Έφη Κώστα: Υπάρχει ελπίδα…

Ακούγοντας την εξαιρετική είδηση από το Πόρτο της Πορτογαλίας, ότι αποφασίστηκε ομόφωνα η ανάθεση στην Ένωσή μας της διοργάνωσης της Γενικής  Συνέλευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δικαστών το Μάιο του 2023, στην Αθήνα, σκέφτηκα, ότι η σοβαρότητα, η υπευθυνότητα, η εντιμότητα, η ανυστεροβουλία, η  συλλογική προσπάθεια και η εργατικότητα προκαλούν το σεβασμό και πείθουν τελικά και τους πιο απαιτητικούς συνομιλητές. Έτσι πορευτήκαμε αυτούς τους 18 μήνες και έτσι θα πορευτούμε και στο μέλλον με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, τον  Χριστόφορο Σεβαστίδη, τον Παντελή Μποροδήμο, τον Χαράλαμπο Σεβαστίδη, την  Κατερίνα Ντόκα, την Κατερίνα Μάτση, τον Μιχάλη Τσέφα και το Γιάννη  Ασπρογέρακα. Προσπαθήσαμε να ασχοληθούμε με τα θέματα που απασχολούν  τους συναδέλφους μας και τη Δικαιοσύνη γενικότερα περιορίζοντας κατά το δυνατόν  λάθη και παραλείψεις, που μοιραία πάντα θα υπάρχουν.

Διοργανώσαμε έξι συνέδρια, από τα οποία πέντε επιστημονικά και ένα για τα ανθρώπινα δικαιώματα,  συντάξαμε παρατηρήσεις επί όλων των νομοσχεδίων που κατατέθηκαν στο  κοινοβούλιο από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και τις είδαμε να γίνονται η βάση για τις  συζητήσεις που διεξήχθησαν στη συνέχεια κατά τη νομοθετική επεξεργασία. Δρομολογήσαμε, δια της δικαστικής οδού, χωρίς να έχουμε εγκαταλείψει την  προσπάθεια της νομοθετικής ρύθμισης, την επίλυση του συνταξιοδοτικού μας με  την εφαρμογή των πρόσφατων αμετάκλητων αποφάσεων του μισθοδικείου, που  καθορίζουν τις συντάξεις των δικαστικών λειτουργών σε ποσοστό πάνω από το  60% των εν ενεργεία αποδοχών, προκειμένου να εκλείψει το απαράδεκτο  φαινόμενο να είμαστε ο μοναδικός κλάδος του δημοσίου που – παρά την κατοχυρωμένη από το Σύνταγμα ισοβιότητά μας -να λαμβάνει κατά τη  συνταξιοδότησή του μόλις το 45% αυτών (εν ενεργεία αποδοχών). Πετύχαμε τη  δέσμευση του υπουργείου για την υιοθέτηση του 50% των θέσεων μας στις διατάξεις του ΚΟΔΚΔΛ και πασχίζουμε για την υλοποίηση και του υπόλοιπου  50%. 

Όμως, πλην της διευθέτησης των καθημερινών υπηρεσιακών  προβλημάτων που αντιμετωπίζαμε πολύ συχνά, θα ήθελα να αναφερθώ και στην προώθηση των ειδικών ζητημάτων των συναδέλφων μας Ειρηνοδικών: 1) Το πιο κομβικό σημείο ήταν η υλοποίηση της ίδρυσης κατεύθυνσης  Ειρηνοδικών στην Εθνική Σχολή Δικαστικών λειτουργών με την φοίτηση ήδη  της πρώτης σειράς. Έτσι, πέραν της επελθούσας αναμφισβήτητα αναβάθμισης του  κλάδου των Ειρηνοδικών, άνοιξε ο δρόμος της βαθμολογικής και μισθολογικής εξομοίωσης μεταξύ των βαθμίδων των Ειρηνοδικών και Πρωτοδικών. Η ίδρυση της  κατεύθυνσης Ειρηνοδικών στην ΕΣΔΙ ήταν ένα πάγιο και χρόνιο αίτημα των  συναδέλφων Ειρηνοδικών με το οποίο το προεδρείο, με πρόεδρο τον Χριστόφορο  Σεβαστίδη, ασχολήθηκε για πρώτη φορά το 2016 με ιδιαίτερη έμφαση,  θεσμοθετήθηκε δε με τη συμβολή του άλλοτε διευθύνοντα την Εθνική Σχολή  Δικαστών, Αρεοπαγίτη ε.τ Δημήτριου Κράνη και της Ακριβής Ερμείδου, Ειρηνοδίκη  Αθηνών, μέλους του τότε προεδρείου, η οποία συμμετείχε στην αρμόδια επιτροπή. Αξίζει δε επίσης να αναφερθεί, ότι επί προεδρίας του Χριστόφορου Σεβαστίδη αποφεύχθηκε και η ανάθεση καθηκόντων υποθηκοφύλακα στους Ειρηνοδίκες με αποτέλεσμα να αποφευχθεί η υποβάθμισή μας. 

2) Με την ανάληψη των καθηκόντων μας, κατανοώντας την ανάγκη  επικέντρωσης στα ειδικά ζητήματα των Ειρηνοδικών, συστήσαμε για πρώτη φορά  στα χρονικά της Ένωσής μας μια Επιτροπή Ειρηνοδικών, αποτελούμενη από  τέσσερις ιδιαίτερα αξιόλογους νέους συναδέλφους, το Διονύση Αντωνάτο, το  Γιώργο Δελή, Ειρηνοδίκες Αθηνών, τον Νίκο Μάνο, Ειρηνοδίκη Θεσσαλονίκης, την  Ελένη Τζουνάκου, Ειρηνοδίκη Κορίνθου και από εμένα. Το επιστημονικό έργο της  επιτροπής είναι εξαιρετικό και πρωτόγνωρο και γι’ αυτό το Δ.Σ. με συντριπτική 

πλειοψηφία (μειοψήφησαν μόνο η κ Στενιώτη και ο κ Βελλίας) αποφάσισε και  υλοποίησε στη συνέχεια, τη συλλογή, εκτύπωση και διανομή σε όλους τους  συναδέλφους των τεσσάρων εργασιών που ολοκλήρωσε η επιτροπή στη διάρκεια  της θητείας της.

Η πρώτη εργασία είχε ως θέμα τον επαναπροσδιορισμό των  εκκρεμών αιτήσεων του ν 3869/2010, σύμφωνα με το νόμο 4745/2020. Η επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη την υπ’ αρ. 36/2020 απόφαση της ΔιοικΟλΑΠ, η  οποία έκρινε, ότι οι διατάξεις του παραπάνω νόμου εναρμονίζονται με τις  συνταγματικές αρχές και ότι οι επαναπροσδιορισμοί των υποθέσεων θα πρέπει να  γίνουν σύμφωνα με τους Κανονισμούς Λειτουργίας των Ειρηνοδικείων, οι οποίοι  όμως έπρεπε να εναρμονιστούν με τον εν λόγω νόμο, κατέληξε στο συμπέρασμα  ότι τα Ειρηνοδικεία έπρεπε να προβούν στη σχετική εναρμόνιση, γεγονός το οποίο  και έπραξε η πλειοψηφία των Ειρηνοδικείων, συμπεριλαμβανομένων και των δύο  μεγαλυτέρων (Αθηνών και Θεσσαλονίκης). Η εν λόγω πρόταση εισήχθη προς  συζήτηση στο ΔΣ την 12-12-2020 και δυστυχώς ψηφίστηκε μόνο από το προεδρείο.  Η μειοψηφία δυστυχώς, μη αντιλαμβανόμενη τη σοβαρότητα του θέματος και επικεντρωμένη στη δήθεν αντικαταστατική σύσταση της επιτροπής ειρηνοδικών (αν  και στο άρθρο 21 παρ1 του Καταστατικού της Ένωσης προβλέπεται η σύστασή  της) αποπροσανατόλισε τους προϊσταμένους πολλών Ειρηνοδικείων της χώρας με  αποτέλεσμα να μην προβούν στην εναρμόνιση των κανονισμών με τον εν λόγω  νόμο, δηλ. με αναλογική πρόταξη των εν λόγω αιτήσεων έναντι των υπολοίπων  υποθέσεων. Η συνέπεια ήταν να οδηγηθεί η κατάσταση στη θέσπιση της  πρωτοφανούς διάταξης του άρθρου 3Α του ν 3869/2010, σύμφωνα με την οποία  αναρμόδια κατά τόπο ειρηνοδικεία να καταστούν αρμόδια και έτσι να  υπερχρεωθούν τόσο οι συνάδελφοι που υπηρετούν σε Ειρηνοδικεία που  εκκρεμούν οι αιτήσεις όσο και οι συνάδελφοι που υπηρετούν σε Ειρηνοδικεία, τα  οποία είχαν ολοκληρώσει την εκδίκαση των εν λόγω αιτήσεων, όπως είναι το  Ειρηνοδικείο Αθηνών. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί, ότι προκειμένου να  συνδράμουν τους συναδέλφους, οι οποίοι υπηρετούν στο λεκανοπέδιο της Αττικής,  όπου και υπήρχε ο μεγαλύτερος όγκος των εκκρεμών αιτήσεων, ζητήσαμε από την  ηγεσία του Αρείου Πάγου, να τοποθετηθούν οι 47 νέοι συνάδελφοι στην Αττική,  προφανώς μετά το πέρας της δοκιμαστικής περιόδου. 

Η δεύτερη εργασία αφορούσε τη λήψη ένορκων βεβαιώσεων ενώπιον Ειρηνοδίκη. Η επιτροπή κατέληξε ότι η λήψη ένορκων βεβαιώσεων  ενώπιον Ειρηνοδίκη έπρεπε να καταργηθεί και να ανατεθεί στους Δικηγόρους με την επιμέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων, καθόσον ο Ειρηνοδίκης κατά τη λήψη  αυτών δεν ασκεί δικαιοδοτικό έργο, η δε ανάθεση αυτή είναι αναχρονιστική και  κρατά από όταν ανατέθηκε στους ειρηνοδίκες εθιμικά. Η εν λόγω εργασία  κοινοποιήθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης και ο νομοθέτης στη συνέχεια, κατά την  τελευταία τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στη διάταξη του άρθρου  421ΚπολΔ, προέβλεψε τη δυνατότητα λήψης ένορκων βεβαιώσεων ενώπιον  Δικηγόρων. Φρονούμε ότι πρέπει οι Ειρηνοδίκες να απαλλαγούν από τις  ένορκες βεβαιώσεις, διότι η επιμέλεια των αποδεικτικών μέσων ανήκει στους  Δικηγόρους. 

Η τρίτη εργασία είχε ως θέμα το διαχωρισμό της ύλης στις πολιτικές  υποθέσεις κατά αντικείμενο μεταξύ πρωτοδικείου και ειρηνοδικείου, η οποία  ψηφίστηκε μόνο από το προεδρείο και είναι απορίας άξιο για ποιο λόγο απείχαν από  την ψηφοφορία η κ Κώνστα και ο κ Φούκας, ενώ είχαν συμπεριλάβει, στο  προεκλογικό τους φυλλάδιο το 2020, τον εν λόγω διαχωρισμό. Η τελευταία δε εργασία της επιτροπής αφορούσε τις πτωχεύεις μικρού αντικειμένου, όπου αφενός επισημάνθηκε η παράλειψη του νομοθέτη να κλητεύεται ο οφειλέτης, σε  περίπτωση που την αίτηση πτώχευσης υποβάλλει πιστωτής, με αποτέλεσμα στη  συνέχεια ο τελευταίος να συμμορφωθεί και να θεσπίσει σχετική διάταξη και  αφετέρου ότι τα μικρά και ιδίως τα μονοεδρικά ειρηνοδικεία πρέπει να  απαλλαγούν από τα καθήκοντα του εισηγητή πτωχεύσεων, πρόταση η οποία και έγινε αποδεκτή από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και προς υλοποίησή της επίκειται  η τροποποίηση της σχετικής διάταξης( άρθρο 208 του ν 4738/2020) ούτως ώστε  καθήκοντα εισηγητή θα εκτελούν μόνο οι Ειρηνοδίκες που υπηρετούν σε  κεντρικά Ειρηνοδικεία, δηλ. όπου υπάρχει έδρα Πρωτοδικείου.

Για την ιστορία  αναφέρεται ότι και αυτή την πρόταση δεν την ψήφισε η μειοψηφία. Στο σημείο αυτό  πρέπει να επισημανθεί ότι, πέραν του συνεδρίου που διοργανώσαμε τον Μάρτιο του  2021 για τον νέο πτωχευτικό κώδικα, πρόσφατα, την 7η Απριλίου 2022,  διοργανώσαμε ημερίδα μόνο για τις πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου με τη  συμμετοχή έγκριτων συναδέλφων από όλους τους βαθμούς, όπου αναδείχθηκαν οι  προκύψαντες από την εφαρμογή των διατάξεων νομικοί προβληματισμοί .

4) Ακόμη λάβαμε την πρωτοβουλία ως προεδρείο και αναθέσαμε στον  καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, Κων/νο Χρυσόγονο, να γνωμοδοτήσει για την  αναλογική εφαρμογή του άρθρου 49 παρ 2 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων  και στους Ειρηνοδίκες. Πράγματι, από τη γνωμοδότηση προέκυψε ότι η διαφορετική 

αντιμετώπιση των ειρηνοδικών από τους υπόλοιπους δικαστικούς λειτουργούς  προσκρούει στην αρχή της ισότητας. Με βάση δε αυτή τη γνωμοδότηση, οι  συνάδελφοι άρχισαν να ασκούν σχετικές αγωγές για τη διεκδίκηση διαφορών που  προκύπτουν από την αντισυνταγματική πρακτική να υφίσταται χρονική απόσταση  μεταξύ της συμπλήρωσης του αναγκαίου χρόνου υπηρεσίας και της μισθολογικής  προσαρμογής. Πλέον επιλύεται οριστικά το σχετικό θέμα, διότι στον υπό ψήφιση  ΚΟΔΚΔΛ( άρθρο 90), συμπεριλαμβάνεται διάταξη, σύμφωνα με την οποία οι  προαγωγές των ειρηνοδικών ανατρέχουν στο χρόνο κατά τον οποίο  συμπληρώνουν τα απαιτούμενα έτη υπηρεσίας για την προαγωγή τους στο  επόμενο βαθμό. Επίσης στο παραπάνω νομοσχέδιο απαλείφθηκε και η άκρως  απαράδεκτη διάταξη για τους Ειρηνοδίκες, σύμφωνα με την οποία, το ειρηνοδικείο  μπορούσε να συνεδριάζει χωρίς γραμματέα και ο Ειρηνοδίκης να τηρεί  πρακτικά. Τέλος, είναι υπό διαβούλευση και η διάταξη, σύμφωνα με την οποία οι  υπηρεσίες στα ειρηνοδικεία ρυθμίζονται από τον διευθύνοντα το πρωτοδικείο.  Θεωρούμε ότι η εν λόγω διάταξη είναι εσφαλμένη και ζητάμε να τροποποιηθεί και  να οριστεί ότι αρμόδιος να ρυθμίσει τις υπηρεσίες στα Ειρηνοδικεία είναι ο  Διευθύνων το Ειρηνοδικείο της έδρας του Πρωτοδικείου, ώστε με αυτό τον  τρόπο να εκδηλώνεται έμπρακτα και σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας ο σεβασμός στο  αυτοδιοίκητο των δικαστηρίων, που προϋποθέτει αποκλεισμό οποιασδήποτε  υπηρεσιακής ανάμιξης του ανώτερου δικαστικού σχηματισμού στη λειτουργία του  κατώτερου.. 

5)Κατά την ψήφιση του νόμου για την ΕΣΔΙ, ζητήσαμε να τροποποιηθεί η σχετική διάταξη έτσι ώστε οι διδάσκοντες Ειρηνοδίκες να έχουν τα ίδια τυπικά  προσόντα που έχουν και οι Πρωτοδίκες, δηλ να έχουν συμπληρώσει  τουλάχιστον 7 χρόνια παραμονής στο βαθμό και όχι 20 και βαθμό Α, όπως τώρα  ορίζεται, καθότι υπάρχουν πολλοί νέοι συνάδελφοι που έχουν αυξημένα προσόντα  και διάθεση να παράξουν σπουδαίο έργο.

Κλείνοντας, θα αναφερθώ στους στόχους μας για την επόμενη διετία: 1) Αναβάθμιση του μισθολογικού καθεστώτος των Ειρηνοδικών με τους  όρους και προϋποθέσεις που διαλαμβάνονται στην από 30-6-2021 απόφαση του ΔΣ της Ένωσης. Πρόταση σοβαρή και υπεύθυνη και όχι ευκαιριακή και πρόχειρη, όπως  η πρόταση των μελών της μειοψηφίας για τη μισθολογική εξομοίωση των  Ειρηνοδικών με τους στρατιωτικούς δικαστές, οι οποίοι αμείβονται με το μισθολόγιο  των Ενόπλων Δυνάμεων, το οποίο υπολείπεται κατά πολύ των αποδοχών των  Ειρηνοδικών και οι οποίοι ζητούν την αρωγή της δικής μας Ένωσης για την έκδοση  του εκτελεστικού νόμου, που να τους εξομοιώνει μισθολογικά με εμάς τους  πολιτικούς δικαστές, δηλ και με τους Ειρηνοδίκες. 

2) Ενσωμάτωση των Πταισματοδικείων στα υφιστάμενα Ειρηνοδικεία και ο  διορισμός των Ειρηνοδικών σε θέση Πταισματοδίκη με συγκεκριμένη χρονική θητεία  και εκ περιτροπής, με ταυτόχρονη μέριμνα ώστε να διασφαλιστεί η παραμονή στη  θέση τους για τους ήδη υπηρετούντες Πταισματοδίκες που έχουν συμπληρώσει  20 χρόνια υπηρεσίας ως δικαστικοί λειτουργοί. 

3)Εντός του 2022 τη διενέργεια επιστημονικών ημερίδων για τους νεοδιοριζόμενους  συναδέλφους για το νέο πτωχευτικό και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. 4) Επαναφορά της παραπάνω πρότασής μας για αλλαγή των κριτηρίων επιλογής  των Ειρηνοδικών ως διδασκόντων στην ΕΣΔΙ. 

5) Συνέχιση του επιστημονικού έργου της Επιτροπής Ειρηνοδικών και  6) Ρητή πρόβλεψη διενέργειας ειδικού διαγωνισμού στην ΕΣΔΙ για τις εξετάσεις  επιλογής σπουδαστών κατεύθυνσης πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης μεταξύ των  υπηρετούντων Ειρηνοδικών Γ΄ και Δ΄ τάξης που έχουν συμπληρώσει διετία στην  υπηρεσία, έτσι ώστε να καλύπτεται ποσοστό 10% από το συνολικό αριθμό  εισακτέων. 

Καλούμε όλους τους συναδέλφους να εκτιμήσουν το αντικειμενικά μετρήσιμο έργο που έχει παρουσιάσει αυτούς τους μήνες η Ένωσή μας και να το  συγκρίνουν με την πλήρη απουσία και τον αρνητισμό της μειοψηφίας. Και σε αυτές τις εκλογές, ας επικρατήσει η ουσία!

Έφη Κώστα, Ειρηνοδίκης, Μέλος Προεδρείου Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr