Θεόδωρος Μαντάς: H επιτάχυνση της Δικαιοσύνης και η δύναμη της ακινησίας…

Διαχρονικό αίτημα συνιστά η επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης, ζήτημα το οποίο συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος απονομής δικαιοσύνης και την απόλαυση από τους πολίτες του δικαιώματος παροχής δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 παρ.1 Συντάγματος). Η ανάγκη για ριζική αναδιαμόρφωση του τρόπου απονομής της Δικαιοσύνης είναι μονόδρομος ώστε να δομηθεί σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ Κράτους και πολίτη, καθώς επίσης και μονόδρομος για την επίλυση  των  κοινωνικών ζητημάτων. Επίσης μια γρήγορη και αποτελεσματική δικαιοσύνη είναι αναγκαία για την επίλυση των οικονομικών διαφορών, και εν γένει την διευκόλυνση των συναλλαγών και της επιχειρηματικότητας . Παρά τις προσπάθειες που έχουν λάβει χώρα μέσω πληθώρας νομοθετικών αλλαγών και παρά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει το πρόβλημα της ταχύτητας της απονομής δικαιοσύνης είναι σήμερα υπαρκτό, ειδικά και μετά την μακρά περίοδο εφαρμογής των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού Covid-19, όπου χιλιάδες δικογραφίες έχουν αποσυρθεί και σιγά σιγά επαναπροσδιορίζονται εκ νέου για συζήτηση. Το πρόβλημα που αναλύουμε αφορά όλες τις υποθέσεις (αστικές, ποινικές, διοικητικές)  καθώς το πρόταγμα της επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης συνιστά αέναη αναγκαιότητα. Στην συνολική προβληματική πρέπει να συνυπολογιστεί ο μεγάλος φόρτος εργασίας των Δικαστικών Λειτουργών, η έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής στα Δικαστήρια της χώρας, καθώς και η έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού που δυσχεραίνει την καθημερινότητα των Δικαστικών λειτουργών, των συλλειτουργών της Δικαιοσύνης, των γραμματέων αλλά και των απλών πολιτών.

Στο πεδίο εφαρμογής του ποινικού δικαίου οι συχνές νομοθετικές παρεμβάσεις, είτε αφορούν δικονομικές διατάξεις είτε αφορούν διατάξεις ουσιαστικού ποινικού δικαίου τυγχάνουν αποσπασματικές και δεν ακολουθούν μια λογική δομή και συστηματική προσέγγιση. Η αποσπασματικότητα των διατάξεων δεν έχει φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα αναφορικά με τον τρόπο μείωσης του χρόνου εκδίκασης των ποινικών υποθέσεων, παρά μονάχα έχει δυσχεραίνει το έργο τόσο του εφαρμοστή του Δικαίου, όσου και των συνηγόρων-συλλειτουργών της Δικαιοσύνης. Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι με τις εξελίξεις να οδηγούν μοιραία στην αναγκαιότητα ριζικών μεταβολών και με την διαμόρφωση της ποινικής διαδικασίας εν γένει. Οι τελικές αποφάσεις απαιτούν αποφασιστικότητα και συνοχή, η αποσπασματικότητα και η «βιασύνη», που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην νομοθετική πρωτοβουλία δεν έχει επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.  

Πιθανές λύσεις προς την κατεύθυνση της γρηγορότερης απονομής δικαιοσύνης είναι η διεύρυνση της ποινικής διαδικασίας με εναλλακτικούς τρόπους, όπως αυτού της ευρύτερης εφαρμογής του θεσμού της ποινικής διαπραγμάτευσης (plea bargaining) σε περισσότερα αδικήματα, καθώς η υπαγωγή περισσότερων αδικημάτων στην διαδικασία του άρθρου 309 ΚΠΔ, ώστε η παραπομπή στο ακροατήριο να λαμβάνει χώρα και με απευθείας κλήση σε περισσότερα κακουργηματικής φύσης αδικήματα. Τέλος η προώθηση της ψηφιοποίησης των σχετικών με την απονομή δικαιοσύνη διαδικασιών είναι ένα γενναίο βήμα προς την ορθή κατεύθυνση, αλλά ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί είναι ακόμα μακρύς. 

*Θεόδωρος Μαντάς, Δικηγόρος Αθηνών Υποψήφιος Σύμβουλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr