Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου: Η σύγκρουση μεταξύ αντίθετων – αμετάκλητων αποφάσεων

Από σχετικώς πρόσφατη ποινική δίκη που διεξήχθη ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κορίνθου επί της οποίας η καθαρογραφή της απόφασης ολοκληρώθηκε προ ολίγων ημερών, αναδείχθηκαν ορισμένα σημαντικά ζητήματα νομολογιακής υφής.

Στο ιστορικό της υπόθεσης ο κατηγορούμενος και ενάγων σε αστικό επίπεδο, είχε μηνύσει τους εξετασθέντες ενόρκως μάρτυρες της διάδικης-εναγόμενης πλευράς στα πλαίσια αντίκρουσης της αγωγής του, μεταξύ άλλων και για το αδίκημα της ψευδούς κατάθεσης. Σε βάρος των μαρτύρων ασκήθηκε ποινική δίωξη για τα άνω αδικήματα με αποτέλεσμα να παραπεμφθούν σε δίκη. Οι μάρτυρες αυτοί ακολούθως αθωώθηκαν αμετακλήτως στην ποινική δίκη, με το Ποινικό Δικαστήριο να δέχεται ότι αυτοί κατέθεσαν αληθή γεγονότα κατά την ένορκη εξέτασή τους.

Οι αθωωθέντες μάρτυρες είχαν καταμηνύσει τον ενάγοντα για τα αδικήματα της συκοφαντικής δυσφήμισης και της ψευδούς καταμήνυσης και σχηματίσθηκαν χωριστές ποινικές δικογραφίες, για τι οποίες αυτός παραπέμφθηκε να δικαστεί στο ακροατήριο μετά την αμετάκλητη απαλλαγή τους.

Στην ποινική δίκη για την συκοφαντική δυσφήμιση και ψευδή καταμήνυση σε βάρος του ενός εκ των δύο αμετακλήτως αθωωθέντων μαρτύρων, το Δικαστήριο οδηγήθηκε στην απαλλαγή του κατηγορούμενου (η οποία μάλιστα κατέστη αμετάκλητη) για τις κατηγορίες αυτές, επικαλούμενο ουσιαστικά αμφιβολίες περί της ενοχής του, λόγω διάστασης των απόψεων μεταξύ αυτού και της εναγόμενης διάδικης πλευράς για το αστικό ζήτημα των αγωγικών αξιώσεών του.

Ο κατηγορούμενος-ενάγων εν τω μεταξύ είχε ήδη ασκήσει έφεση ενώπιον του αρμοδίου Πολιτικού Εφετείου κατά της απορριπτικής επί της αγωγής του απόφασης, η οποία έφεση έγινε εν μέρει δεκτή, πλην όμως εκκρεμεί η άσκηση αναιρέσεως ενώπιον του Αρείου Πάγου.

Μάλιστα το Πολιτικό Εφετείο έκρινε αναληθείς και αναξιόπιστες τις μαρτυρίες των ανωτέρω αμετακλήτως αθωωθέντων μαρτύρων, με την σημείωση ότι δεν δεσμεύεται ως προς την κρίση του αυτή από την αθωωτική υπέρ των μαρτύρων αυτών προγενέστερη ποινική απόφαση.

Στην προκείμενη, πρόσφατη έτερη ποινική δίκη με τον ίδιο κατηγορούμενο για τα αδικήματα και πάλι της συκοφαντικής δυσφήμισης και της ψευδούς καταμήνυσης, αυτή την φορά με παθόντα και παριστάμενο προς υποστήριξη της κατηγορίας τον έτερο αμετακλήτως-κατά τα ως άνω-αθωωθέντα μάρτυρα, από την πλευρά της υποστήριξης της κατηγορίας (πρώην πολιτικής αγωγής) την οποία και εκπροσώπησα, προβλήθηκαν τα εξής επιχειρήματα με ταυτόχρονη επίκληση αντίστοιχης νομολογίας του Αρείου Πάγου:

1.- Ότι συντρέχει προφανής λόγος εφαρμογής του άρθρου 366, παρ.2 ΠΚ για το δυσφημιστικό γεγονός αναφορικά προς το οποίο απαλλάχθηκε αμετακλήτως ο μηνυτής-μάρτυρας.

2.- Ότι πρέπει να υπάρξει υποχρεωτική εναρμόνιση με το πνεύμα της υπ.αρ. 3/2021 απόφασης της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου (Ποινική Σύνθεση) σύμφωνα με την οποία οι Δικαστές, Εισαγγελείς κλπ θεωρούνται τρίτοι και συνεπώς με την υποβολή αναληθούς εγκλήσεως-μηνύσεως σε βάρος κάποιου προσώπου, προσβάλλεται ενώπιον τους η τιμή και η υπόστασή του, με αποτέλεσμα να έχει δυσφημιστεί ενώπιον των προσώπων αυτών ο εν λόγω μηνυτής-μάρτυρας.

3.- Ότι το εν λόγω Ποινικό Δικαστήριο δεν δεσμεύεται από το δεδικασμένο της απαλλακτικής απόφασης από το προηγούμενο Ποινικό Δικαστήριο επί του ιδίου κατηγορούμενου για τα ίδια πραγματικά περιστατικά, διότι είναι διαφορετικά τα πρόσωπα των παθόντων.

4.- Ότι το εν λόγω Ποινικό Δικαστήριο δεν δεσμεύεται από την κρίση του Πολιτικού Εφετείου, η απόφαση του οποίου δεν έχει καταστεί αμετάκλητη και ότι αυτή η απόφαση εκτιμάται ελεύθερα.

5.- Ότι η τυχόν απαλλαγή του κατηγορούμενου, θα έθετε εν αμφιβόλω την προγενέστερη αμετάκλητη απαλλαγή του εν λόγω μάρτυρα-μηνυτή για το αδίκημα της ψευδούς κατάθεσης, γεγονός που θα συνεπαγόταν παραβίαση του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ και

6.- Ότι σε κάθε περίπτωση το δεδικασμένο εκ της αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης του μάρτυρα, είναι ισχυρότερο από το δεδικασμένο της αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης του κατηγορούμενου στην προηγούμενη ποινική δίκη, διότι ο κατηγορούμενος απαλλάχθηκε λόγω αμφιβολιών, ενώ ο μάρτυρας μηνυτής απαλλάχθηκε επί της ουσίας αφού αποδείχθηκε ότι πράγματι κατέθεσε αληθή γεγονότα.

Το Δικαστήριο, κινούμενο αντίθετα προς την Εισαγγελική Πρόταση με την οποία προτάθηκε η απαλλαγή του κατηγορούμενου λόγω αμφιβολιών, εν τέλει τον κήρυξε ένοχο τόσο για την πράξη της συκοφαντικής δυσφήμισης όσο και για την πράξη της ψευδούς καταμήνυσης, τονίζοντας μεταξύ άλλων για τον μάρτυρα-παριστάμενο προς υποστήριξη της κατηγορίας όπως προκύπτει από το σκεπτικό της απόφασης, ότι: «…από (το κείμενο) της απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου…. η οποία κατέστη αμετάκλητη κατά το σκέλος που (τον) κήρυξε αθώο για τα αδικήματα της ψευδούς κατάθεσης και της άμεσης συνέργειας σε απάτη στο δικαστήριο με την ένορκη βεβαίωσή του, δεν καταλείπονται αμφιβολίες, χωρίς να δεσμεύει το παρόν Δικαστήριο η περί του αντιθέτου κρίση του Μονομελούς Εφετείου….ως προς την πλήρωση της αντικειμενικής και της υποκειμενικής υπόστασης των ως άνω αδικημάτων» (δηλαδή της συκοφαντικής δυσφήμισης και της ψευδούς καταμήνυσης εκ μέρους του κατηγορούμενου).

Αδιαμφισβήτητα ποινικές δίκες όπως η συγκεκριμένη, πραγματεύονται ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα ζητήματα, όπως αυτό της επικράτησης του δεδικασμένου που απορρέει από αμετάκλητες και αλληλοσυγκρουόμενες ποινικές αποφάσεις για τα αυτά πραγματικά περιστατικά αφενός αλλά και για το ζήτημα αφετέρου της δέσμευσης ή μη των ποινικών δικαστηρίων από την κρίση των πολιτικών δικαστηρίων και αντίστροφα.

Τέλος, είναι αναμφίβολο ότι η εμπειρία που προκύπτει από το αντικείμενο του ποινικού δικαίου, είναι μοναδική και ανεξάντλητη. Αυτό που οφείλουμε να τονίσουμε σε κάθε περίπτωση, είναι πως η πλευρά των παρισταμένων προς υποστήριξη της κατηγορίας (η πρώην δηλαδή πολιτική αγωγή), έχει το δικό της ξεχωριστό νομικό ενδιαφέρον και πολλές φορές ο συνήγορος αυτής της πλευράς, έχει δυσκολότερο έργο ακόμη και από αυτό του συνηγόρου υπεράσπισης του κατηγορούμενου.

*Κωνσταντίνος Δ. Παπακωνσταντίνου, Δικηγόρος Κορίνθου

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr