Σοφία Τσιπτσέ: Τροποποιήσεις στο σχέδιο Νόμου για τη Διαμεσολάβηση. (Δημόσια Διαβούλευση έως 14 Οκτωβρίου)

Με μία αιτιολογική έκθεση στην οποία τονίζονται και υπογραμμίζονται όλα τα ευεργετικά σημεία του θεσμού της διαμεσολάβησης, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το Σχέδιο Νόμου «Τροποποιήσεις στον νόμο 4512/2018 – Διαμεσολάβηση σε Αστικές και Εμπορικές Υποθέσεις και σε υποθέσεις διασυνοριακών διαφορών».

Μάλιστα στην αιτιολογική έκθεση για το Σχέδιο Νόμου για τη Διαμεσολάβηση γίνεται μνεία σε πρόσφατη έρευνα που έλαβε χώρα σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην έρευνα αυτή διαπιστώθηκε ότι η χώρα που λειτούργησε πιο αποτελεσματικά ο θεσμός αυτός της εναλλακτικής επίλυσης των διαφορών είναι η Ιταλία. Στην Ιταλία λοιπόν, υπήρχε σε ισχύ ο νόμος της προαιρετικής διαμεσολάβησης επί μία δεκαετία . Το αποτέλεσμα της προαιρετικής αυτής ισχύος , ήταν να μην λειτουργήσει πρακτικά ο θεσμός.

Στη συνέχεια , με τη νομοθετική ρύθμιση περί υποχρεωτικής συμμετοχής σε συνάντηση ενημερωτική περί διαμεσολάβησης, πριν την δικαστική προσφυγή, η πρακτική εφαρμογή της διαμεσολάβησης απέδωσε καρπούς και άρχισε σταδιακά να γίνεται πρακτική εφαρμογή και να μπαίνει και στην συνείδηση των πολιτών. Μάλιστα , όπως ακριβώς αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση « έχοντας προβλέψει την υποχρεωτικότητα σε μόλις 8% των υποθέσεων, διαπιστώθηκε ενδεικτικά ότι το 2015 έλαβαν χώρα 196.247 διαμεσολαβήσεις , με ποσοστό επιτυχίας 44%, ενώ σημειώθηκαν και 16.288 αμιγώς εθελοντικές διαμεσολαβήσεις με ποσοστό επιτυχίας 60%, οι οποίες προέκυψαν λόγω της εξοικείωσης του κοινού με το θεσμό».

Αποτέλεσμα των ανωτέρω ενδεικτικών στατιστικών στοιχείων είναι ότι ο θεσμός της Διαμεσολάβησης στην Ιταλία , αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που εφαρμόζεται ευρέως ,  λειτουργεί επιβοηθητικά στη Δικαιοσύνη , αποφορτίζοντας την από χιλιάδες υποθέσεις, βοηθώντας προς την κατεύθυνση να είναι πιο αποτελεσματική λόγω της αποσυμφόρησής της.

Στην αιτιολογική έκθεση μάλιστα γίνεται πλήρης αποσαφήνιση στο επιχείρημα του ότι η υποχρεωτικότητα δεν είναι συμβατή με την κοινοτική νομοθεσία και με τις επιταγές του Συντάγματος. Πιο συγκεκριμένα , αναφορικά με το επίμαχο ζήτημα της υποχρεωτικότητας της διαμεσολάβησης , ως προστάδιο της δικαστικής προσφυγής , και το κατά πόσο με αυτόν τον τρόπο θίγεται το δικαίωμα του κάθε πολίτη στο να έχει πρόσβαση στον φυσικό του δικαστή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης απάντησε με απόφασή του: ο ορισμός μίας διαδικασίας ενημέρωσης για τη διαμεσολάβηση , που συνίσταται σε μία συνεδρία των μερών με τον διαμεσολαβητή , ως προϋπόθεση παραδεκτού μίας ένδικης προσφυγής , είναι συμβατή όταν: η απόφαση δεν δεσμεύει τα μέρη, όταν η διαδικασία είναι σύντομη και δεν καθυστερεί ουσιωδώς την άσκηση του ένδικου βοηθήματος, όταν δεν είναι οικονομικά ουσιωδώς επιβαρυντική για τα μέρη, και όταν δεν απαγορεύεται η λήψη προσωρινών μέτρων σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Κατόπιν όλων των ανωτέρω συνοπτικώς αναφερόμενων και λόγω του γεγονότος ότι βρισκόμαστε στην εποχή που είναι αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός της Δικαιοσύνης και η αποτελεσματική εισαγωγή εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης των διαφορών, φέρεται το τροποποιημένο σχέδιο του Νόμου 4512/2018 προς δημόσια διαβούλευση, ανοίγοντας την «πόρτα» στη διαμεσολάβηση και σε μία προσπάθεια ευρείας εφαρμογής ενός θεσμού τόσο λειτουργικού και επιβοηθητικού και για τους πολίτες και για τη Δικαιοσύνη εν γένει.

Οι πιο βασικές τροποποιήσεις του Σχεδίου Νόμου είναι οι εξής:

Τροποποιείται ο τίτλος και όλο το άρθρο 182 , διευκρινίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις υποχρεώσεις , πριν την πρόσβαση στο φυσικό δικαστή. Μία από αυτές είναι η υποχρέωση του δικηγόρου να ενημερώσει τον εντολέα του επί ποινή μάλιστα απαραδέκτου της κατάθεσης του δικογράφου, αναφορικά με τη διαμεσολάβηση.

Ακολούθως στην παρ. 2 του ίδιου άρθρου προσδιορίζονται οι διαφορές ιδιωτικού δικαίου που υπάγονται στο καθεστώς της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας των μερών με τον διαμεσολαβητή. Οι διαφορές , έτσι όπως αυτές απαριθμούνται στο οικείο άρθρο είναι : α. οι οικογενειακές διαφορές, πλην των γαμικών – όπως πχ. το διαζύγιο.  Β. όλες οι διαφορές που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Μονομελούς και Πολυμελούς Πρωτοδικείου και υπάγονται στην τακτική διαδικασία σύμφωνα με τον αναθεωρημένο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Μία τροποποίηση που ίσως να απασχολήσει ιδιαίτερα τον νομικό κόσμο και εν γένει αλλά και ειδικότερα στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης, είναι η πρόβλεψη ότι για την υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) η παράσταση του Δικηγόρου είναι δυνητική και όχι υποχρεωτική, με μειωμένο γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών Δικηγορικού Συλλόγου, ποσού αναφοράς 50,00€. Η δυνητικότητα στην παρουσία του δικηγόρου , έτσι όπως δικαιολογείται στην αιτιολογική έκθεση, συνίσταται στο ότι η εν λόγω διαδικασία συνιστά απλά μία ενημέρωση.

Στην κυρίως όμως διαδικασία της διαμεσολάβησης και εφόσον επιθυμήσουν τα μέρη τη διενέργειά της, η παράσταση του δικηγόρου είναι υποχρεωτική, πλην των περιπτώσεων των καταναλωτικών διαφορών και των μικροδιαφορών. Η υποχρεωτικότητα στην παράσταση των δικηγόρων συνίσταται στην ασφάλεια των συναλλαγών , δεδομένου ότι η συμφωνία παράγει τίτλο εκτελεστό.

Στο άρθρο 194 τροποποιείται η αμοιβή του διαμεσολαβητή στην πρώτη ενημερωτική συνεδρία, και μειώνεται στο ποσό των 50,00€ , εφόσον δεν υπάρχει έγγραφη συμφωνία των μερών , από το ποσό των 170,00€ που προβλεπόταν με το προηγούμενο καθεστώς. Επίσης , μειώνεται η ωριαία απασχόληση στα 80,00€ για το διαμεσολαβητή , από το ποσό των 100,00 € που προβλεπόταν πριν την τροποποίηση.

Στο άρθρο 198 έχουμε μία προσπάθεια συμμόρφωσης με τον αριθμό C-729/2017 απόφασης του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης , που μας «χτύπησε καμπανάκι» για τον τρόπο με τον οποίο μονοπωλιακά υπήρχαν και λειτουργούσαν οι φορείς κατάρτισης στην Ελλάδα. Με την παρούσα τροποποίηση ορίζεται ότι διευρύνεται η δυνατότητα σύστασης φορέων κατάρτισης από φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Ορίζεται μάλιστα ελάχιστος αριθμός εκπαιδευτών για κάθε φορέα κατάρτισης σε τρεις, με ειδικές προϋποθέσεις και εμπειρία στη διαμεσολάβηση.

Προβλέπεται ακολούθως η δημιουργία ειδικού μητρώου για κάθε Πρωτοδικείο, από το οποίο θα γίνεται η επιλογή του διαμεσολαβητή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, σε περίπτωση που τα μέρη δεν συμφωνήσουν στην επιλογή διαμεσολαβητή.

Εν ολίγοις και εντελώς συμπερασματικά , βρισκόμαστε στο προστάδιο μιας αλλαγής σελίδας. Το πως θα εφαρμοστεί και τα αποτελέσματα της εφαρμογής του νέου αυτού τρόπου Υποχρεωτικής Αρχικής Συνεδρίας Διαμεσολάβησης, θα φανεί στην πρακτική εφαρμογή πλέον. Εν αναμονή της εφαρμογής..

Δικηγόρος παρ’ Εφέταις, Διαπιστ. Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr