Δημήτρης Αναστασόπουλος: Τα 200 χρόνια και ο ρόλος του δικηγόρου

Η πρόσφατη Υπουργική Απόφαση, με την οποία προωθείται η υποχρέωση εγγραφής των δικηγόρων στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο, αναζωπύρωσε για μία ακόμη φορά τη δημόσια συζήτηση για τον ρόλο του δικηγόρου. Είναι ο δικηγόρος δημόσιος λειτουργός και μάλιστα συλλειτουργός της δικαιοσύνης, υπερασπιστής κατά κανόνα «φτωχών και αδυνάτων», με κατεξοχήν επιστημονική δραστηριότητα; Ευρίσκεται διαχρονικά στον σκληρό πυρήνα του έθνους, όντας διαπρύσιος υπέρμαχο των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, στηρίζοντας την ελευθερία, τη δημοκρατία και την κοινωνική αλληλεγγύη στη χώρα μας; Ή αποτελεί απλά μέρος του κόσμου της αγοράς, «άλλη μια συνήθης επιχείρηση» όπως θα υποστήριζαν ορισμένοι, με αποτέλεσμα καλώς οφείλει να εγγραφεί σε ένα μητρώο σαν το προαναφερθέν;

Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά είναι αναμφισβήτητη, με βαθιές μάλιστα ιστορικές ρίζες: ο δικηγόρος είχε, έχει και θα έχει πολύπλευρο και βαρυσήμαντο ρόλο στην ελληνική κοινωνία, με ποικίλων αποχρώσεων προεκτάσεις. Προεκτάσεις πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και εξόχως αγωνιστικές, πρωτίστως για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Ουδέποτε ταυτίστηκε, ούτε εκ της φύσεως του λειτουργήματός μας είναι δυνατό να ταυτιστεί με μια εμπορική επιχείρηση. Προς επίρρωση των ανωτέρω, επ’ ευκαιρία τη μεγάλη εθνική επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, επιχειρούμε μια σύντομη, επιλεκτική αναδρομή στον μέχρι σήμερα ιστορικό ρόλο του κλάδου μας. Ιστορική αναδρομή σε τρία σημεία, με ονοματεπώνυμο.

Πρώτο σημείο: το δικηγορικό σώμα πρωτοστάτησε διαχρονικά στους εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες. Έλαβε ξεκάθαρη θέση σε φλέγοντα, ευρύτερου ενδιαφέροντος ζητήματα. Δεν δίστασε να συγκρουστεί μετωπικά τόσο με όσους επιβουλεύονταν την Ελλάδα όσο και με την εκάστοτε κυβερνητική αυθαιρεσία. Τρανταχτά παραδείγματα αποτελούν η μαχητική στάση συναδέλφων μας κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, οι δικηγορικοί αγώνες για τα δικαιώματα πολιτικών κρατουμένων σε περιόδους κατ΄ επίφαση δημοκρατίας, η αντιδικτατορική δράση. Πιο πρόσφατα, οι παρεμβάσεις των δικηγόρων λειτούργησαν ως ανάχωμα της «μνημονιακής λαίλαπας», καθώς κατ’ επανάληψη οδήγησαν στην εξέταση της συνταγματικότητας των σκληρών μέτρων λιτότητας και ενίοτε στην κατάφαση της αντισυνταγματικότητας αυτών.

Δεύτερο σημείο: το δικηγορικό σώμα διαμόρφωσε με ονοματεπώνυμο την πολιτική ζωή του τόπου μας. Δικηγόροι υπήρξαν πολλές εκ των γνωστότερων φυσιογνωμιών του κοινοβουλευτικού βίου μας, ορισμένοι εκ των οποίων καλούνται και «εθνάρχες», όπως οι Ελευθέριος Βενιζέλος, Αλέξανδρος Παπαναστασίου, Αλέξανδρος Σβώλος, Ηλίας Ηλιού, Γεώργιος Παπανδρέου, Κωνσταντίνος Καραμανλής, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Κώστας Σημίτης, Κώστας Καραμανλής και Προκόπης Παυλόπουλος.

Τρίτο σημείο: το δικηγορικό σώμα αγωνίστηκε με ονοματεπώνυμο, μη ορρωδώντας μπροστά στην αυτοθυσία. Έτσι, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο δικηγόρος Γεώργιος Γιατράκος εκτελέστηκε, αρνούμενος να υπογράψει δήλωση μη ανάμιξής του σε αντιστασιακή δράση. Αντιστασιακή δράση που επέδειξαν οι Πρόεδροι του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Ευάγγελος Μαχαίρας και Ευάγγελος Γιαννόπουλος. Κατά τον απελευθερωτικό αγώνα της μαρτυρικής Κύπρου, τα μέλη του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Σάββας και Σωκράτης Λοϊζίδης διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Κατά τον αντιδικτατορικό αγώνα, συνάδελφοι αντιμετώπισαν βασανιστήρια, φυλακή και εξορία, όπως ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Τάκης Παπάς και ο Νίκος Κωνσταντόπουλος. Ο σχετικός ονομαστικός κατάλογος θα μπορούσε να εκταθεί σε πολλές σελίδες.

Σήμερα, εμείς οι δικηγόροι εξακολουθούμε να εμφορούμαστε από τις ίδιες αρχές και αξίες που ενέπνευσαν τους προ ημών. Και αυτό παρά τις όποιες παραφωνίες που μεμονωμένα, δυστυχώς, εκδηλώνονται. Εδώ εντοπίζεται, άλλωστε, και η μεγάλη ευθύνη των διοικήσεων του σώματος, που δεν μερίμνησαν για την άμεση πάταξη αρνητικών φαινομένων, τα οποία αμαυρώνουν συνολικά όλους μας. Η αντιμετώπισή τους αποτελεί μία από τις κεντρικές, προγραμματικές θέσεις μας για τις εκλογές του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν εντός του Νοεμβρίου και στις οποίες διεκδικώ τη θέση του Προέδρου. Κάθαρση του σώματος από όσους δεν σέβονται και ποδοπατούν την ιστορία μας.

Στην κατεύθυνση συνέχισης αυτού του ρόλου, λοιπόν, στις 7 Οκτωβρίου, πρωταγωνιστούμε στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στο θεατρικό έργο των Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου «Η δίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη». Ένα έργο που ερμηνεύεται αποκλειστικά από δικηγόρους, σε συνδιοργάνωση της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων και της Ένωσης Ελλήνων Νομικών e-Θέμις, υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021». Βασική στόχευση του έργου η ανάδειξη της αξίας της δικαιοσύνης και των δικηγόρων ως θεματοφύλακα αυτής. Ευχή μας είναι να σταλεί για μία ακόμη φορά ένα ηχηρό μήνυμα: οι δικηγόροι εξακολουθούν να δίνουν το παρών, όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά και για την κοινωνία συλλογικά, για τον κάθε πολίτη ατομικά, για όλη την Ελλάδα. Για αυτούς δε που «ονειρεύονται» τον δικηγόρο ως εμπορική επιχείρηση, η απάντησή μας είναι μία: ευκταία είναι μια επανάληψη ιστορίας.

* Του Δημήτρη Αναστασόπουλου – Σύμβουλος ΔΣΑ,  υποψήφιος πρόεδρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr