Αντώνης Αργυρός : Επιστροφή της Τουρκίας στο Αιγαίο – Αυτός ο πόλεμος άρχισε…

Η Τουρκία ανεβάζει τους τόνους και την προκλητικότητα σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο και η Ελλάδα αναζητά διεθνείς συμμαχίες, ενώ δείχνει αποφασισμένη να πολεμήσει.

Αποστρατιωτικοποίηση των νησιών σε συνδυασμό με αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους είναι η αιχμή του δόρατος για την Άγκυρα.

Μετά από περίπου μία δεκαετία η Ρωσία επιστρέφει δυναμικά και αυτή  στο προσκήνιο του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου επιδιώκοντας την διάλυση του ΝΑΤΟ,   ενώ η αναβάθμιση της βάσης της Σούδας δίνει νέα δυναμική στην Αμερικανική παρουσία στην περιοχή.

Η Τουρκία εφαρμόζοντας μια πολυεπίπεδη στρατηγική  προσπαθεί να  καταφέρει να αποκτήσει σημαντικό στρατιωτικό πλεονέκτημα στην περιοχή έναντι των υπολοίπων κρατών (Αίγυπτος, Ισραήλ, Κύπρος, Ελλάδα) και να καταστεί ο μόνος στρατηγικός παίχτης στην Ανατολική Μεσόγειο αγνοώντας επιδεικτικά τα συμφέροντα και των Υπερδυνάμεων και της Ε.Ε στη περιοχή.

Ο συνδυασμός της στρατηγικής της «Μη Πρόσβασης / Άρνησης Περιοχής (Anti Access I AreaDenial)» με την ανάπτυξη σύγχρονων οπλικών συστημάτων(S-400) σε επιλεγμένες τοποθεσίες έχει δημιουργήσει μια εντελώς νέα κατάσταση στην Α. Μεσόγειο. Παράλληλα  δείχνει η Τουρκία σε κάθε περίπτωση ότι αδιαφορεί για τις αρνητικές αποφάσεις των διεθνών οργανισμών που καταδικάζουν την επιθετικότητα της, ακόμα κι από τον ΟΗΕ (περίπτωση Βαρωσίων).

Η Τουρκία μέσα από την απόφαση ανοίγματος της παραλίας των Βαρωσίων στοχεύει, πολύ πέραν από τη στήριξη του εκλεκτού της στις «εκλογές», στην αλλαγή της βάσης των συνομιλιών στο Κυπριακό.

Η ανακοίνωση που έγινε στην Άγκυρα αποτελεί μια κίνηση τακτικής από πλευράς Τουρκίας που θέλει να καθορίσει ένα νέο πλαίσιο ενόψει εξελίξεων στο Κυπριακό.

Η τακτική της Τουρκίας κινείται σε δύο επίπεδα. Από τη μια πλευρά η Άγκυρα δια του ίδιου του Ταγίπ Ερντογάν επιτίθεται εμμέσως πλην σαφώς στις Μεγάλες Δυνάμεις της Δύσης ότι χρησιμοποιούν την Ελλάδα για να αναχαιτίσουν τις τουρκικές βλέψεις στην περιοχή και από την άλλη μεριά η Άγκυρα οξύνει τη ρητορεία της και τις απειλές της κατά της Ελλάδας.

Η Τουρκική ηγεσία, θεωρούσε και θεωρεί την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο ως περιφέρειά τους, και προνομιακό χώρο εθνικών συμφερόντων της χώρας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Τούρκοι ζητούν μέχρι και αλλαγή του ονόματος του «Αιγαίου». Ζητούν να λέγεται η «Θάλασσα των Νήσων» ή «Δυτική Ανατολία».

Ο Τούρκος πρόεδρος καταλόγισε στην Ελλάδα ότι ενοχλείται από την παρουσία της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο τονίζοντας ότι η Τουρκία δεν θα υποχωρήσει με τίποτα σε Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, και ότι η Άγκυρα δεν θα δεχθεί λύση που να αγνοεί, όπως είπε, τους Τουρκοκύπριους.

Δια στόματος του υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ αμφισβήτησε ακόμη και την ελληνική κυριαρχία σε νησιά του Αιγαίου, χωρίς –προς το παρόν– να τα κατονομάσει.

Το 1974 η Κύπρος ήταν άοπλη μετά την απόσυρση  κατ’ απαίτηση των Τούρκων της ελληνικής μεραρχίας από τη χούντα το 1967. Το 1974 την κατέλαβαν άοπλη. Τα ελληνικά νησιά είναι πάνοπλα και καμμιά Ελληνική κυβέρνηση δεν θα κάνει το ίδιο σφάλμα. Τα ζητήματα δε που θέλουν να ανοίξουν στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης, ανακύπτουν από τη διαμόρφωση του σχεδίου της “Γαλάζιας Πατρίδας” και του νέο-οθωμανικού εθνικισμού, δηλαδή μιας ηγεμονικής Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, περιστοιχισμένη από κράτη ανύπαρκτης ή μειωμένης κυριαρχίας τύπου «ουδέτερης Φιλανδίας».

Οι απανωτές τουρκικές NAVTEX και οι έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο είναι η κορυφή του παγόβουνου στον σχεδιασμό της Τουρκίας και την στάση της απέναντι στην Ελλάδα, θέλοντας να αναθεωρήσει την Συνθήκη της Λωζάννης και να επιβάλει την «Γαλάζια Πατρίδα».

Οι τουρκικές NAVTEX και οι έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο εντάσσονται στην Τουρκική  ναυτική στρατηγική της «Μη Πρόσβασης Περιοχής (Anti Access / AreaDenia) « που προέρχεται από αντίστοιχο ναυτικό δόγμα της πρώην ΕΣΔΔ.

Η απάντηση που δόθηκε από την Ελλάδα στην κρίση είναι η ανάπτυξη ναυτικών δυνάμεων ώστε να εμποδισθεί αποτελεσματικά η Τουρκική στρατηγική. Η έγκαιρη ανάπτυξη του ελληνικού στόλου και η τοποθέτησή του σε καίρια σημεία τόσο στο Αιγαίο όσο και στην ανοιχτή θάλασσα στη Ν.Α. Μεσόγειο, κατάφερε όχι μόνο να μπλοκάρει τους τουρκικούς σχεδιασμούς, αλλά και να καταδείξει την ελληνική ισχύ αλλά και ευελιξία σε μία κατάσταση από την οποία το μόνο που έλλειπε για να χαρακτηριστεί «θερμή», ήταν το πάτημα της σκανδάλης. Τα ελληνικά υποβρύχια, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, όχι μόνο παρέμειναν «κρυμμένα» από τους τούρκους, αλλά η θέση τους αποτέλεσε και έναν άλυτο γρίφο .

Συμπερασματικά η Τουρκία έχει αναδείξει τη στρατηγική φθοράς που ακολουθεί πιστά η Άγκυρα στοχεύοντας να προκαλέσει κόπωση στις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, να διαβάσει τις στρατηγικές αντίδρασης της Ελλάδας  και να εξαναγκάσει την Ε.Ε. να εμπλακεί σε μακροχρόνια πολιτική κατευνασμού με αποτέλεσμα να περιορίσει αναπόφευκτα τη στήριξη που παρέχει σε Ελλάδα και Κύπρο.

Απώτερος στόχος του Ταγίπ Ερντογάν είναι να επιβάλλει την  στρατηγική του του πλήρους ελέγχου της περιοχής, εμπιστευόμενος και στηριζόμενος στη στρατιωτική και κυρίως την αεροναυτική του ισχύ. Η πρόοδος στον έλεγχο αυτών των περιοχών γίνεται με ταχύτερα βήματα εν όψει και της διεθνούς συγκυρίας.

«Εάν θέλεις ειρήνη, παρασκευάσου για πόλεμο» (Sivispacem, para bellum).

*Ο Αντώνης Αργυρός είναι πρώην υπηρεσιακός υπουργός Επικρατείας, Δικηγόρος