Ευάγγελος Στεργιούλης: Υποκλοπές και Δημοκρατία

Δικαίως το ζήτημα των υποκλοπών απασχολεί έντονα την ελληνική κοινή γνώμη, διότι, πέρα από πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες, πρόκειται  για  ένα θέμα  μείζονος σημασίας που σχετίζεται άμεσα με τη λειτουργία των θεσμών του  δημοκρατικού πολιτεύματος.

Μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι η προστασία της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. Τόσο η Οικουμενική Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα  του ανθρώπου (1948) όσο και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Συμβουλίου της  Ευρώπης  των δικαιωμάτων του ανθρώπου (1949), προβλέπουν ρητά  την  προστασία  της  ιδιωτικής  και οικογενειακής ζωής. 

Ωστόσο, το άρθρο 8 παρ. 2 της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης ενώ  απαγορεύει  ρητά κάθε επέμβαση δημοσίας αρχής στην ιδιωτική και οικογενειακή  ζωή,  η ίδια διάταξη επιτρέπει την παραβίαση της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, εάν προβλέπεται από τον νόμο και είναι αναγκαίο για την εθνική και δημόσια ασφάλεια. Πρόκειται ακριβώς για το επιχείρημα που χρησιμοποιείται από όλες τις κυβερνήσεις του δυτικού κόσμου, σε περιπτώσεις παραβιάσεων της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής των πολιτών.

Η ραγδαία ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου από τα μέσα της δεκαετίας του ´90 και εντεύθεν, διευκόλυνε τις πάσης φύσεως παραβιάσεις της  ιδιωτικής ζωής, κυρίως δε την τελευταία δεκαετία κατά τη διάρκεια της οποίας υπήρξε εκρηκτική ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας και των αναρίθμητων εφαρμογών επικοινωνίας. 

Ως σημείο καμπής της αυξημένης χρήσης λογισμικών υποκλοπών θεωρούνται οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 9/11 στις ΗΠΑ,  γεγονός που άλλαξε άρδην  τα  δεδομένα στο περιβάλλον της διεθνούς ασφάλειας. Οι κρατικές αρχές ανά τον κόσμο επέφεραν σαρωτικές νομοθετικές αλλαγές, με έμφαση στον τομέα των σύγχρονων τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται για υποκλοπές επικοινωνιών, με το  επιχείρημα  της  προστασίας  της εθνικής  και διεθνούς  ασφάλειας.

Σύμφωνα με τον επίτροπο των Ηνωμένων Εθνών για  τα  ανθρώπινα δικαιώματα, η χρήση του παράνομου λογισμικού συστήματος Pegasus στόχευε χιλιάδες ανθρώπους σε 45 χώρες μεταξύ των οποίων υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφοι και πολιτικοί και, προς τούτο, προτρέπει τις κυβερνήσεις των κρατών να σταματήσουν τη χρήση τεχνολογιών παρακολούθησης με τρόπους που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιβάλλουν αυστηρή νομοθεσία για την αγορά και χρήση τέτοιων τεχνολογιών.  

Είναι, λοιπόν, απόλυτα δικαιολογημένες οι ανησυχίες των πολιτών για  την  προστασία της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, που αποτελούν την πεμπτουσία του δημοκρατικού πολιτεύματος και έλλογα τα ερωτήματα αναφορικά με την ποιότητα της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στον 21ο αιώνα. 

Εν κατακλείδι, οι ραγδαίες εξελίξεις στο χώρο των νέων τεχνολογιών έχουν διαμορφώσει ένα ολοκληρωτικά διαφορετικό περιβάλλον ασφάλειας και η μείζονα πρόκληση για τις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες του δυτικού κόσμου, είναι η προστασία της ιδιωτικής και οικογενειακή ζωής  των  πολιτών, που καθημερινά πλέον είναι στο στόχαστρο των  διαφόρων λογισμικών συστημάτων τα οποία κατακλύζουν μία άναρχη κερδοσκοπική αγορά, όπου συχνά τα επιχειρηματικά συμφέροντα διαπλέκονται με πολιτικές σκοπιμότητες.-

*Ο Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr