Θεόδωρος Μαντάς: Νομοθεσία εγκληματική (χωρίς) οργάνωση…

Με μεγάλη μας έκπληξη, διαπιστώσαμε ότι παρεισέφρησε στο άρθρο 72 του Ν. 4908/2022, τροποποιητική του άρθρου 187 ΠΚ διάταξη, με την προσθήκη έκτης παραγράφου, στην οποία διατυπώνεται η εξαιρετικά δυσμενής ρύθμιση ότι: «στις περιπτώσεις καταδίκης για αξιόποινες πράξεις του παρόντος άρθρου, καθώς και για τα συναφή αδικήματα που συνεκδικάστηκαν με την ίδια απόφαση, η ποινή δεν αναστέλλεται ούτε μετατρέπεται με κανέναν τρόπο, τυχόν δε ασκηθείσα έφεση δεν έχει αναστέλλουσα ισχύ.».

Η εν λόγω διάταξη, προβλέπει ότι ύστερα από καταδικαστική απόφαση, δεν είναι δυνατή η χορήγηση του ευεργετήματος της τριετούς αναστολής από την εκτέλεση της επιβληθείσης ποινής, δεν επιτρέπεται η κατά τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, μετατροπή της ποινής σε μη στερητική της ελευθερίας ποινή, ενώ παράλληλα, το ανασταλτικό αποτέλεσμα της τυχόν ασκηθείσης έφεσης, δεν επέρχεται, μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε δευτεροβάθμιο δικαστήριο.

Είναι φανερή η κατάλυση του τεκμηρίου αθωότητας των καταδικασθέντων, με ουσιαστική επιβολή προ-ποινής και αντιμετώπιση των κατηγορουμένων, ως ενόχων, δίχως να έχει καν μεσολαβήσει η εκδίκαση σε δεύτερο βαθμό και πολλώ δε μάλλον, δίχως να έχει επέλθει το αμετάκλητο της καταδίκης αυτών. Επί της ουσίας, η πρωτόδικη απόφαση εξοπλίζεται με άμεση εκτελεστότητα, δίχως να παρέχεται η παραμικρή δυνατότητα άμυνας εκ μέρους του καταδικασθέντος.

Συγχρόνως, παραβιάζεται ολοσχερώς η αρχή της δίκαιης δίκης, όπως περιγράφεται στο άρθρο 6 της ΕΣΔΑ, καθώς κάθε πρόσωπο που φέρεται προ των δικαστικών αρχών, οφείλει να γνωρίζει εξαρχής τα σχετικά με την κατηγορία που του αποδίδεται, το πλαίσιο ποινής αλλά και εν γένει τις δικονομικές εγγυήσεις της διαδικασίας, δίχως αυτές να μεταβάλλονται, ώστε να προκαλείται ο αιφνιδιασμός του και η αναπότρεπτη βλάβη των δικαιωμάτων του.

Περαιτέρω, η ισχύς της διάταξης, διαλαμβάνει δικονομική υφή και ως εκ τούτου, άμεση εφαρμογή σε εν εξελίξει δίκες, παρότι, τοποθετείται εντός κανόνα ουσιαστικού ποινικού δικαίου. Πέρα από το άτοπο της δικονομικής ρύθμισης από το ουσιαστικό δίκαιο, η εφαρμογή της διάταξης σε δικαστηριακό επίπεδο, δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την θέση του κατηγορουμένου και προκαλεί σύγχυση σε σχέση με την υποχρεωτική επιλογή του ηπιότερου ποινικού νόμου, η οποία αφορά στο ουσιαστικό και όχι στο δικονομικό δίκαιο.

Τέλος, η αφαίρεση της δυνατότητας για απόφαση εκ μέρους του φυσικού Δικαστή, σε σχέση με την χορήγηση αναστολής ή μετατροπής της ποινής, καθώς επίσης και της ανασταλτικής ισχύος ασκηθείσης έφεσης, διαρρηγνύει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Η νομοθετική εξουσία οφείλει, σεβόμενη τις συνταγματικές επιταγές και με ιδιαίτερη έμφαση την αρχή της αναλογικότητας να νομοθετεί και σε καμία περίπτωση να μην παρεμβαίνει έστω και νομοθετικά, περιορίζοντας την έκταση του φυσικού Δικαστή.

Εν προκειμένω, η ανασφάλεια του νομοθέτη σε σχέση με τις εγκληματικές οργανώσεις, οδηγεί στο απολύτως παράδοξο, δυνητικά έστω, να προκύπτει η δυνατότητα χορήγησης αναστολής εκτέλεσης της ποινής σε καταδικασθέντες για αδικήματα για τα οποία προβλέπεται πρόσκαιρη έως και ισόβια κάθειρξη, ενώ αντιθέτως με την υφιστάμενη ρύθμιση, δεν θα υφίσταται δυνατότητα χορήγησης αναστολής σε ήσσονος βαρύτητας πλημμελήματα. Η αρχή της αναλογικότητας, συνιστά τη ρυθμιστική παράμετρο και το εχέγγυο ανάμεσα στη δικαιότητα της δικαστικής διαδικασίας και στη νομοθετική πρωτοβουλία. Δεν είναι δυνατό συνεπώς, να προκαλούνται κατά την άσκηση της νομοθετικής εξουσίας, αξιολογικές αντινομίες τέτοιας έκτασης.

Γίνεται λοιπόν αντιληπτό, από όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, ότι η ανάγκη για άμεση κατάργηση της νεοεισαχθείσας διάταξης και επιστροφής στην προτέρα νομική κατάσταση, αποτελεί όχι μόνο απαίτηση του νομικού κόσμου, αλλά και θεσμική κατοχύρωση της ποινικής Δικαιοσύνης.

*Θεόδωρος Μαντάς, Δικηγόρος – σύμβουλος στο ΔΣ του ΔΣΑ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr