Αντώνης Αργυρός: Το “Φινλανδικό σύνδρομο, αλλά η Ελλάδα δεν είναι Φινλανδία”

«Όταν αποφασίσαμε να κάμομε την Επανάσταση», ανακαλούσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, «δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πώς δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις..». «Ό,τι κάμομε θα το κάμομε μοναχοί και δεν έχομε ελπίδα καμμία από τους ξένους». Η εξωτερική πολιτική της Άγκυρας μετά το 1974, είναι σταθερά προσανατολισμένη στην μείωση της ελληνικής ισχύος, και αποβλέπει τελικά στη «φινλανδοποίηση» της Ελλάδας, ώστε ν’ αποκτήσει ακόμα και  χωρίς πόλεμο, τον έλεγχο στο Αιγαίο και στην Θράκη και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ο όρος είναι αυτός της «φινλανδοποίησης» (finlandization), περιγράφει και κωδικοποιεί το ιστορικό των σχέσεων της Φινλανδίας με την τσαρική Ρωσία και αργότερα με την Σοβιετική Ένωση μέχρι και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Ευρύτερα περιγράφει τη διαδικασία κατά την οποία μια μικρή σε μέγεθος χώρα που συνορεύει με μια μεγαλύτερη, αποκτά με συγκεκαλυμένο τρόπο (τόσο συνειδητά όσο και ασυνείδητα) εξάρτηση από την ισχυρότερη, αντιδρώντας αυτόματα και πάντοτε θετικά σε κάθε αίτημα του ισχυρού γείτονα. Η Άγκυρα επιθυμεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο ως περιφερειακή υπερδύναμη που θα είναι σε θέση να ελέγχει τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο, ακόμη και την νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι πρόσφατες εξελίξεις με την εμπλοκή των Τούρκων στη βόρεια Συρία, η ίδρυση βάσεων σε τρίτες χώρες, καθώς και η εμπρηστική ρητορική και προφανής καθημερινή επιθετικότητα κατά της Ελλάδος, δεν αφήνουν περιθώρια παρανόησης ως προς τις προθέσεις της γείτονος. Ο ειδικός σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραΐμ Καλίν, μιλώντας σε κανάλι αναφέρθηκε στην πιθανότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια νότια και δυτικά της Κρήτης, λέγοντας πως η Τουρκία δε θα το αφήσει να συμβεί, απειλώντας για μια ακόμη φορά με πόλεμο. Η ιστορία θυμίζει τον διάλογο Αθηναίων Μηλίων που διασώζει ο Θουκυδίδης στην Ιστορία του (Ε 85-113). Οι Αθηναίοι το Μάρτιο του 416 π.Χ. εμφανίστηκαν στη Μήλο, έχοντας ως στόχο να πείσουν τους Μηλίους να προσχωρήσουν στη συμμαχία τους. Σε κάποια φάση των «διαπραγματεύσεων», όταν οι Μήλιοι επέμεναν να επικαλούνται τις αρχές του διεθνούς δικαίου και της ηθικής (στον Θουκυδίδη οι πιο αδύναμοι αναφέρονται σε υψηλά ιδανικά!), οι Αθηναίοι απαντούν: «Απαίτησή μας είναι να επιτύχουμε όσα θεωρούμε δυνατά από εκείνα που έχουμε πράγματι στο μυαλό και οι δύο μας, αφού γνωρίζουμε καλά κι εσείς κι εμείς ότι σύμφωνα με την κρίση των ανθρώπων το δίκαιο λαμβάνεται υπόψη μόνο όταν και τα δύο αντίπαλα μέρη κατέχουν ίση δύναμη για την επιβολή του, και ότι όταν αυτό δεν συμβαίνει οι ισχυροί υλοποιούν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους…».

Το 1996, η Ελλάδα υπέστη μια μεγάλη γεωπολιτική ήττα χωρίς να πέσει σφαίρα με την ανεπίσημη «αναγνώριση» γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο (ΙΜΙΑ) από τη διεθνή κοινότητα. Συνεχίζει πλέον και κορυφώνει τις προκλήσεις της η Άγκυρα, που μετά την έκθεση –καταπέλτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας εξέδωσε στο παρελθόν ανακοίνωση στην οποία τονίζει πως:

«Οι βράχοι των Ιμίων, τα χωρικά τους ύδατα και ο εναέριος χώρος βρίσκονται αποκλειστικά υπό την τουρκική κυριαρχία».

Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα αποδεικνύει ότι δεν είναι Φινλανδία, αφού άρχισε να ασχολείται συστηματικά με την άμυνα της και τις διεθνείς σχέσεις της. Και η Τουρκία δεν είναι Σοβιετική Ένωση, ούτε βρισκόμαστε στο 1945, στις αρχές του Ψυχρού Πολέμου, άλλωστε καθεστώς «περιορισμένης κυριαρχίας» επιβλήθηκε στη Φινλανδία για σαράντα πέντε χρόνια. Τους το επέβαλαν χωρίς να τους ρωτήσουν. Δεν το επέλεξαν οι ίδιοι οι Φινλανδοί πανηγυρίζοντας… Και τελικά το αποτίναξαν! Οι Ουκρανοί απέδειξαν ότι δεν μπορεί να επικρατήσει η ισχύς του επιτιθεμένου, όταν οι πολίτες της χώρας που αμύνεται είναι αποφασισμένοι και αταλάντευτοι να την υπερασπισθούν.

«Φινλανδοποίηση» της Ελλάδας

Η Τουρκία βρίσκεται σε πλήρη επιθετική διάταξη. Έχει διαμορφώσει ένα πλαίσιο κινήσεων που στοχεύει στη συντήρηση ενός κλίματος έντασης από το Αιγαίο μέχρι και την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο, έχοντας βασική επιδίωξη τους υδρογονάνθρακες και όχι μόνο της επίδειξη ουσιαστικής κυριαρχίας στην περιοχή. Κρατώντας κυριολεκτικά στην πρίζα την Αθήνα με τις προκλήσεις, τις αμφισβητήσεις, θα επιχειρήσει να διευκολύνει τις δράσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο. Η αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας μπορεί να γίνει με τις διεθνείς συμμαχίες, την αμυντική οργάνωση και  ένα ενιαίο μέτωπο Ελλάδος και Κύπρου στη βάση του λησμονημένου ενιαίου αμυντικού δόγματος. Δυστυχώς φυσούν «άνεμοι πολέμου» στην Ανατολική Μεσόγειο. Η αλαζονεία της δύναμης είναι προφανής καιρό τώρα.

Η ιστορία του λαού του Ισραήλ όμως μας διδάσκει πολλά. Κυρίως διδάσκει πως τίποτε δεν προσφέρεται εάν δεν διεκδικηθεί. Ούτε η ελευθερία ούτε η δημοκρατία ούτε και το έδαφος, να έχεις πατρίδα.

Ας θυμηθούμε λίγο τον Μακρυγιάννη: 

«Εκεί οπού φκιαχνα τις θέσες εις τους Μύλους (Κοντά στο Ναύπλιο) ήρθε ο Ντερνυς (DerignyAnriGautier, Γάλλος ναύαρχος) να με ιδή. Μου λέγει. ‘Τι κάνεις αυτού; Αυτές οι θέσεις είναι αδύνατες. Τι πόλεμον θα κάνετε με τον Μπραϊμη αυτού;’ –Του λέγω, είναι αδύνατες οι θέσεις κι’ εμείς, όμως είναι δυνατός ο θεός όπου μας προστατεύει. Και θα δείξω μεν την τύχη μας σ’ αυτές τις θέσεις τις αδύνατες. Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος του Μπραϊμη, παρηγοριόμαστε μ’  ένα τρόπον, ότι η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θεριά πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι όταν κάνουν αυτήν την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν».

«Εἷς οἰων ὸς ἄριστος, ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης» (Ιλιάδα Μ 243)

*  Αντώνης Π. Αργυρός, Πρώην υπηρεσιακός υπουργός Επικρατείας, Δικηγόρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr