Δημήτρης Λυρίτσης: Οι ευθύνες του επιτελικού Κράτους

1. Με το αρθ. 65 του ν. 4663/2020: «….σε περίπτωση διακοπής της κυκλοφορίας σε οποιοδήποτε τμήμα του εθνικού οδικού δικτύου …, συνεπεία δυσμενών καιρικών φαινομένων .. για χρονικό διάστημα άνω της μίας (1) ώρας, επιβάλλονται, .. σε φορείς επιφορτισμένους με τη λειτουργία ή/και συντήρηση τμημάτων του εν λόγω δικτύου .., κυρώσεις … Το προβλεπόμενο πρόστιμο μπορεί να ανέλθει έως το 1.000.000 ευρώ.

2. Με το αρθ. 914 ΑΚ οφείλει αποζημίωση όποιος ζημιώσει άλλον παράνομα και υπαίτια ενώ στα άρθρα 105 και 106 του ΕισΝ ΑΚ θεμελιώνεται η υποχρέωση αποζημίωσης του Δημοσίου έναντι τρίτων για τις πράξεις ή/και παραλείψεις των οργάνων του.

3. Με την από 19.12.2006 Σύμβαση Παραχώρησης που υπογράφηκε μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας με την επωνυμία «ΝΕΑ ΟΔΟΣ ΑΕ» και κυρώθηκε με τον Ν. 3555/2007, παραχωρήθηκε στη τελευταία το αποκλειστικό δικαίωμα λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης με την επιβολή και είσπραξη Διοδίων Τελών του αυτοκινητοδρόμου Π.Α.Θ.Ε. από Α.Κ. Μεταμόρφωσης έως την Σκάρφεια.

4. Με το άρθρο 23 του ως άνω κυρωτικού Νόμου, η παραχωρησιούχος εταιρεία ανέλαβε την υποχρέωση, αφενός, να παίρνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζεται: «…(ϊ) η ασφαλής, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης των Χρηστών λειτουργία του Έργου, (ίί) η ομαλή και ανεμπόδιστη διεξαγωγή της κυκλοφορίας σε εικοσιτετράωρη βάση και επί 365 ημέρες το χρόνο, (iii) η άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση του σε έκτακτες ή και επείγουσες καταστάσεις,…».

5. Στις ετήσιες εκθέσεις της η Πολιτική Προστασία επαναλαμβάνει συνεχώς ότι: «Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δράσεων που αφορούν την χειμερινή συντήρηση στα ολοκληρωμένα τμήματα αυτοκινητοδρόμων πραγματοποιείται με βάση τα σχέδια χειμερινής συντήρησης των εταιριών παραχώρησης, τα οποία συντάσσονται από τις Δ/νσεις συντήρησης και λειτουργίας ή από τους υπεργολάβους χειμερινής συντήρησης και εγκρίνονται από τους Δ/ντές συντήρησης και λειτουργίας των παραχωρησιούχων εταιριών». Ταυτόχρονα δίνει οδηγίες για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

6. Η παραχωρησιούχος εταιρεία στο site της αναφέρει: «Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στις ανάγκες της χειμερινής περιόδου όπου η εναλλαγή και η ένταση των καιρικών φαινομένων είναι απότομη και προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και ασφαλής λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου, το τμήμα συντήρησης εφαρμόζει ένα ειδικό πρόγραμμα που προβλέπει: – Εφαρμογή μεθόδων πρόληψης δυσχερών συνθηκών οδοστρώματος όπως αντιπαγετική πριν την εκδήλωση φαινομένων χιονόπτωσης – Προμήθεια 3.500 τόνων αλατιού και διαρκής – ανεφοδιασμός κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου – Συντήρηση 111 εκχιονιστικών μηχανημάτων – Καθαρισμό φρεατίων και αποστραγγιστικών υποδομών – Διαμόρφωση χώρων σταθμών ανεφοδιασμού άλατος – Βελτίωση αντανακλαστικότητας οριζόντιας και κατακόρυφης σήμανσης -Διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας με τους εμπλεκομένους φορείς.

7. Την Κυριακή, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη συμμετείχε σε ευρεία σύσκεψη στην Πολιτική Προστασία, δηλώνοντας πως «στόχος μας είναι να μείνουν ανοικτοί οι δρόμοι», σημειώνοντας πως «ο μηχανισμός λειτούργησε άψογα».

8. Μόλις 12 ώρες μετά από τις παραπάνω δηλώσεις, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης με «δική του απόφαση» (χωρίς να είναι πρωτίστως δική του αρμοδιότητα) έκλεισε το δρόμο μέχρι το μεσημέρι της ημέρας τονίζοντας πως «δεν έγινε κάτι να μείνει για λίγες ώρες κλειστή η Εθνική Οδός» αλλά κυρίως ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΥΤΗ ΕΛΗΦΘΗ ΛΟΓΩ ΑΔΥΝΑΜΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΙΟΥΧΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ ΑΝΟΙΚΤΟ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ. Εν συνεχεία έκλεισε το δρόμο πάλι από τις 19.00 της Δευτέρας και για χρόνο πλέον του εικοσιτετραώρου.

9. Με την ανωτέρω όμως προληπτική απόφαση της κυβέρνησης και χωρίς να προηγηθεί δήλωση αδυναμίας της παραχωρησιούχου να κρατήσει ανοικτό το δρόμο, απαλλάσσεται πλήρως η εταιρεία από τις ευθύνες της τόσο έναντι του Δημοσίου όσο και έναντι τρίτων ιδιωτών και το σύνολο της ευθύνης το αναλαμβάνει το Δημόσιο, δηλαδή ο φορολογούμενος πολίτης.

10. Περαιτέρω δε, η παραχωρησιούχος θα έχει και δικαίωμα αποζημίωσης έναντι του Δημοσίου, όλων ημών δηλαδή, για διαφυγόντα κέρδη (μη είσπραξη τελών διοδίων) από την απόφαση κλεισίματος της εθνικής οδού.

11. Τέλος, υπενθυμίζω ότι η μητρική εταιρεία της παραχωρησιούχου έχει εξελιχθεί στον μεγαλύτερο εργολάβο δημοσίων έργων την περίοδο της παρούσας διακυβέρνησης.

Αυτά και εις ανώτερα κύριοι του επιτελικού κράτους….

Ο Δημήτρης Λυρίτσης είναι Δικηγόρος