Βασίλης Χειρδάρης: Η Σαουδική Αραβία κατάργησε την ποινή του μαστιγώματος μετά από αιώνες!

Του Βασίλη Χειρδάρη*

Πριν μερικά χρόνια (2014) ο Σαουδάραβας blogger Raif Badawi καταδικάστηκε από τοπικό δικαστήριο σε 10 χρόνια κάθειρξη και σε 1.000 μαστιγώματα (!) στο σώμα του για προσβολή του Ισλάμ. Ο επίσημος δήμιος έκανε ώρες για να ολοκληρώσει τα χίλια μαστιγώματα και η απάνθρωπη αυτή ποινή – και η ακόμα χειρότερη εκτέλεσή της – έκανε το γύρο του κόσμου προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες. Η υπόθεση ξεσήκωσε την Ευρώπη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την επόμενη χρονιά απένειμε στον ταλαιπωρημένο blogger το βραβείο Ζαχάρωφ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η ποινή του μαστιγώματος είναι μια παραδοσιακή ποινή αιώνων στη Σαουδική Αραβία. Είναι ένας παραδοσιακός και πλήρως αποδεκτός τοπικά τρόπος αντιμετώπισης του εγκλήματος, όπως το εννοεί η συντηρητική μουσουλμανική κοινωνία της χώρας. Η ποινή αυτή είναι δικαστική ποινή, προβλέπονταν από το ποινικό δίκαιο είτε ως αυτοτελής είτε ως συμπληρωματική ποινή για παραβίαση παραδοσιακών εγκλημάτων όπως εξωσυζυγικής απιστίας, ανθρωποκτονιών και πολλών άλλων.

Η Σαουδική Αραβία είναι μια χώρα με πολλές ιδιαιτερότητες στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις ελευθερίες. Η παράδοση, η συντηρητικότητα και η θρησκευτικότητα που διακατέχει τη χώρα δημιούργησε ένα νομικό πλαίσιο που θεωρείται εντελώς ξένο προς το ευρωπαϊκό πρότυπο και σε αυτό των πολιτισμένων κρατών της δύσης που διαπνέονται κυρίως από κράτος δικαίου που βασίζεται σε κοινά και αποδεκτά ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες.

Τίποτα όμως δεν είναι αιώνιο ακόμα και στη Σαουδική Αραβία! Ο Βασιλιάς με τον νεωτεριστή Πρίγκιπα γιό του αποφάσισαν να κάνουν αλλαγές! Έτσι από το Σάββατο 25 Απριλίου 2020 η ποινή του μαστιγώματος καταργήθηκε! Η εξωσυζυγική ζωή (και τα άλλα αδικήματα) τιμωρείται με άλλες εναλλακτικές ποινές όπως η φυλάκιση, η χρηματική ποινή και η κοινωφελής εργασία.

Η εθνικήΕπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της χώρας χαρακτήρισε την αλλαγή αυτή ως ένα «σημαντικό βήμα προόδου» στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησε ο Βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας με μπροστάρη στις αλλαγές τον μεταρρυθμιστή γιό του. Είναι γεγονός ότι ο Πρίγκιπας του Στέμματος Mohammedbin Salman έχει ξεκινήσει ένα νομικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, παρά την έντονη αντίδρασητου παραδοσιακού κατεστημένου.

Αναμφίβολα η κατάσταση των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών δεν είναι καλή στη Σαουδική Αραβία, όπως και σε πολλές άλλες χώρες. Πρόσφατα δημιουργήθηκε διεθνής σάλος με την είδηση του θανάτου από εγκεφαλικό επεισόδιο του κορυφαίου ακτιβιστή Abullahal-Hamidπου είχε καταδικαστεί σε 11 χρόνια κάθειρξη το 2013 για πολλές κατηγορίες,όπως παραβίαση της πίστης, υποκίνηση σε αναταραχή, διατάραξη κρατικής ασφάλειας, κρατούντανδε στις φυλακές συνεχώς εδώ και χρόνια. Ο αποβιώσας ήταν ιδρυτικό μέλος της Σαουδαραβικής Ένωσης Αστικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων (ACPRA).

Η κατάργηση μιας τόσο βάναυσης και αναχρονιστικήςποινής, του μαστιγώματος, που στοιχειοθετεί σωματική τιμωρία – και στο ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό συνιστά απάνθρωπη και εξευτελιστική ποινή (άρθρο 3 της ΕΣΔΑ) – είναι μια σημαντική προοδευτική εξέλιξη σε μια χώρα που η αυστηρή προσήλωση στην παράδοση και στο παρελθόν δεν διευκολύνει την εγκατάλειψη αναχρονιστικών και απάνθρωπων πρακτικών.

Είναι πλέον γεγονός ότι κάτι άρχισε να αλλάζει στη Σαουδική Αραβία. Ο Βασιλιάς έχει ξεκινήσει φιλόδοξες νομικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι επέτρεψε στις γυναίκες της χώρας να οδηγούν, να διοργανώνονται ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, να λειτουργούν κινηματογράφοι και διάφορα άλλα. Είναι μια αρχή. Χρειάζονται όμως πολλά ακόμα να γίνουν.

Τα αυτονόητα για μας τους ευρωπαίους είναι κάστραγια άλλους, που δυστυχώς χρειάζονται χρόνια ή και αιώνες να γκρεμιστούν…

Ποινικολόγος*

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr