Αναστασία Καρκάνη: Ο χαμένος παράδεισος της κοινωνικής σύνθεσης – Ενδοψυχικοί διάλογοι του εγκλήματος

Όσο υπάρχουν άνθρωποι θα υπάρχουν εγκληματικές συμπεριφορές και το ζήτημα αυτό έχει τις ρίζες του από την εποχή του Κάιν και του Άβελ. Στην πιο σύγχρονη εποχή, η πιο γνωστή ίσως στους περισσότερους προσέγγιση είναι αυτή τουLombroso τον 19ο αιώνα της Ιταλικής Σχολής που έδωσε έμφαση στα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά εγκληματιών. Στην πραγματικότητα παραθέτει μια πρώτη ταξινόμηση των χαρακτηριστικών του κρανίου και των εγκληματικών ιδιοσυγκρασιών κατηγοριοποιώντας τους σε εκ γενετής, αυτούς με ανατομικά και ψυχολογικά στίγματα, τους ψυχοπαθείς, τους εκ περιστάσεων και αυτούς του πάθους.

Αναλογικά την ίδια περίοδο περίπου ,μελέτησε το έγκλημα και ο Γάλλος δικηγόρος και στατιστικός Guerry παρουσιάζοντας μια γεωγραφική κατανομή του εγκλήματος στη Γαλλία και αποτυπώνοντας συμβατικές διαφορές στις νότιες και φτωχές επαρχίες της Γαλλίας. Άρα κατά την Γαλλοελβετική σχολή οι κοινωνικοί, περιβαλλοντικοί και οικονομικοί παράγοντες διαφοροποιούν την αιτιολογική βάση του εγκλήματος. Στο κατώφλι του 20ο αιώνα συναντούμε την Θεωρία της Ανομίας του Durkeim όπου το έγκλημα παρουσιάζεται ως κατάσταση παθολογική και αυτή με τη σειρά της προκαλεί αντιδράσεις κοινωνικές.

Κάποιες από τις κοινωνικές προσεγγίσεις όπως αυτή της “΄Απόκλισης’” του Robert Merton εστιάζουν στις έννοιες του σκοπού , πραγμάτωσης , στόχων στη ζωή ενός ατόμου και στην σύγκρουση των κανόνων με την κοινωνική πραγματικότητα. Την προηγούμενη συζήτηση έρχονται να επισφραγίσουν οι μεταμοντέρνες ερμηνείες που βασίζονται στη βιολογία και την γενετική αφήνοντας στο περιθώρια τίς θεωρίες του φαινότυπου.

Οι περισσότερες ψυχολογικές θεωρίες ως προς την παραβατική συμπεριφορά τοποθετούν την έναρξη αυτής από την παιδική ηλικία. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση αναφέρει την ψυχική νόσο η και τη Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες να συσχετίζονται με εγκληματικές-παραβατικές συμπεριφορές. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνονται συμπεριφορές και συμπτωματολογία όπως, αυξημένη επιθετικότητα, χρήση ουσιών, αλκοολισμό, που επίσης συνδέονται με αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, διαταραχές ύπνου, μνήμης και γνωσιακές.

Θα ήταν σκόπιμο να μην παραλείψουμε να τονίσουμε ότι η έκρηξη οριακών καταστάσεων όπως αυξημένη εγκληματικότητα μπορεί να αποδίδεται σε ανάδυση των ακραίων ψυχοπαθολογικών στοιχείων που προϋπάρχουν στην προσωπικότητα αλλά ενισχύονται από περιστάσεις όπως αυτής του πανδημικού κύματος.

Είναι προφανές ότι πάντα υπάρχει χώρος να ενισχυθούν οι πολιτικές κοινωνικής παρέμβασης πρωτογενούς πρόληψης και προαγωγής ψυχικής υγείας σε μεγάλες και μικρότερες ομάδες που μπορεί να περιλαμβάνουν ψυχοθεραπευτικές συναντήσεις, ομάδες υποστήριξης, και προγράμματα ενημέρωσης συγγενών.

Αναστασία Καρκάνη – Πρόεδρος Ε.Ψ.Ψ.Ε.Π (Εταιρεία Ψυχολογικής Ψυχιατρικής Ενηλίκου και Παιδιού)

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr