Βασίλης Σωτηρόπουλος: “Επιτίμιο ακοινωνησίας” στον πρόεδρο του ΣτΕ και απαγόρευση εισόδου του στον ΔΣΑ 

Προκαλεί κατάπληξη που το Συμβούλιο της Επικρατείας χρησιμοποιεί έναν νομικό όρο, για τον οποίο μέχρι και οι πρωτοετείς φοιτητές της Νομικής γνωρίζουν ότι αφορά την αγωγή από οιονδήποτε πολίτη, ο οποίος δεν διαθέτει έννομο συμφέρον.

Εάν ετίθετο θέμα στις εξετάσεις στην Νομική “κατά πόσον η αίτηση ακύρωσης από τον Δ.Σ.Α. αποτελεί actio popularis ;” θα απορρίπτονταν οι θετικές απαντήσεις. Τουλάχιστον στην Νομική Αθήνας. Ελπίζω στην Νομική Θεσσαλονίκης να μην είναι διαφορετική η διδασκαλία του θέματος αυτού, αλλά οι εν λόγω αποφάσεις του ΣτΕ να διδάσκονται ως παράδειγμα κακής χρήσης του όρου.

Ο Δ.Σ.Α. προσέφυγε για την κακή (δηλ. αντίθετη στο νόμο) σύνθεση των ανεξάρτητων αρχών, για τον τρόπο αντικατάστασης των μελών του Ε.Σ.Ρ. και της Α.Δ.Α.Ε. Δηλαδή για ένα κορυφαίας σημασίας για την Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου θέμα. Οι ανεξάρτητες αρχές στελεχώνονται και από μέλη του, αποτελούν αναπόσπαστα όργανα του νομικού οικοδομήματος της Χώρας και αλλοίμονο εάν ο Δ.Σ.Α. δεν έχει έννομο συμφέρον να ασκήσει τις δικονομικές του αρμοδιότητες σε ένα τέτοιο θέμα! Και να μην τις είχε – που λέει ο λόγος – ο ρόλος του Σ.τ.Ε. θα ήταν να τις συναγάγει από σαφείς διατάξεις της έννομης τάξης.

Αλλοίμονο αν ο δικηγορικός κόσμος της χώρας με την συλλογική του έκφραση δεν νομιμοποιείται να προσφύγει για μια τόσο σοβαρή υπόθεση που αφορά την λειτουργία των δημοκρατικών και δικαιοκρατικών θεσμών της χώρας.

Ο Δ.Σ.Α. δεν είναι “οποιοσδήποτε πολίτης”, αλλά αποτελεί κρατικό όργανο όπως κάθε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Με την έννοια ότι αποτελεί συλλογική νομική έκφραση των δικηγόρων της Αθήνας που συγκροτούμε το σώμα των συμπραττόντων λειτουργών της Δικαιοσύνης. Δεν είναι ούτε σωματείο πολιτών, ούτε ένας οιοσδήποτε σύλλογος.

Επομένως, μια αίτηση ακύρωσης που ασκείται από τον Δ.Σ.Α., εξ ορισμού είναι απολύτως αδύνατο να αποτελεί “λαϊκή αγωγή”.

Θα περιμέναμε μεγαλύτερη προσοχή στις διατυπώσεις της αιτιολογίας των αποφάσεων από ανώτατο δικαστήριο της χώρας.

Θα περιμέναμε επίσης και την αυτοκριτική του Συμβουλίου της Επικρατείας. Δηλαδή, το είπε το ευφυολόγημά του, αλλά όχι να μας κουνάει και το δάχτυλο ότι δεν μπορούμε να απέχουμε συλλογικά από τα καθήκοντά μας για αυτόν τον λόγο!

Αντί να επανεισάγει την υπόθεση για διόρθωση της αιτιολογίας και την εξάλειψη του εσφαλμένου όρου, διαβάζω ότι ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας επέκρινε την απόφαση της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της Χώρας να διαμαρτυρηθεί εντόνως με την απόφασή της για συλλογική αποχή από τα καθήκοντά μας, ισχυριζόμενος ότι δεν νοείται αποχή για τον λόγο αυτόν!

“Δεν νοείται αποχή να συνδέεται με την αιτιολόγηση δικανικής κρίσης”, αποφάνθηκε αξιωματικά η Μονομελής σύνθεση του ΣτΕ αποτελούμενη από τον κ. Πικραμένο, έναν Πρόεδρο, ανώτατο δικαστή και καθηγητή Νομικής που δεν μας έχει συνηθίσει καθόλου σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις.

Από που κι ως που ο Πρόεδρος ενός ανώτατου δικαστηρίου σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας νομιμοποιείται να “αποφαίνεται”, ως οιονεί μονοπρόσωπο όργανο, για το εάν το δικηγορικό σώμα της χώρας θα ασκήσει την προβλεπόμενη από το άρθρο 23 του Συντάγματος συνδικαλιστική του ελευθερία;

Το εάν η αποχή μας από τα καθήκοντά μας συνιστά νόμιμο κώλυμα που δικαιολογεί την αναβολή των υποθέσεων ή όχι θα το κρίνει η εκάστοτε δικαστική σύνθεση του ΣτΕ, από την οποία θα απέχουμε κι όχι βέβαια κεντρικά και κάθετα και εκ των προτέρων ο Πρόεδρος της Ολομέλειάς του!

Το να μας λέει το ΣτΕ ότι εμείς φταίμε για την καθυστέρηση της απονομής Δικαιοσύνης – κι όχι το ίδιο – είναι βέβαια σύντομο ανέκδοτο. Διότι, μόνο ως ανέκδοτο και μάλιστα κακό μπορεί να εκληφθεί να μας ψέγει ένα δικαστήριο που αναβάλλει “οίκοθεν” (δηλαδή επειδή το ίδιο δεν έχει προλάβει να ετοιμαστεί) υποθέσεις τέσσερις και πέντε φορές ή και επτά φορές όπως έκανε το 2018-2019 για το μάθημα των θρησκευτικών. Με αποτέλεσμα να κριθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ότι οι εν λόγω αιτήσεις ακυρώσεως, με τόσες αναβολές που “οίκοθεν” αποφάσισε το ΣτΕ, κατέστησαν “αναποτελεσματικό ένδικο μέσο”!

Αυτή την αυτοκριτική πότε θα την κάνει το ΣτΕ;

Τις αποζημιώσεις που πλήρωσαν όλοι οι φορολογούμενοι λόγω των καθυστερήσεων των δικαστών του ΣτΕ, πότε θα τις καταλογίσει το κράτος στους συγκεκριμένους δικαστικούς λειτουργούς που έλαβαν τις σχετικές βλαπτικές δικαστικές αποφάσεις;

Και θα μας πείτε ότι δεν θα κάνουμε αποχή για “δικανική κρίση”;

Για αυτής της ποιότητας τις δικανικές κρίσεις, θα κάνουμε και θα παρακάνουμε αποχή – που είναι και πραγματικά το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε.

Ενημερωνόμαστε, όμως, ότι ο Δ.Σ.Α. θα φιλοξενήσει την επόμενη εβδομάδα στον δικό του χώρο μια εκδήλωση, στην οποία θα παρίσταται ως ομιλητής και ο κ. Πρόεδρος του ΣτΕ.

Μήπως θα έπρεπε να επανεξετάσει ο Δ.Σ.Α. εάν είναι ευπρόσδεκτος ο Πρόεδρος του Σ.τ.Ε. στην εν λόγω εκδήλωση, μετά από αυτή την θεσμική απρέπεια της επιστολής;

Όχι βέβαια με την έννοια του “τσιφλικιού”, αλλά με την έννοια της προστασίας των ορίων και της αξιοπρέπειας καθενός από εμάς που διακονούμε την Δικαιοσύνη επί δεκαετίες και με την έννοια αυτή αναμένουμε και τα δικαστικά πρόσωπα να αίρονται στο ύψος των περιστάσεων και στο πλαίσιο πάντοτε της θεσμικής ευπρέπειας και κατανόησης.

Στην εκκλησιαστική γλώσσα και ζωή, υπάρχει το “επιτίμιο της ακοινωνησίας”. Όταν επιβάλλεται σε έναν πιστό, αυτό σημαίνει ότι δεν του επιτρέπεται να λάβει μέρος στην διαδικασία της θείας ευχαριστίας. Κάποτε το επέβαλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης στον τότε Αρχιεπίσκοπο της Ελλάδας.

Μήπως πρέπει να επιβάλλουμε συλλογικά ένα αντίστοιχο “επιτίμιο ακοινωνησίας” στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας;

Η ερώτηση δεν απευθύνεται μόνο στον Δ.Σ.Α., αλλά και στους διοργανωτές της εκδήλωσης στον χώρο του Δ.Σ.Α. που έχουν προσκαλέσει τον Πρόεδρο του Σ.τ.Ε. ως ομιλητή.

Προτείνω και στους διοργανωτές, αλλά και στον Δ.Σ.Α. να αρθεί η παραχώρηση της αίθουσας του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών στην συγκεκριμένη εκδήλωση, μέχρι να επιλυθεί το θέμα που σοβεί και μέχρι να αποκατασταθεί η αξιοπρεπής μεταχείρισή μας από την ηγεσία της διοικητικής δικαιοσύνης της Χώρας.

Ιδού ένα μέτρο αποτελεσματικό, τουλάχιστον όσο και η αποχή.