Αντώνης Αργυρός: Θεσμικό ζήτημα η αποστολή του Διοικητικού Φακέλου

Αναβολή λόγω μη αποστολής του φακέλου της  Πυροσβεστικής και Δήμων δόθηκε στη συζήτηση της πρώτης αγωγής 27 θυμάτων και συγγενών θυμάτων της καταστροφικής πυρκαγιάς στο Μάτι το 2018 δόθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο της Αθήνας για τις 25 Νοεμβρίου. Το γεγονός αυτό προκάλεσε εύλογα δυσμενή σχόλια και αγανάκτηση στα θύματα και τους συγγενείς θυμάτων και καμμιά ευθύνη δεν βαρύνει την δικαιοσύνη.

Η Ελληνική Δικαιοσύνη πάσχει, ιδίως λόγω της μεγάλης αργοπορίας στην απονομή της, που συχνά οδηγεί σε καταστάσεις αρνησιδικίας. Αυτό κλονίζει το περί δικαίου αίσθημα των πολιτών, αλλά αποτελεί και σημαντικό ανασχετικό παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης δεκάδες οι καταδίκες της Ελλάδας από το ΕΔΔΑ για καθυστέρηση απονομής της Δικαιοσύνης. Χιλιάδες μελέτες έχουν γραφεί και συζητήσεις έχουν γίνει  για τα αίτια του φαινομένου. Μέτρα λαμβάνονται αλλά το φαινόμενο μεγαλώνει. Δυστυχώς το μεγαλύτερο αθεράπευτο πρόβλημα στην καθυστέρηση απονομής της διοικητικής δικαιοσύνης είναι η μη αποστολή του διοικητικού  φακέλου από την διοίκηση. Σύμφωνα με το άρθρο 129 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, το Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ,που έχουν καταστεί διάδικοι ,έχουν υποχρέωση να αποστείλουν στο δικαστήριο διοικητικό φάκελο της επίδικης υπόθεσης συνοδευόμενο από αναλυτική έκθεση απόψεων της για της διοίκησης για την διαφορά. Περαιτέρω ότι η έκθεση απόψεων πρέπει να βρίσκεται στο δικαστήριο 30 ημέρες πριν την δικάσιμο. Επίσης να αναφέρουμε ότι σχετική κλήση κοινοποιείται έγκαιρα αρμοδίως.

Αν φάκελος δεν έχει αποσταλεί εγκαίρως το δικαστήριο που έχει επιληφθεί της υπόθεσης αναβάλει την εκδίκαση της μέχρι την ακριβώς την αποστολή διοικητικού φακέλου. Αν στη δικάσιμο που ορίζεται μετά την πρώτη αναβολή η αρχή δεν διαβιβάσει τον διοικητικό φάκελο, το δικαστήριο προβαίνει υποχρεωτικά σε συζήτηση της υπόθεσης και, εφόσον από τα στοιχεία που υπάρχουν στη δικογραφία μπορεί να σχηματίσει δικανική πεποίθηση για την αλήθεια των ισχυρισμών των διαδίκων, αποφαίνεται κατ` ουσίαν επί της διαφοράς, εκδίδοντας οριστική Απόφαση. Οι αναβολές αυτές που είναι περίπου ο κανόνας προκειμένου μια υπόθεση εκδικαστεί πρωτοδίκως , ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι τούτο γίνεται ενώ υπάρχει αυστηρή μνεία του δικαστηρίου στην σχετική Κλήση που λαμβάνει ο διάδικος δημόσιος φορέας και προβλέπονται  σοβαρές συνέπειες(πρόστιμο, πειθαρχική δίωξη κ.λπ.) που στην πράξη δεν εφαρμόζονται.

Η υπαίτια  μη αποστολή του φακέλου  πέραν από τις συνέπειες που προβλέπει η ανωτέρω διάταξη δημιουργεί  ευθύνη του Δημοσίου εκ των άρθρου 105 ΕισΝΑΚ, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων του νόμου, όχι μόνον όταν με πράξη ή παράλειψη οργάνου τους παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστης (βλ. ΣτΕ 609, 582/2020, 116/2019, ΣτΕ 2432-2433/2018, 2776/2016, 3793/2014, 4133/2011 επταμ. κ.ά.). Πολλές φορές για να επιτύχει η διοίκηση την αναβολή της υποθέσεως, αποστέλλει ελλιπή διοικητικό φάκελο με τυπικές απόψεις ή αποστέλλει τον διοικητικό φάκελο την παραμονή της δικασίμου, ώστε οι υπερασπιστές να ζητήσουν αναβολή για ενημερωθούν. Εξ αιτίας ελλείψεως διοικητικού φακέλου και απόψεων της διοικήσεως πολλές φορές το Δικαστήριο κρίνει αναγκαίο να αναβάλει την έκδοση οριστικής απόφασης και να διατάξει, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 159 επ. του Κ.Δ.Δ., τη συμπλήρωση των αποδείξεων καθώς και να διαταχθεί το δημόσιο  να προσκομίσει στο Δικαστήριο τα στοιχεία που αναφέρονται στο διατακτικό της απόφασης.

Μ’ αυτό τον τρόπο δεκάδες υποθέσεις λιμνάζουν στα διοικητικά δικαστήρια και παρουσιάζεται εντονότερα το φαινόμενο της καθυστέρησης απονομής της δικαιοσύνης. Διατάξεις υπάρχουν αλλά δεν εφαρμόζονται από την δημόσια διοίκηση που εύκολα και συνήθως επικαλείται ως ευθύνη της καθυστέρησης όχι της δικές της ευθύνες αλλά τις δήθεν ευθύνες της δικαιοσύνης. Προκειμένου η Δικαιοσύνη να εκπληρώσει τη συνταγματική της αποστολή, δηλαδή την επίλυση των διαφορών, οφείλει όχι μόνο να είναι πλήρης και αποτελεσματική, αλλά και να απονέμεται σε εύλογο χρονικό διάστημα. Αλλά και όταν η Δικαιοσύνη επιτέλους δικαιώνει τον πολίτη η μονίμως και διαρκώς παρανομούσα διοίκηση περιφρονεί την διάταξη των άρθρων 94, 95 παρ. 5 του Σ. «Η διοίκηση έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις. Η παράβαση της υποχρέωσης αυτής γεννά ευθύνη για κάθε αρμόδιο όργανο, όπως νόμος ορίζει. Νόμος ορίζει τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης της διοίκησης». και τον ν. 3068/2002 και δεν εφαρμόζει συστηματικά τις δικαστικές αποφάσεις ακόμη και μετά  την εξάντληση όλων των ενδίκων μέσων  και αυτό δεν τιμά την Διοίκηση. Αληθινά σήμερα στον τόπο μας διεκδικούμε, τα αυτονόητα, τα δεδομένα, τα προφανή, διεκδικούμε τα κεκτημένα!

Θα ήταν άμεση λύση των προβλημάτων που προανέφερα :

1. Όλα τα έγγραφα να συλλέγονται με ηλεκτρονική μορφή και να δημιουργηθούν οι ψηφιακές βάσεις δεδομένων της Δικαιοσύνης, όποτε με τη ίδια συλλογιστική θα γίνεται ο ηλεκτρονικός φάκελος της υποθέσεως.
2. Η επικοινωνία των δικαστηρίων και των δικαστών με όλες τις δημόσιες υπηρεσίες θα γίνεται μόνον ηλεκτρονικά μέσω ηλεκτρονικής διεύθυνσης, όπως και η αποστολή του φακέλου των διοικητικών υποθέσεων, με τεράστια επιτάχυνση απονομήςτης.

* Αντώνης Αργυρός, Πρώην υπηρεσιακός υπουργός Επικρατείας, Δικηγόρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr