Κώστας Ντάλτας: Τάκης Παππάς, αυτή η συγκλονιστική προσωπικότητα

Παρακολουθήσατε μια ομιλία σε βίντεο προηγουμένως, και προέρχεται από  την προεκλογική εκστρατεία του 2000.

Στο ακροατήριο βρίσκονταν μαχόμενοι συνάδελφοι όπως ο Αλέξανδρος  Κατσαντώνης, ο Νίκος Μαυρομάτης, ο Δημήτρης Τσοβόλας, ως υποψήφιος του κόμματος ΔΗΚΚΙ. Ήταν και ο Τάκης  Παππάς σε εκείνη την ομιλία.

Σαν σήμερα, είχαμε την ανάμνηση από το περσινό  συνέδριο της Καλαμάτας που ήμασταν με τον Δημήτρη Τσοβόλα, του οποίου όπως θα θυμάστε οι περισσότεροι, ο Τάκης ήταν ο υπερασπιστής του στο Ειδικό δικαστήριο.

Θα μπορούσαμε να μιλάμε για τον Τάκη Παππά ώρες, πολλοί από τους παρόντες, ασφαλώς η Κορίνα  Ρεπούση πιο καταλυτικά.

Να εκφέρω την δική μου εμπειρία για τον Τάκη Παππά, αυτή την συγκλονιστική προσωπικότητα .

Ίσως τα πιο ειλικρινή πράγματα  για τον Τάκη Παππά δεν μπορούν να ειπωθούν δημόσια, αν   ήθελε κανείς να κάνει μια αναφορά όλων των πτυχών της προσωπικότητάς του.

Να πούμε το βασικό, δεν υπάρχει πια η ιστορική και κοινωνική μήτρα που παράγει τέτοιους ανθρώπους. 

Δεν πρόκειται να υπάρξουν οι άνθρωποι αυτοί στο μέλλον. Ο καθένας ας αξιολογήσει αν αυτό είναι καλό, κακό, μέτριο, αδιάφορο ή εν πάση περιπτώσει είναι  νομοτέλεια, αλλά η ιστορική και κοινωνική μήτρα που παράγει τέτοιους ανθρώπους δεν υπάρχει πια. 

Ο Τάκης  Παππάς σε αυτή την ομιλία που είδατε που είναι μια πολιτική ομιλία, βασανίζεται από πολύ σημαντικά προβλήματα υγείας.

Είδατε, την εκφορά του λόγου, παρά τα σωματικά προβλήματα, και τέτοιες μέρες περίπου το 2001, είναι που κατέληξε με αυτόν τον άδικο τρόπο .

Ο Τάκης  Παππάς καταγόταν από την Θεσσαλία, γιος δικηγόρου.

Η πρώτη εικόνα που υπάρχει, υπήρχε και στο βίντεο που είδατε, είναι ο «ψηλός της νομικής»  της περιόδου των Λαμπράκηδων.

Σε όλες οι εργασίες που έχουν γραφτεί, όλα τα βιβλία που έχουν δημοσιευτεί, στις διαδηλώσεις του 1- 1-4 και των Ιουλιανών, είναι εμφανής η παρουσία του σε αυτά, γιατί ήταν ο ψηλότερος από όλους,  «ο ψηλός της Νομικής».

Αργότερα φυλακίστηκε, υπέστη βασανιστήρια στο ΕΑΤ -ΕΣΑ  και κυρίως  το βασανιστήριο της ορθοστασίας, του δημιούργησε ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα κινητικό στη σπονδυλική στήλη. Ήταν εμβληματική εικόνα να βλέπεις έναν άνθρωπο  πώς ξεπερνάει αυτό το σωματικό πρόβλημα και γίνεται λιοντάρι, στην κυριολεξία.

Είχε εξοριστεί στο Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας για ικανό χρονικό διάστημα. Ήταν μαζί με τον καθηγητή Γιώργο Κουμάντο, τον Σάκη  Πεπονή, τον Κώστα Αλαβάνο, και αυτοί είναι μόνο κάποιοι από όσους μπορώ να θυμηθώ.

Πέρασε στρατοδικεία, και μετά την μεταπολίτευση ήταν ενταγμένος σε αυτό που ονομάζουμε ανανεωτική αριστερά.  Το 1981, με την πολιτική αλλαγή και την συνολική αλλαγή της ελληνικής κοινωνίας και έχοντας σχέσεις, φιλίες και επαφές  με την γενιά του Πολυτεχνείου και την γενιά του 1-1-4, ο ίδιος θέλησε να ενταχθεί σε αυτό που ονομαζόταν προσπάθεια για αλλαγή και μετασχηματισμό της ελληνικής  κοινωνίας, έγινε σύμβουλος του Υφυπουργού Νέας Γενιάς Κώστα Λαλιώτη.

Ο Τάκης ήταν πρωτεργάτης του νόμου για τα ναρκωτικά, του 1729/ 84. Το Υφυπουργείο Νέας Γενιάς, με επικεφαλής τον στενό του φίλο Κώστα Λαλιώτη, είχε ικανή συμμετοχή και αντιπροσώπευση στη σχετική Επιτροπή, με Υπουργό Δικαιοσύνης τον Αλέξανδρο Μαγκάκη.

Γνώριζα τη φήμη του, την ιστορία του, τον συνάντησα ως υποψήφιο πρόεδρο του Δ.ΣΑ   το 1990, ήμουν νέος δικηγόρος, και η εκλογική  στρατηγική λέει ότι πρέπει να υπάρχουν υποψήφιοι από όλες τις ηλικιακές κατηγορίες, κι εγώ ήμουν ο Βενιαμίν του ψηφοδελτίου.

Πέρασε στον δεύτερο γύρο, και ηττήθηκε από τον Σωτήρη Πολύδωρα. Ήταν η εποχή η πολιτική των πολλών και έντονων πολιτικών αναμετρήσεων. Είχαν ήδη γίνει οι παραπομπές στα Ειδικά δικαστήρια και ήμουν υποψήφιος με το ψηφοδέλτιό του. Ασφαλώς βγήκα τελευταίος, αλλά όλη αυτή η προσπάθεια, η δραστηριότητα που υπήρχε αυτή την περίοδο, μένει στη μνήμη ανεξίτηλα.

Θα αδικούσαμε  τον Τάκη  Παππά αν δεν αναφέραμε την πολιτική διάσταση. Ωστόσο, αναφέροντας την πολιτική διάσταση, νομίζω ότι συγχρόνως αδικούμε  την δικηγορική διάσταση.

Ο Τάκης  Παππάς ήταν ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ! Δεν έλεγε ποτέ ότι είναι Ποινικολόγος, κάτι το οποίο μου το κόλλησε και εμένα. Ήταν μαχόμενος δικηγόρος, δεν υπήρχε δικαστήριο της Ελλάδας που δεν είχε γυρίσει, και πήγαινε σε όλες τις υποθέσεις, γιατί ξέρετε υπήρχε και μια ηθικολογία σε κάποιους κύκλους κατά καιρούς, που έλεγε «δεν παίρνουμε αυτή την υπόθεση, δεν παίρνουμε την άλλη , δεν παίρνουμε την δείνα».

Ο Τάκης  Παππάς εκπροσώπησε αυτή την αντίληψη του δικηγόρου που λέει «είμαστε δικηγόροι, είμαστε για κάθε υπόθεση που  μπορούμε να προσφέρουμε αποτελεσματικές υπηρεσίες». Δεν είμαστε στην υπόθεση,  μόνο εφόσον δεν μπορούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες σε αυτήν.

Αγαπούσε πολύ τη ζωή και τις απολαύσεις της. Χαρακτηριστική του ιδιότητα η μνήμη, είχε τρομακτική μνήμη, θυμόταν τα πάντα, λεπτομέρειες απίστευτες, και αυτό ήταν ένα τεράστιο προσόν του. Όλη αυτή η παρουσία που βλέπετε, οφείλεται σε κάποιες ιδιότητες: είχε διαβάσματα, ήταν λόγιος, αλλά η ανάπτυξή τους οφειλόταν στο τρομερό χαρακτηριστικό αυτό που είχε της μνήμης, στο να ανακαλεί συνέχεια γνώσεις και εμπειρίες και βιώματα τα οποία είχε συναντήσει.

Λίγες μέρες πριν από αυτό το βίντεο θυμήθηκα με την Κορίνα  Ρεπούση   ότι ήμασταν στη Ρόδο  και διαφωνούσαμε έντονα: εγώ είχα την άποψη ότι η Ελληνική κοινωνία θα πρέπει να πάει σε έναν εκσυγχρονισμό και ο Τάκης Παππάς ήταν σφόδρα αντίθετος. Όλοι συγκινηθήκαμε με την εικόνα αυτή, ειδικά όσοι τον ζήσαμε από κοντά, είχε μια πολύ μεγάλη καρδιά, πραγματικά μια απέραντη καρδιά, ήταν ένας άνθρωπος ουσιαστικά καλοσυνάτος, δεν ήταν ηθικολόγος, ήταν το αντίθετο του ηθικολόγου, πίστευε μάλιστα ότι η ηθικολογία είναι μια πτυχή ανηθικότητας, πράγμα που εν πολλοίς συμμερίζομαι και εγώ.

Θα λείψουν άνθρωποι όπως ο Τάκης. Να πούμε βέβαια, ότι την περίοδο που ήταν ξανά υποψήφιος πρόεδρος με αντίπαλο τον Σωτήρη Πολύδωρα το 1993 να είναι πια πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, έκανε σημαντικές τομές, παραδείγματος χάρη τη μηχανοργάνωση! Η πρόσβαση στην τηλεματική είναι έργο του Τάκη Παππά που πέρασε κόντρα σε πάρα πολλά ιδιωτικά συμφέροντα που ήθελαν να παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες. Σήμερα, αυτά που βλέπετε είναι ένα έργο που ξεκίνησε  από την προεδρία του Τάκη του Παππά.

Δεν τον ενδιέφερε να είναο καθωσπρεπιστής. Θα μπορούσε να είναι ακόμα και σε επίσημες παρουσιάσεις λίγο ή πολύ αθυρόστομος, κάτι το οποίο είχε κατοχυρώσει, αυτό μόνο ο Τάκης θα μπορούσε να το κάνει, δεν θα μπορούσα να το κάνω παραδείγματος χάρη εγώ ο ομιλών, είναι στοιχεία του χαρακτήρα  που μας ακολουθούν.

Η μοίρα του ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του, και δυστυχώς ο Τάκης χάθηκε πολύ νέος, πολύ νωρίς, πολύ άδικα, και άφησε ένα μεγάλο κενό. Υπάρχει όμως και το άλλο:  Ότι μετά από είκοσι χρόνια, όσοι είχαμε αυτή την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε στενά, μπορούμε με τις αναφορές που βλέπουμε να νιώθουμε μια έκδηλη συγκίνηση. Αυτό δεν αποκτάται μόνο επειδή εμείς οι ίδιοι είμαστε ευαίσθητοι, αλλά από τη διαδρομή της ζωής του ανθρώπου, η οποία είναι ανεξίτηλη.

Η μνήμη του θα είναι αιώνια στη συνείδηση  του δικηγορικού σώματος και τους ανθρώπους που βρέθηκαν κοντά του.

*Κώστας Ντάλτας, Δικηγόρος DA Paris II, μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ένωσης Ποινικολόγων και Μαχομένων Δικηγόρων

* Ομιλία στη τιμητική εκδήλωση μνήμης για τον Τάκη Παππά, στο πλαίσιο του Συνεδρίου της Ένωσης Ποινικολόγων και Μαχομένων Δικηγόρων, Πάτρα 10 Ιουλίου 2022

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr