χιλιάδες ανθρώπους που χρωστούν χιλιάδες ποσά στο Δημόσια , τα οποία μέχρι τώρα επειδή αδυνατούσαν να ρυθμίσουν διογκώνονταν. Κάποιοι μάλιστα αδυνατούσαν να βγουν σε σύνταξη, καθότι είχαν οφειλές πάνω από το νόμιμο επιτρεπτό όριο.

Η ρύθμιση αυτή συσχετίστηκε τον τελευταίο καιρό με τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις και προεκλογικές αντιπαραθέσεις. Ακούστηκε μάλιστα πως η ρύθμιση αυτή θα δημιουργήσει δύο κατηγορίες οφειλετών : τους συνεπείς , οι οποίοι πλήρωσαν περισσότερα , επειδή ήταν συνεπείς. Και τους ασυνεπείς (δολίως ή μη) οι οποίοι θα ελαφρυνθούν από τον επανα-υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών για τα έτη 2015 και πίσω. Η άποψη αυτή δεν είναι άνευ λογικής.

Αποδομείται όμως πολύ γρήγορα αν σκεφτεί κανείς ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση σε ένα ογκώδες πρόβλημα, όπως αυτό της υπερχρέωσης, χωρίς να πλήττεται μία μερίδα ατόμων. Η καλύτερη λύση είναι η λιγότερο κακή. Αυτό είναι το μέτρο υπολογισμού της καλής και της κακής λύσης, όταν έχουμε φτάσει σε αδιέξοδο.

Θα μπορούσε μάλιστα να ειπωθεί στο σημείο αυτό, πως αν όντως νοιάζονται για τους συνεπείς οφειλέτες, και για την «αδικία» αυτή, ας νομοθετήσουν μέτρα ελάφρυνσης για την κατηγορία αυτή των συνεπών οφειλετών.

Αυτά ήταν τα θεωρητικά επί των 120 δόσεων. Αν προχωρήσουμε όμως σε κάποια πρακτικά ζητήματα , θα δούμε ότι το νομοθέτημα αυτό δεν αποτελεί πανάκεια για όλους και απευθύνεται επίσης σε μία μικρότερη κατηγορία ατόμων , από αυτήν που ίσως αρχικά να περιμέναμε.

Πιο συγκεκριμένα: Ζήτημα γεννάται για όσους έχουν ρυθμίσει με την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων (ή των 100) και είναι συνεπείς στη ρύθμισή τους. Μπορούν στην πράξη να υπεισέλθουν στη ρύθμιση των 120 δόσεων για το υπολειπόμενο της οφειλής τους;;;

Επίσης, ένα άλλο ζήτημα: Έστω ότι ένας οφειλέτης έχει μισθό 750€/μήνα , και έχει οφειλές στο Δημόσιο και σε Τράπεζες. Ρυθμίζει τις οφειλές του στο Δημόσιο με τις 120 δόσεις και προκύπτει (αφού έχει γίνει κούρεμα και επανα-υπολογισμός) μία μηνιαία δόση της τάξης των 350€. Πως θα μπορεί να διακανονίσει τα χρέη του στις Τράπεζες, αφού τα μισά και πλέον από τα έσοδά του θα πηγαίνουν στη ρύθμιση με το Δημόσιο;

Κατά συνέπεια, ναι μεν η ρύθμιση των 120 δόσεων συνιστά μια ανάσα για χιλιάδες οφειλέτες, συντείνοντας συνάμα στην αύξηση των εσόδων προς όφελος του Δημοσίου, θα πρέπει όμως να γίνει δεκτό πως δεν λύνει το πρόβλημα!

Τα νομικά μάλιστα εργαλεία το τελευταίο διάστημα έχουν αλλάξει δεκάδες φορές ακολουθώντας μία πολιτική του μη δόκιμου όρου «κόψε – ράψε» (αλλά μοναδικού για να αντικατοπτρίσει την πραγματικότητα). Έχουμε λοιπόν τα κόκκινα δάνεια, τα νομικά εργαλεία που αδυνατούν να λύσουν ολικά το ζήτημα και να καλύψουν όλες τις κατηγορίες οφειλετών, έχουμε τις οφειλές στο Δημόσιο, έχουμε τον νόμο Κατσέλη, έχουμε την προστασία της κύριας κατοικίας, έχουμε τον εξωδικαστικό, έχουμε τις 120 δόσεις, έχουμε τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο , που αποτελεί ανοιχτή πληγή.. όλα αυτά συνθέτουν το παζλ ενός μεγάλου και άλυτου προβλήματος που ακούει στο όνομα ιδιωτικό χρέος.

Από την άλλη μεριά , οι οφειλέτες οι ανήκοντες στην κατηγορία των πραγματικά εχόντων ανάγκη , προσπαθούν να βρουν τη πιο σωστή λύση για να περισώσουν ό,τι μπορούν. Οι δε οφειλέτες οι ανήκοντες στην κατηγορία των «στρατηγικών κακοπληρωτών» (που τελικά είναι ίσως περισσότεροι από όσους μπορούσαμε αρχικά να σκεφτούμε) διογκώνουν το ιδιωτικό χρέος , ποντάροντας στον χρόνο και στην περίοδο που διανύουμε, η οποία μπορεί να τους ωφελήσει, καταχρώμενοι τα νομικά εργαλεία ρύθμισης.

Μη ξεχνάμε τέλος όσους από την οικονομική κρίση , έσπευσαν να γίνουν «κροίσοι» εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη των οφειλετών. Διότι όπου υπάρχει ανάγκη , υπάρχει συνήθως και εκμετάλλευση.

Όλα τα ανωτέρω συνδυαστικά και μεμονωμένα πάντοτε όμως σε αρμονία με την έλλειψη νομικών και νομοθετικών εργαλείων που να αλληλοσυμπληρώνονται και να επιλύουν ολιστικά το πρόβλημα , συντείνουν στο να διογκώνεται το ιδιωτικό χρέος και να αποτελεί πρόβλημα για δυνατούς λύτες. Μπορεί τώρα με τις εκλογές να το ξεχάσαμε, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Θα το βρούμε σύντομα μπροστά μας!

Εν αναμονή των εξελίξεων…

*δικηγόρος παρ’ Εφέταις, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.ant1news.gr

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr