Ανδρέας Αναγνωστάκης: “Και οι κρίνοντες κρίνονται” – Ελευθερία έκφρασης και κριτικής

Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων με δημοσίευση την 6-5-2021, καταγγέλει δημόσια μεταξύ των άλλων, πως, έχουν δημιουργηθεί στο Διαδίκτυο ομάδες πίεσης, με αποκλειστικό σκοπό να επηρεάσουν τους δικαστές που κρίνουν υποθέσεις οικογενειακής φύσης, ιδίως επιμέλειας ανήλικων παιδιών.

Πως οι ομάδες αυτές του Διαδικτύου,  στοχοποιούν συγκεκριμένους δικαστές που εξέδωσαν αποφάσεις μη αρεστές. Πως, καταρτίζουν μαύρες λίστες  γι’ αυτούς και πως καλούν σε υποβολή ομαδικών αναφορών. Πως  δημοσιεύουν ανοικτές επιστολές που απευθύνονται στον Πρωθυπουργό κ.λ.π.

Και τελικά η Ένωση φέρεται να καλεί  τα μέσα μαζικής Ενημέρωσης, να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά στην δημοσίευση τέτοιων συκοφαντικών επιστολών.

Η καταγγελία δεν προσδιορίζει κατ’ αρχήν, ποιά είναι η φύση της συγκρότησης αυτών των ομάδων.   (Π.χ ανδρικές, γυναικείες, ανάμεικτες γονέων,  τρίτων,  κ.λ.π.)

Και ποιές είναι οι συγκεκριμένες αιτιάσεις  και θέσεις τους,  στο κεφάλαιο της  επιμέλειας των ανήλικων παιδιών.

Επίσης ποιά είναι τα αληθή και ποιά τα ψευδή γεγονότα, που καθιστούν “αβάσιμες τις συκοφαντίες”,   για  τους  δικαστές.

Ετσι όπως έχει η καταγγελία, πολλοί την εξέλαβαν αφ’ ενός, ως δυσαρέσκεια της Ένωσης, για την κριτική των δικαστών.  Και αφ’ ετέρου, ως  “σύσταση”  αυτής,  στα μέσα μαζικής Ενημέρωσης, να σιωπήσουν σε τέτοιες  αναφορές.

Σε κάθε περίπτωση, κατά την άποψή μου, το αόριστο περιεχόμενο της καταγγελίας, αποτελεί αντικείμενο δικαστικής έρευνας.   Οχι  θέμα  ανακοινώσεων δικαστικού συνδικαλιστικού οργάνου που διέπεται από την αρχή της διακριτικότητας έναντι των πολιτών.

Η δικαστική έρευνα αν εισαχθεί, θα κατατάξει τις ενοχοποιούμενες δημόσιες αναφορές και κριτικές των ιδιωτών,  σε δύο κατηγορίες.

1.     Σ’ εκείνες που αφορούν αξιολογικές κρίσεις.

2.     Σ’ αυτές που αφορούν πραγματικά γεγονότα.

Οι  πρώτες, δεν επιδέχονται απόδειξη.      Και δεν εμποδίζεται κάποιος γι’ αυτές, διότι προστατεύονται από τον στενό πυρήνα της ελευθερίας της έκφρασης, που κατοχυρώνεται από το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ.   Και από το άρθρο 20 του Ελληνικού Συντάγματος που καθιερώνει το δικαίωμα του καθενός, ν’ ασχολείται,  να στοχάζεται,  να εκφράζει και να διαδίδει  τα θέματα υψηλού προβληματισμού του, στα οποία περιλαμβάνονται και εκείνα που αναδύονται από την λειτουργία της Δικαιοσύνης και  από την απόδοση αυτής, παρά των Δικαστών.

Οι δεύτερες, δηλαδή οι δηλώσεις, αναφορές κ.λ.π.  που περιέχουν πραγματικά γεγονότα, επιδέχονται απόδειξη.

Εάν δεν βασίζονται σε πραγματική βάση, μπορούν ν’ αναδειχτούν  υπερβολικές και να θεωρηθεί πως δεν προστατεύονται από το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης.

Αν όμως περιέχουν κάποια πραγματική βάση, τότε κάθε αποκλεισμός σχολιασμού και κριτικής,  αποτελεί δυσανάλογη παρέμβαση, στο άνω θεμελιώδες δικαίωμα της έκφρασης.

Υπ’ αυτά τα δεδομένα οι Δικαστές,  έχουν σταθερή  υποχρέωση, ν’ ανέχονται σχολιασμούς.   Και ν’ αποδέχονται κριτική, που μπορεί να είναι και  πέραν της συνήθους.  Βαρύτερου και δριμύτερου επιπέδου, σχετικά με τους απλούς πολίτες.

Στο πλαίσιο αυτό της κριτικής, περιλαμβάνεται και ο σχολιασμός των δικαστικών αποφάσεων, των βουλευμάτων, των εισαγγελικών πράξεων,  των προτάσεων κ.λ.π.    Και η αναζήτηση ύπαρξης ανεξαρτησίας και αμεροληψίας.

Για την τελευταία ισχύει, πως  Δικαστής, για τον οποίο υπάρχει νόμιμος λόγος ανησυχίας σχετικά με την έλλειψη αμεροληψίας, πρέπει να εξαιρείται.

Αποτελεί κοινή γνώση πως η δικαστική εξουσία, ανήκει στο χώρο του δημοσίου συμφέροντος.     Πως αποφαίνεται για τα ύψιστα αγαθά.   Την ζωή, την ελευθερία,  τα ατομικά δικαιώματα, τα προσωπικά δεδομένα κ.λ.π. των πολιτών.

Και όταν πρόκειται περί ανήλικων παιδιών, για την ψυχική και συναισθηματική τους υγεία, την ανατροφή τους και την σταδιοδρομία τους.

Είναι δεδομένο πως οι Δικαστές, έχουν προνομιακή θέση στην Ελληνική κοινωνία.    Με υψηλό και αποδεκτό ρόλο.

Ταυτόχρονα όμως έχουν και υποχρεώσεις αυτοσυγκράτησης και δημοκρατικής αποδεξιμότητας.

Κατά την δεύτερη άνω αρχή, οι δικαστές,  πρέπει να εμπνέουν εμπιστοσύνη  στο ευρύ κοινό, το οποίο είναι ο κριτής αυτών, στις ενέργειες και στις  αποφάσεις που εκδίδουν.

Την τήρηση  των δικαστικών υποχρεώσεων, οι ενδιαφερόμενοι και γενικά οι πολίτες, μπορούν να ελέγχουν και να σχολιάζουν  εντός και εκτός των ακροατηρίων.  Και δια των μέσων μαζικής Ενημέρωσης και Επικοινωνίας.

Ολοι πιστεύουν και εύχονται, από την εποικοδομητική κριτική να ωφελείται το Δικαστικό Σύστημα.

 Ο  Ανδρέας Αναγνωστάκης  είναι Δικηγόρος-Ποινικολόγος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr