Βασίλης Πλιώτας: Η νέα πραγματικότητα στο ποινικό σύστημα

“Κύριε περιφερειάρχα

Κύριε βουλευτά

Κύριε Δήμαρχε

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι

Κυρίες και κύριοι

Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά μου που παρευρίσκομαι στο διήμερο συνέδριο που διοργανώνει η ΕΝΩΣΗ ΠΟΙΝΙΚΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΜΑΧΟΜΕΝΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ, με συμμετοχή του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας, το Δήμο Καλαμάτας και το Επιμελητήριο Μεσσηνίας. Και ήταν εύστοχη η επιλογή για διεξαγωγή του συνεδρίου στην ξεχωριστή πόλη της Καλαμάτας, ο νομικός κόσμος της οποίας, όπως και ο ίδιος αναγνωρίζω, από ετών, ήδη από την εδώ υπηρεσία μου σε αμέσως μετά τους σεισμούς χαλεπούς χρόνους, διακρίνεται για το άρτιο και στέρεο νομικό υπόβαθρο των μελών του, την ευγενή τους διάθεση και το πνεύμα διαρκούς αναζήτησης και παρακολούθησης των εξελίξεων στο χώρο της νομικής επιστήμης.

Η επιλογή των προς ανάπτυξη ζητημάτων και των επιμέρους παραμέτρων τους, είναι καθόλα επιτυχής, καθώς επικεντρώνουν το σύγχρονο αλλά συνάμα και διαχρονικό ποινικό ενδιαφέρον και ολοένα και επανέρχονται στην νομική επικαιρότητα και θίγονται, αξιώνοντας ορθές και πειστικές απαντήσεις. Τις εξειδικευμένες προσεγγίσεις από τους έγκριτους νομικούς και επιστήμονες με ειδικές συναφείς γνώσεις και εμπειρίες θα παρακολουθήσουμε με ιδιαίτερη προσοχή. Εντάσσεται αναμφισβητήτως και το συνέδριο αυτό σε μια σειρά ευπρόσδεκτων, αξιοπρόσεκτων και υψηλού νομικού επιπέδου παρεμβάσεων και προσφοράς ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΜΑΧΟΜΕΝΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ, στον χώρο της ποινικής δικαιοσύνης ευρύτερα.

Χωρίς καθόλου διάθεση να προτρέξω των εμπεριστατωμένων και με πληρότητα ειδικότερων αναπτύξεων που θα ακολουθήσουν, από μόνη την έμπνευση αυτών και ενόψει και του χαρακτήρα του λόγου μου ως χαιρετιστηρίου, παρατηρώ, γενικώς και μόνο: Η νέα πραγματικότητα με τον από ετών επιβαλλόμενο εκσυγχρονισμό και τον εξορθολογισμό του ποινικού συστήματος με τους νέους κώδικες, απαιτεί νηφάλια προσέγγιση, όχι πρόωρες και ανεπέρειστες δογματικές αμφισβητήσεις, σε βάθος χρόνου ανάλυση και επισκόπηση για ασφαλή αποτίμηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείονται, ακόμη και σε χρονική εγγύτητα, επιδιορθωτικές παρεμβάσεις και προσθήκες, όπως και σε περιπτώσεις πολλών νομοθετημάτων συμβαίνει, όταν αναδεικνύονται από την ίδια την εφαρμογή των ποινικών κωδίκων στην πράξη οι απαραίτητοι προς τούτο σχετικοί όροι.

Ο έντονα, εξάλλου, διασυνοριακός, πλέον, χαρακτήρας του οργανωμένου εγκλήματος και οι δικαιοκρατικές αντιμετωπίσεις του επέβαλαν, εκτός άλλων, και στην ελληνική έννομη τάξη την αυστηρή ανάδειξη των στοιχείων και των διαφορών μεταξύ εγκληματικής οργάνωσης και συμμορίας, με ό,τι τούτο συνεπάγεται τόσο στην προδικασία όσο και στην ποινική κύρωση στο δικαστήριο. Σχετικά με τη θεματική ενότητα του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου, η καθύλη αρμοδιότητα του Δικαστηρίου αυτού ολοένα και περισσότερο συρρικνούμενη αποβαίνει, συρρίκνωση που αποδίδεται στην από το νομοθέτη, δύσκολα αποκρυπτόμενη δυσπιστία στη συμμετοχή του λαϊκού στοιχείου στην εκδίκαση σοβαρών κακουργημάτων. Αναφορικά, τέλος, με την έκτιση των ποινών δεν πρέπει να παραθεωρείται ο εγγυητικός και παρεμβατικός ρόλος του δικαστικού συμβουλίου, η κρίση του η δικαστική, σε σχέση και με τη συνδρομή των ουσιαστικών προϋποθέσεων της υπό όρο απόλυσης, κρίση που αποκλείει τον εσφαλμένα εμφανιζόμενο, ως κανόνα μάλιστα, αυτοματισμού στην απόλυση υπό όρο από μόνη την τυπική συνδρομή της έκτισης ορισμένου ορίου ποινής.

Είναι βέβαιο ότι οι συζητήσεις και τα πορίσματα του συνεδρίου θα αποτελέσουν χρήσιμο συσσωρευμένο πλούτο στη νομική κοινότητα. Κλείνοντας τον χαιρετισμό μου εκφράζω και την αισιοδοξία μου για την μείωση της έντασης του φαινομένου της πανδημίας και την προσδοκία στην αποδρομή της ώστε να επανέλθουμε και στην ποινική δικαιοσύνη, όπως περισσότερο από κάθε άλλη φορά επιβάλλεται, τουλάχιστον σε κάπως ανεκτούς ρυθμούς ταχύτητας, με σεβασμό πάντα και χωρίς υπονόμευση, ποτέ, των αρχών της ελευθερίας και του ανθρωπισμού.

ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ”

Ο κ. Βασίλης Πλιώτας είναι εισαγγελέας του Αρείου Πάγου