Δημήτρης Χ. Παξινός: ” Δικαιοσύνην μάθετε οι ενοικούντες επί της γης” – Ευθύνη όλων η προστασία της

Δικαιοσύνη, μια ιδέα ηθική, που υψώνει την ελευθερία ως θεμελιακή προϋπόθεση για την ισότητα των ανθρώπων σ ένα κράτος Δικαίου. Χωρίς την Δικαιοσύνη ως ηθική υποχρέωση και δέσμευση, το οικοδόμημα των κανόνων του θετού Δικαίου οποιουδήποτε τύπου κοινωνίας και οποιασδήποτε Ιστορικής εποχής δεν μπορεί να συγκροτηθεί και να παραμείνει ακλόνητο.

Δικαιοσύνη είναι η τέχνη του αγαθού και του ίσου. Όμως είναι έργο ανθρώπινο η απονομή του Δικαίου και οι άνθρωποι μόνο προς το ανθρώπινο ιδεώδες έχουν δικαίωμα να ατενίζουν… όχι προς το απόλυτο, που θα είχε ως αποτέλεσμα την τελειότητα της Δικαιοσύνης.

Έχει λεχθεί ότι τίποτε εις τον κόσμο δεν είναι δυσκολότερο από την απονομή της Δικαιοσύνης. Μόνο η Θεία Δικαιοσύνη και ο λόγος του Θεού περικλείουν την απόλυτη αλήθεια.

Η κρατούσα νομική ιδεολογία στηριγμένη στις διατάξεις του θετικού Δικαίου θέλει την Δικαιοσύνη να είναι ανεξάρτητη, απροκατάληπτη, αταξική. Ανεξάρτητη απέναντι στην Κρατική Λειτουργία, απαλλαγμένη από ιδεολογικές προκαταλήψεις, ουδέτερη απέναντι στους ταξικούς αγώνες. Και μιλούμε για το κύρος της Δικαιοσύνης, που στηρίζεται όχι στην άνωθεν υλική και ιδεολογική επιβολή, μα στην κοινωνική αναγνώριση και συναίνεση, οι οποίες κατακτώνται από τον δικαστή με την καθημερινή έμπρακτη απόδειξη της ικανότητας, της αμεροληψίας και ακριβοδίκαιης και ανεπηρέαστης κρίσης του.

Έργο της Δικαιοσύνης η διερεύνηση και η αποκάλυψη της αντικειμενικής αλήθειας με την ακριβοδίκαιη εκτίμηση των αποδείξεων και η ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των νόμων. Η απονομή του Δικαίου προς όλες τις κατευθύνσεις με πνεύμα απόλυτης ισότητας εκφράζεται κατά συμβολισμό με την αμερόληπτη μυθική Θέμιδα και πρέπει να υλοποιείται από μια ανεξάρτητη Δικαιοσύνη.

Η ηθική ελευθερία, η Δικαιοσύνη του Θεού, η ισονομία και το Κράτος Δικαίου, δηλαδή η ουσία της αρετής, τα υψηλόφρονα αισθήματα, η φιλανθρωπία είναι απότοκα της αναζητούμενης, της προσδοκώμενης Δικαιοσύνης, στον βαθμό του εφικτού.

Όλοι όσοι υπηρετούν την Δικαιοσύνη με οποιαδήποτε ιδιότητά φέρουν μεγάλη ευθύνη. Ο Δικηγόρος που θα υπερασπισθεί τα δίκαια του εντολέως του, πάντοτε όμως στα πλαίσια της ηθικής τάξεως και της δεοντολογίας, διότι αλλιώς κινδυνεύει να παραπλανήσει την Δικαιοσύνη. Ο Εισαγγελέας που θα υποστηρίξει την κατηγορία, μόνο αν η δικαστική του συνείδηση του επιτρέπει να την υποστηρίξει αλλιώς έχει το χρέος έναντι της ίδιας της Δικαιοσύνης να την εγκαταλείψει. Και ο Δικαστής, που πριν διατυπώσει την απόφασή του σε οποιαδήποτε υπόθεση οφείλει να εκδώσει μια άλλη απόφαση από τα βάθη της ψυχής του, με γνώμονα την αυτοκριτική.

Ο αληθινός Δικαστής θα εξετάσει και ερευνήσει, με άτεγκτη αυστηρότητα, αν δεν έπραξε κατά φιλία, έχθρα, φόβο, χάριν η προς ιδιαιτέρα τινά ωφέλεια και μετά ταύτα θα προχωρήσει προς την εκπλήρωση της μεγάλης αποστολής του την απονομή Δικαιοσύνης. Συλλειτουργός της Δικαιοσύνης ο Δικηγόρος, υπερασπιστής του Δικαίου ασκεί ένα λειτούργημα συνειδήσεως και οφείλει να το ασκεί με επίγνωση του θεσμικού του ρόλου διότι μέσα στη κοινωνία δεν υπάρχει αδύναμη και χωρίς προστασία ύπαρξη, που να μην καλεί σε βοήθειά της ένα δικηγόρο κι αντίστοιχα ένας δικηγόρος που να μην είναι έτοιμος ν αναλάβει την υπεράσπιση χωρίς να προσδοκά τίποτα για τον εαυτό του.

Όπως συμβαίνει με την τραγική υπόθεση των 57 νεκρών στα Τέμπη. Κι αυτό είναι το μεγαλείο του που τον ορθώνει υπεράνω κάθε άλλου επαγγέλματος και τον καταξιώνει στην κοινωνία. Και τον καθιστά ταγό, κι όχι ουραγό των εξελίξεων. Την περί Δικαίου αντίληψη της κοινωνίας εκφράζει με την απόφασή του ο Δικαστής που απονέμει Δικαιοσύνη. Την ιερή αποστολή για την ορθή απονομή της Δικαιοσύνης υπηρετούν οι δικηγόροι.

Ευχή όλων είναι η αγαστή συνεργασία των λειτουργών της για την ορθή απονομή της. Χρειάζεται όμως και η συμβολή της Πολιτείας που πρέπει να ψηφίζει νόμους που εμπνέουν σεβασμό αλλά και της κοινωνίας που διαπαιδαγωγούμενη θα πρέπει να σκέπτεται ηθικά και τότε η Δικαιοσύνη θα ευδοκιμεί προς τον συμφέρον όλων.

Σήμερα η Δικαιοσύνη βάλλει και βάλλεται κι όλοι στρέφονται κατ’ αλλήλων, με όποιες συνέπειες έχει για το κύρος των θεσμών και το πολλαπλώς επικαλούμενο, απ’ όλες τις πλευρές, Κράτος Δικαίου, σε βαθμό που αναιρούμε την ύπαρξή του, ανάλογα με τον βαθμό ευθύνης του καθενός. Η πρόκληση Χάους που επικρατεί, με ευθύνη όλων των συνιστωσών, δημιουργεί απέχθεια κι αποστροφή στην δοκιμαζόμενη Ελληνική Κοινωνία, η οποία αναζητεί οδό διαφυγής και έλκεται από ακραίες θέσεις και συνιστώσες.

Ψυχραιμία και ελαχιστοποίηση των προκλητικων δηλώσεων κι απαντήσεων απ’ όλες τις πλευρές απαιτείται. Ουδείς κατέχει το αλάθητο. Ουδείς υπεράνω κριτικής. Ας προστατεύσουμε τους Θεσμούς κι ιδιαίτερα την Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της, από τυχόν κακόβουλες κινήσεις που αποσκοπούν στην δημοσιότητα και προβολή τους. Ας σεβαστούμε τους 57 νεκρούς των Τεμπών που χάθηκαν τραγικά κι άδοξα και τους χαροκαμένους γονείς και συγγενείς τους. Η ψυχή τους ζητεί Δικαίωση. Κι αυτή επέρχεται μέσω των θεσμοθετημένων οργάνων. Κι οι Δικηγόροι θα επιτελέσουν τον θεσμικό τους ρόλο, πιστοί στις αξίες και παραδόσεις του Δικηγορικού Σώματος, μαχόμενοι για την αλήθεια και την απόδοση Δικαιοσύνης, στην υπόθεση που συνταράσσει την Ελληνική Κοινωνία.

*Δημήτρης Χ. Παξινός, Πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών 

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr