Γρηγόριος Πεπόνης: Κοινός απόηχος

Έχει καταστεί κοινός τόπος, «πάγιον έθος», μονότονη επανάληψη, δεδομένο και αυτονόητο μετά από κάθε τραγικό και καταστροφικό γεγονός ευρύτερων κοινωνικών διαστάσεων και συνεπειών ή όμοιων χαρακτηριστικών συμβάν.

Μέγας ο προκαλούμενος θόρυβος.

«Κουρνιαχτός» που δεν λέει να κατακαθίσει, ενώ μέσα του πνίγεται και χάνεται κάθε άξια λόγου και σοβαρή φωνή, σκέψη, παρατήρηση ή επιχείρημα.

Πλησμονή δημόσιου λόγου, κατά περίπτωση και αναλόγως καταδικαστικού, διαπιστωτικού, υποσχετικού, εκφράζοντος αποτροπιασμό, αδεξίως αναζητούντος «άλλοθι»,  τετριμμένα απολογητικού, σίγουρα όμως χιλιοειπωμένου και όχι καινού.

Άλλως «μια από τα ίδια» και,σχεδόν ή μάλλον, «για να έχουμε να λέμε».

Αισθήματα απογοήτευσης και απελπισίας προκαλεί κάθε σχετική αναδρομή και «η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί».

Και το κακό είναι ότι τα πράγματα ποτέ δεν είναι τόσο άσχημα, ώστε να μην μπορούν να γίνουν χειρότερα.

Ούτε η συμφορά πλέον δεν γίνεται δάσκαλος. Το πάθημα δεν γίνεται μάθημα.

Ακόμη και στην χρονικώς άμεση εναλλαγή των γεγονότων του ολέθρου, εμμονικά ίδιος και απαράλλακτος εμφανίζεται ο δημόσιος λόγος.

Και ούτως ή άλλως πάντοτε και με απόλυτη ακρίβεια προβλέψιμος, χωρίς να προϋποτίθεται κάποια προφητική δεινότητα γι’ αυτό.

Η παρατηρητικότητα σε βάθος χρόνου και η καλή μνήμη «φτάνουν και περισσεύουν».

Διήκουσα θέση και πρώτιστο μέλημα των ιθυνόντων το «μακράν των ευθυνών» και η αποφυγή καταλογισμού του οποιουδήποτε «κόστους».

Η κίνηση στην σφαίρα των εντυπώσεων και του «φαίνεσθαι» ως αυτοσκοπός δεν ξενίζει πλέον.

Μόνος και μόνιμος γιατρός των πληγών, όχι όμως και των απωλειών που κάθε φορά προστίθενται, ο χρόνος.

Η καίρια και ουσιώδης έννοια της πολιτικής ευθύνης δεινώς παρερμηνεύεται και δοκιμάζεται από την κακοχρησία που της επιφυλάσσεται και μάλλον τείνει να καταστεί «ανέξοδη και άσφαιρη».

Η κοινωνία καλώς  το γνωρίζει αυτό και την αξιολογεί αναλόγως και, ίσως, κατά το πως αξίζει και αρμόζει στα «ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα».

Σε αντίθεση με την ποινική ευθύνη. Την μόνη που και «βαρύτητα» έχει και «μπορεί», ακόμη. Ανόθευτη και μακράν συμψηφισμών, ισορροπιών και ποικιλώνυμων σκοπιμοτήτων.

Βαρύ το φορτίο που πέφτει στους «θεσμικούς ώμους» των αρμοδίων φορέων και μεγίστη η ευθύνη.

Ευλογότατη η απαίτηση ταχέων ανακλαστικών και μη χρονοβόρων διαδικαστικών ρυθμών.

Ελεγκτέες, πράξεις με την μορφή της θετικής ενέργειας και ισοδύναμες αυτών παραλείψεις.

Υποκείμενα των τελευταίων πρόσωπα έχοντα ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να ενεργήσουν προς αποτροπήν του εγκληματικού αποτελέσματος και, παρά ταύτα, αδρανούντα.

Η «κλιματική αλλαγή» και ως προς τα φαινόμενα που σχετίζονται με αυτήν, δεν μπορεί να αποτελεί «άλλοθι» ούτε νοείται ως τέτοιο.

Έχει προβλεφθεί και έχει εισαχθεί στον δημόσιο λόγο εδώ και χρόνια.

Παγκοσμίου κύρους και καθολικής αποδοχής κορυφαίοι και εγκυρότατοι επιστήμονες, έχουν κατ’ επανάληψη «κρούσει τον κώδωνα» του κινδύνου.

Οι πραγματικού ειδικού βάρους «ειδικοί» έχουν εγκαίρως σημάνει συναγερμό.

Ούτε μπορεί να αιφνιδιάζουν φαινόμενα προβλεπόμενα και προαναγγελλόμενα με εκπληκτική ακρίβεια, τόσον ως προς τον «χωροχρόνο» όσον και ως προς την ένταση εκδήλωσής τους.

Εξάλειψη των ελλείψεων, πλήρωση των κενών, συντονισμός και βελτιστοποίηση στην αξιοποίηση των διαθεσίμων μέσων, κεντρικός και περιφερειακός προγραμματισμός, αναπροσαρμογή σχεδίων αντίδρασης, θωράκιση και ανασχεδιασμός υποδομών απαιτούνται.

Το κλασικό και διαχρονικό ερώτημα «Προμηθείς ή Επιμηθείς» και καθ’ όσον μας αφορά, έχει πλέον υπερκερασθεί και ως λεκτικό σχήμα.

Σε χρόνο κείμενο απελπιστικά μετά τα γεγονότα και πάντα «κατόπιν εορτής» δεν μπορεί να υπάρχουν και δεν νοούνται καν «Προμηθείς».

Σε κάθε κρίση πληρώνουμε ακριβά τις ίδιες ολιγωρίες, τις αυτές αβελτηρίες και τις γνωστές και πολυκαιρισμένες ίδιες παθογένειες.

Ωστόσο, «κάλλιο αργά παρά ποτέ».

Οι καιροί δεν περιμένουν.

Έστω και ως «Επιμηθείς» ας δράσουμε χωρίς άλλη καθυστέρηση.

Εμπράκτως όμως και όχι «επί χάρτου».

Οφείλουμε να σώσουμε το μέλλον και να μην το καταστήσουμε βορά της αποτυχίας του παρελθόντος.

Οι υποχρεώσεις και τα καθήκοντα του πολίτη σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν ετεροβαρή σχέση και σίγουρα προϋποθέτουν ανταποδοτικότητα στα κρίσιμα και σοβαρά, τουλάχιστον.

«Τα δύσκολα» δεν αποτελούν παρά την «λυδία λίθο» της ποιότητας των εκάστοτε κυβερνώντων και αυτά αποκαλύπτουν και πιστοποιούν τον βαθμό της εκ μέρους τους συνείδησης ή μη του ρόλου και της αποστολής τους.

Και ας μην λησμονείται ότι: «Στα δύσκολα ή χάνεσαι ή ξαναγεννιέσαι. Η επιλογή είναι πάντα δική σου».

*Του Γρηγορίου Ζ. Πεπόνη, Αντεισαγγελέως Αρείου Πάγου ε.τ.

*Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στην ΕΦΣΥΝ την 14-9-2023 

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr