Αντώνης Αργυρός: Έκθεση Πισσαρίδη: Αναδιάρθρωση και το κύρος της Δικαιοσύνης

Του Αντώνη Αργυρού*

Στην ενδιάμεση έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, έκτασης περίπου 130 σελίδων, ο τομέας της Ελληνικής δικαιοσύνης χαρακτηρίζεται για την αργή ταχύτητα απονομής της, του κόστους και την αναγκαιότητα βαθιάς αναδιάρθρωσής της για να καταστεί σύγχρονη και αποτελεσματική. Η έκθεσηεπαναλαμβάνει κατά την γνώμη πολύχρονες διαπιστώσεις για την παθογένεια της Ελληνικής Δικαιοσύνης.Το ζήτημα είναι αν μπορούν να ληφθούν μέτρα ώστε να προχωρήσει το σύστημα σε πιο αποδοτικό τρόπο απονομής της δικαιοσύνης.

Κανένας επενδυτής δεν πρόκειται να μπει στον κόπο να επενδύσει τα χρήματά του όταν μια δικαστική διαφορά πολύ πιθανόν να του μπλοκάρει τα κεφάλαιά του για μεγάλο και ενίοτε απροσδιόριστο χρόνο.Μόνο τα τελευταία χρόνια ψηφίστηκαν, πάνω από 40 νόμοι για την επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης, αλλά το πρόβλημα δεν λύθηκε, αφού οι όποιες δικονομικές ρυθμίσεις δεν πλήττουν την ρίζα του προβλήματος. Η πολυνομία και η κακή νομοθέτηση μας βασανίζει όλους από το 2001 έως το 2016 θεσπίστηκαν 1.569 νόμοι, δηλαδή 100 νόμοι περίπου ανά έτος.

Εντυπωσιακός είναι και ο αριθμός των Προεδρικών Διαταγμάτων, καθώς μέχρι το 2016 εκδόθηκαν 3.585, ενώ οι κανονιστικές και ατομικές διοικητικές πράξεις αγγίζουν τις 43.250. Σε διάστημα 50 μόλις μηνών, σε 4 από τους βασικότερους νόμους που εφαρμόστηκαν το 2014 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, κ.λπ.) έγιναν 82 μεταβολές, προσθέτοντας ή καταργώντας ταυτόχρονα διατάξεις. Όσον αφορά στην απονομή δικαιοσύνης, οι εκκρεμείς αποφάσεις ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων ανέρχονταν σε 288.229 το καλοκαίρι του 2017, από 400.238 το 2013, και 306.918 το 2015.

Το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνεχώς καταδικάζει την Ελλάδα για την κατάσταση αυτή, όμως τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο εφιαλτικά στο ζήτημα αυτό καθημερινά.Ανεξάρτητα από τη Έκθεσηπρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα . Πριν απ’ όλα πρέπει να λειτουργήσει στο σύστημα του e-Justice (ψηφιοποίηση) σε όλες τις δικαστικές υπηρεσίες χωρίς καμμιά απολύτως εξαίρεση και να διασυνδεθεί ενιαία. Για να υπάρξει ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι ν’αποκτήσουν άμεσα ψηφιακή υπογραφή. Η ανυπαρξία συστήματος εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών στον δημόσιο τομέα πρέπει ν’ απασχολήσει άμεσα την Ελληνική Πολιτεία.

Άξια αναφοράς είναι η θεσμοθέτηση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), που επιλαμβάνεται υποχρεωτικά των φορολογικών διαφορών, προτού αυτές εισαχθούν στα δικαστήριαμε αποτέλεσμα κατά την πενταετία 2015-2019, μεταξύ 40.570 φορολογικών υποθέσεων, μόνο οι 8.450 να καταλήγουν στα Δικαστήρια. Είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορεί να προχωρήσει το σύστημα εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών στον δημόσιο τομέα. Η έναρξη της διοικητικής διαδικασίας επιβολής της σχετικής διοικητικής κύρωσης αποτελεί λόγο αυτεπάγγελτης αναβολής ή αναστολής της σχετικής ποινικής διαδικασίας και αναστολής της παραγραφής του αντίστοιχου ποινικού αδικήματος, η οποία διαρκεί, κατά περίπτωση, μέχρι την οριστικοποίηση της διοικητικής πράξης επιβολής της κύρωσης του πολλαπλού τέλους ή, εφόσον έχει ασκηθεί προσφυγή κατά αυτής, μέχρι την σχετική αμετάκλητη απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου, έτσι θα εισπραχθούν περισσότερα έσοδα από το Δημόσιο και θα ελαφρύνει η Ποινική Δικαιοσύνη από υποθέσεις που θα επιλυθούν δικαστικά και τούτο σε συμφωνία με την αρχήnebis in idem.

Μόνο το έτος 2019, εκδόθηκαν σχετικά 10.657 καταλογιστικές πράξεις και καταλογίστηκαν 245.552.299 ευρώ (πρόστιμα, πολλαπλά τέλη, δασμοί) ενώ, κατά τους υπολογισμούς της Διεύθυνσης Τελωνείων, το Ελληνικό Κράτος έχει ετήσιες απώλειες μόνον από τη λαθρεμπορία καυσίμων περίπου 3.000.000.000 ευρώ και τούτο μετα την νομολογία του ΕΔΔΑ (βλ. απόφαση ΕΔΔΑ 30.4.2015 στην υπόθεση Καπετάνιος κ.λπ. κατά Ελλάδας και της 16.6.2009, Müller-Hartburg κατά Αυστρίας) και της Απόφασης 359/2020 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας .

Όλο και περισσότεροι ομιλούν για τον μεγάλο ασθενή που επιβραδύνει ακόμη και αναστέλλει κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια διαχρονικά και αυτός είναι αποκλειστικά η Δημόσια Διοίκηση. Δεν υπάρχει υπόθεση και δικαιοδοσία στην οποία εμπλέκεται το Δημόσιο σαν διάδικος που να μην εξαντληθούν από την πλευρά του όλα τα ένδικα μέσα και τελικά να μην εφαρμοσθούν οι δικαστικές αποφάσεις. Το ΝΣΚ «συμβάλλει αποφασιστικά» σε κάθε προσπάθεια της Διοίκησης για την καθυστέρηση απονομής της Δικαιοσύνης, με την άσκηση παρελκυστικών και αβάσιμων ενδίκων μέσων ταλαιπωρίας του Έλληνα Πολίτη.Η εκπαίδευση των δικαστών στην ΕΣΔΙ είναι άριστη νομίζω ότι χρειάζεται περισσότερο εκσυγχρονισμό και επαφή με την ζώσα πραγματικότητα και όχι θεωρητικές συζητήσεις.

Η επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης δεν αφορά μόνο τους επενδυτές που στο κάτω κάτω μπορούν να στραφούν και σε άλλες χώρες πιο δελεαστικές, αφορούν κυρίως και προεχόντως τους Έλληνες Πολίτες που δικαιούνται κατά το Σύνταγμα δικαστικής προστασίας και αφορά το κύρος της ίδιας της Δικαιοσύνης.

*Πρώην υπηρεσιακός υπουργός Επικρατείας, Δικηγόρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr