Ανδρέας Αναγνωστάκης: 23 Αυγούστου. Η επέτειος της έκδοσης της Απόφασης της Αιώνα

Του Ανδρέα Αναγνωστάκη*

Μηνυτή της Χούντας των Συνταγματαρχών, εκ μέρους της Ένωσης Δημοκρατικών Δικηγόρων Ελλάδας.

———-

Την 23 Αυγούστου 1975 δημοσιεύτηκε η Απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών. -Η Απόφαση του Αιώνα-.

Την προηγούμενη, -22 Αυγούστου 1975- είχαν απολογηθεί οι είκοσι, από τους Πρωταίτιους του πραξικοπήματος της 21-4-1967, δια του οποίου κατέλυσαν την Δημοκρατία και επέβαλαν στυγνή δικτατορία στην Ελλάδα.

Οι απολογίες τους ήταν ιδιόμορφες. Διάλογος, με το τσιγκέλι.

Πρώτα με τον Πρόεδρο του δικαστηρίου Γιάννη Ντεγιάννη. Και κατόπιν με τον Εισαγγελέα της έδρας Κώστα Σταμάτη.

Ερώτηση Προέδρου: Τι έχετε ν’ απολογηθείτε κ. Παπαδόπουλε;

Απάντηση Παπαδόπουλου: “Δεν έχω σκοπό να συμμετάσχω στην διαδικασία. Θα διατηρήσω για τον εαυτό μου την ευθύνη να κρίνω εγώ, τι πρέπει να πράξω”.

Πρόεδρος: Πρέπει να εξηγήσετε, τα δυσεπίλυτα σημεία της κατηγορίας, που είναι, η Στάση και η Εσχάτη Προδοσία.

Απάντηση Παπαδόπουλου: “Ματαιοπονείτε. Δεν πρόκειται να διαφοροποιήσω τη θέση μου. Μην κουράζεσθε. Και μην υποβάλλετε και εμένα σε μία δοκιμασία. Εχω ατομική κόπωση”.

Σ’ αυτό το κλίμα, ακολούθησε και η απολογία των λοιπών Πρωταίτιων, του στυγνού πραξικοπήματος.

Ετσι, οι επίορκοι που κατέλαβαν με τα τανκς την εξουσία και την διατήρησαν επί επτά χρόνια, με Εκτακτα Στρατοδικεία 2.254 υποθέσεων, με απάνθρωπα βασανιστήρια, με εκτοπισμούς στα ξερονήσια, με την λογοκρισία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και με τις προδοτικές υπηρεσίες “καταδόσεων” που οργάνωσαν και είχαν ενεργοποιήσει σε καθημερινή βάση, δεν είχαν το ανάστημα και το κουράγιο, να δώσουν μία εξήγηση για όλα αυτά.

Είχαν βουβαθεί. Ενας-ένας που σηκώνονταν ωχρός και άτολμος, για ν’ απολογηθεί έμπαινε στο κάδρο της πιό ελεεινής εικόνας.

Μετά το πέρας των Απολογιών γνωστοποιήθηκε, πως την επομένη επρόκειτο να εκδοθεί η Απόφαση.

Από νωρίς, ήλθαν και κατέλαβαν την αίθουσα του Δικαστηρίου, οι λοιποί συνωμότες που δεν είχαν ενοχληθεί από τους Εισαγγελείς και οι σύντροφοί τους. Ολοι, με ύφος σκληρό και διφορούμενο.

Κατά την είσοδο των Δικαστών στην αίθουσα, οι παραπάνω χειροκρότησαν παρατεταμένα. Ηθελαν να δείξουν, πως το Ακροατήριο, περίμενε απαλλαγή των κατηγορουμένων.

Οι Δικαστές ανέβηκαν στην έδρα.

Η αίθουσα έγινε σιωπηλή και ακίνητη, σαν να ήταν άδεια.

Στην τόση ησυχία, ο ήχος της φωνής του Προέδρου, αντήχησε σαν δυνατό κτύπημα σε μέταλλο.

Στους τρείς Αρχηγούς, εκφώνησε πως επιβλήθηκε θάνατος και καθαίρεση.

Στους οκτώ επόμενους, ισόβεια κάθειρξη, κατά συγχώνευση. Στους επόμενους, κάθειρξη είκοσι χρόνια. Σε άλλους, δεκαπέντε, δεκατρία, δώδεκα, οκτώ κ.λ.π. κατά συγχώνευση.

Οι κατηγορούμενοι, στο άκουσμα των ποινών σάστισαν. Ζαλίστηκαν. Τους ήλθε κεραυνός. Δεν είχαν φανταστεί τέτοιες ποινές. Ομως προσπαθούσαν να δείξουν πετρωμένη ψυχραιμία και αδιαφορία, τρεμάμενοι.

Το Δικαστήριο μετά την απαγγελία της Απόφασης σηκώθηκε από την έδρα και αποχώρησε. Αφησε πίσω του, νεκρική σιωπή.

Το ακροατήριο των “συντρόφων”, στράφηκε σ’ εμάς τους Μηνυτές, -Ανδρέα Αναγνωστάκη, Γρηγόρη Κασιμάτη, Φοίβο Κούτσικα και τον Πρόεδρο της ΕΔΕ Ευάγγελο Γιαννόπουλο- με μάτια γεμάτα μίσος, οργή και διάθεση εκδίκησης.

Φύγαμε χωριστά, προς άλλη κατεύθυνση ο καθένας μας.

Στο μεταξύ, η είδηση της Απόφασης άρχισε να μεταδίδεται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Οι πολίτες έβγαιναν στους δρόμους. Πανηγύριζαν με ζητωκραυγές. Πίστευαν πως αποδόθηκε δικαιοσύνη. Πως το κακό ξορκίστηκε. Πως ξερριζώθηκε η ιδέα της Δικτατορίας. Πως η μωρία των Λοχαγών των τάνκς, έρχονταν στα σύγκαλά τους. Το ίδιο και των Ναζί που αναζητούσαν “Λοχία. Οι ψυχές όλων φαίνονταν πλημμυρισμένες από ενθουσιασμό και ελπίδα.

Ομως η ατμόσφαιρα αυτή, δεν κράτησε πολύ. Ακυρώθηκε!

Αυθημερόν, ξεχύθηκε από τα Μέσα μαζικής Ενημέρωσης η είδηση, πως ο Πρωθυπουργός έδωσε χάρη. Μετέτρεψε την ποινή του θανάτου για τους τρείς, -Παπαδόπουλο, Μακαρέζο, Παττακό- σε ισόβεια κάθειρξη.

Η απονομή της χάρης, ήταν πολύ βιαστική. Και εντελώς αδικαιολόγητη.

Επρεπε ο Πρωθυπουργός, ν’ αφήσει την συζήτηση της Αναίρεσης που θ’ ασκούνταν, ενώπιον του Αρείου Πάγου. Ν’ ακουστεί η γνώμη του Συμβουλίου Χαρίτων. Να γίνει το Διάταγμα και να υπογραφεί ή όχι από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αυτή η διαδικασία θα κρατούσε περίπου δύο χρόνια και ακολουθούνταν για κάθε Ελληνα πολίτη που του είχε επιβληθεί η θανατική ποινή.

Η βιαστική κατάλυση της διαδικασίας αυτής για τους Συνωμότες και η παράτυπη απονομή χάρητος δημιούργησε στους υγιά σκεπτόμενους πολίτες, αναπάντητα ερωτηματικά. Πίστεψαν πως προσωρινά καταδικάστηκαν, οι Συνταγματάρχες. Και όχι για τα ολοκληρωτικά “ πιστεύω τους και τις φασιστικές μεθόδους και ενέργειες.

Συζητούσαν, πως δεν ξερριζώθηκε η ιδεολογία της Δικτατορίας.

Πίστεψαν πως ήταν προσυμφωνημένες οι “χάρες” με ανήθικες συναλλαγές που είχαν προηγηθεί. Και βεβαιώθηκαν πως σαν Ελληνες για μία ακόμη φορά, κοροϊδεύονταν.

Ταυτόχρονα εκείνοι, που περίμεναν την τσιμπίδα της Δικαιοσύνης, όπως οι Λογαγοί, που αποτέλεσαν του βραχίονα της βίας, την 21-4-1967 και οι εκατόν τέσσερις Υπουργοί των Καιρών της Δικτατορίας, πήραν κουράγιο. Πίστεψαν πως την γλύτωσαν. Σήκωσαν κεφάλι και επέστρεψαν στην παλαιά τους αναίδεια. Ξανάγιναν αφεντάδες. Εστησαν μηχανές που δούλευαν παντού. Αμοιβαν και επιβράβευαν τους δικούς τους και τους, σ’ αυτούς πιστούς. Κτυπούσαν και έθεταν υπό διωγμό, τους αντίθετους.

Ετσι άρχισε να τρεμοπαίζει το μικρό διάλλειμα φωτός!

*Ποινικολόγος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr