Ευάγγελος Στεργιούλης: Ο εθισμός των νέων στο διαδίκτυο – Μέτρα αντιμετώπισης των αιτιών ή των συμπτωμάτων;

Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για την αντιμετώπιση του εθισμού των νέων στο διαδίκτυο εγείρουν καίριας σημασίας ερωτήματα ως προς την αποτελεσματικότητα τους και, κυρίως, ως προς την αντιμετώπιση των γενεσιουργών παραγόντων που προκαλούν τον εθισμό των ανηλίκων στο διαδίκτυο.

Αναμφισβήτητα, ο εθισμός των ανηλίκων στο διαδίκτυο αποτελεί τα τελευταία χρόνια μία πληγή της σύγχρονης κοινωνίας, με εξαιρετικά επώδυνες συνέπειες όχι μόνο για τον θεσμό της οικογένειας ο οποίος βάλλεται πανταχόθεν, αλλά και για την ίδια την κοινωνική συνοχή.

Ουδείς, βεβαίως, μπορούσε να προβλέψει αυτή τη δραματική εξέλιξη και την καταλυτική επίδραση των κοινωνικών δικτύων σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, πολύ δε περισσότερο στους ανήλικους!

Από την εμφάνιση τους στις αρχές του 2000 και έκτοτε εξελίσσονται ταχύτατα με κινητήριο μοχλό την παγκοσμιοποιημένη διαφήμιση που αποφέρει ετησίως εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια και επικεντρώνονται συστηματικά στα νεανικά στρώματα, τα οποία αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της διαφημιστικής αγοράς.

Πράγματι, η ελληνική κοινωνία υπέστη ένα τρομακτικό σοκ με την εμφάνιση των κοινωνικών δικτύων τα οποία, μεταξύ άλλων, συνέβαλαν σταδιακά στην κατάρρευση ολόκληρου του αξιακού συστήματος της ελληνικής παραδοσιακής κοινωνίας. 

Οι νέες γενιές πλέον δεν διαμορφώνουν πρότυπα μέσα από το οικογενειακό και το ευρύτερο συγγενικό περιβάλλον, αλλά μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα τα οποία μεταφέρουν νέα ήθη, νέες αντιλήψεις και νέες στάσεις ζωής πρωτόγνωρες για τα παραδοσιακά ελληνικά δεδομένα!

Λαμβανομένης λοιπόν υπόψη της ραγδαίας εξέλιξης των νέων τεχνολογιών, οι οποίες πλέον δεν γνωρίζουν όρια με την ανάπτυξη και της τεχνητής νοημοσύνης, προβάλλει επιτακτικά ένα μείζον κοινωνιολογικής σημασίας ερώτημα κατά πόσο είναι εφικτό να αντιμετωπιστεί ο εθισμός στη χρήση των κοινωνικών δικτύων, με νομοθετικά μέτρα;

Βεβαίως, σε μία οργανωμένη πολιτεία το κράτος οφείλει να μεριμνά για την προστασία της δημόσιας υγείας και της δημόσιας ασφάλειας του συνόλου των πολιτών και ειδικά των νέων που αποτελούν το αύριο της κοινωνίας.

Ωστόσο, τα πάσης φύσεως νομοθετικά μέτρα που αποσκοπούν στην προστασία των ανηλίκων από τον εθισμό τους στη χρήση όλων αυτών των σύνθετων ηλεκτρονικών πλατφορμών που πολλαπλασιάζονται καθημερινά και εξελίσσονται με απίστευτους ρυθμούς, είναι κατ’ ουσίαν αμφιβόλου αποτελεσματικότητας.

Και τούτο διότι κανένα τέτοιο νομοθετικό μέτρο δεν μπορεί να δράσει αποτελεσματικά σε συλλογικό επίπεδο, δεδομένου ότι είναι παντελώς αδύνατο να αποτρέψει ανθρώπινες συμπεριφορές ως προς τη χρήση συγκεκριμένων νέων τεχνολογιών που υπόκεινται στην ελευθερία της βούλησης και της επιλογής.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μέτρα τα οποία κυρίως αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ενός μείζονος κοινωνικού προβλήματος, παρά στην αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών που, εν προκειμένω, θα ήταν η απαγόρευση λειτουργίας συγκεκριμένων πλατφορμών, γεγονός παντελώς ανέφικτο στο πλαίσιο λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς.

Αναμφίβολα, όμως, πάντοτε υπάρχει μια αχτίδα φωτός εν μέσω καταιγίδας και στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για το θεσμό της οικογένειας, ο οποίος μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς των ανήλικων στη χρήση των κοινωνικών δικτύων. 

Κατά πόσο, όμως, η ελληνική οικογένεια με τα τεράστια προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζει σήμερα, μπορεί να  διαχειριστεί αποτελεσματικά τις συνεχώς διογκούμενες διαστάσεις ενός τέτοιου κοινωνικού και δη τεχνολογικού φαινομένου; 

Κατά πόσο οι σημερινοί γονείς είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, μπορούν και κατέχουν τις αναγκαίες εκείνες γνώσεις για να προβούν στον έλεγχο των περιορισμού της χρήσης συγκεκριμένων πλατφορμών;

Μήπως, εν τέλει, ο εθισμός των ανήλικων στο διαδίκτυο και στη χρήση των κοινωνικών δικτύων είναι το βαρύ τίμημα που πληρώνει η σύγχρονη κοινωνία στο βωμό της άνευ ορίων τεχνολογικής εξέλιξης;

*Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας. Έχει διατελέσει προϊσταμένος των Εθνικών Υπηρεσιών Europol και Interpol και έχει διδάξει επί σειρά ετών στις Αστυνομικές Ακαδημίες της Κύπρου και της Ελλάδας, καθώς και στο ανοικτό πανεπιστήμιο της Κύπρου στην έδρα των Αστυνομικών Σπουδών

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr