Ανδρέας Σκαραμαγκάς: Οι υπεύθυνοι της τραγωδίας στο Μάτι τιμωρήθηκαν από την ετυμηγορία του λαού
Πριν έναν χρόνο ακριβώς, η Ελλάδα βίωνε μία από τις μεγαλύτερες εθνικές τραγωδίες της σύγχρονης ιστορίας της. Μία τραγωδία που μπορεί να συγκριθεί μόνο με τα ναυάγια του Εξπρές Σάμινα το 2000 και του Ε/Γ-Ο/Γ Ηράκλειον το 1966, ενώ θεωρείται ως η δεύτερη φονικότερη πυρκαγιά του 21ου αιώνα παγκοσμίως.
Γράφει ο δικηγόρος Ανδρέας Σκαραμαγκάς*
Στο Μάτι, όπου μέσα σε λίγα λεπτά έγιναν στάχτη χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης, καταστράφηκαν περιουσίες και κόποι μιας ολόκληρης ζωής και το κυριότερο όλων: 102 αθώοι άνθρωποι έχασαν την ζωή τους βρίσκοντας μαρτυρικό θάνατο μέσα στις φλόγες. Και όμως ένα ολόκληρο χρόνο μετά τίποτα δεν έχει αλλάξει, σαν να πάγωσαν οι δείκτες του ρολογιού το απόγευμα εκείνης της αποφράδας ημέρας.
Η σημερινή εικόνα της περιοχής αποδεικνύει όχι μόνο το ασύλληπτο μέγεθος της καταστροφής αλλά διατηρεί αναλλοίωτα τα στοιχεία εκείνα που φανερώνουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο το τι οδήγησε σε αυτή την τραγωδία. Ανεπάρκεια κρατικού μηχανισμού, ασυνεννοησία, πυκνή βλάστηση, αυθαίρετη δόμηση, θυελλώδεις άνεμοι, είναι οι πιο τονισμένες ψηφίδες που συνθέτουν το εφιαλτικό παζλ αυτής της εθνικής τραγωδίας. Όμως μέχρι και τώρα οι πληγές παραμένουν ακόμα ανοικτές.
Οι άνθρωποι που είδαν τα σπίτια τους να καταστρέφονται ολοσχερώς ή να υφίστανται μεγάλες φθορές, ταλαιπωρούνται ακόμα και σήμερα για την έκδοση μίας άδειας κατεδάφισης ή επισκευής, με αποτέλεσμα είτε να φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών και φίλων είτε να διαμένουν σε καταυλισμούς πυροπλήκτων.
Η απομάκρυνση των καμμένων δέντρων προχωρά με ρυθμούς χελώνας, ενώ στην περιοχή παρατηρείται και υψηλή συγκέντρωση αμίαντου γεγονός που εγκυμονεί κινδύνους καρκινογενέσεων και νευροαναπτυξιακών διαταραχών. Όσον αφορά τους πολυεγκαυματίες επιζώντες, αναγκάζονταν μέχρι πρότινος να πληρώνουν από την τσέπη τους για τις αναπλαστικές κρέμες, καθώς ο ΕΟΠΥΥ δεν τις θεωρούσε φάρμακα, αλλά καλλυντικά, άρα εκτός πεδίου ασφαλιστικής κάλυψης!
Τα λάθη, οι παραλείψεις και οι αμέλειες του κρατικού μηχανισμού, των αρμοδίων αρχών και όλων των υπεύθυνων και εμπλεκόμενων προσώπων είναι τεράστια, εγκληματικά και ασυγχώρητα και συνεπώς η ευθύνη (αστική και ποινική) όλων των παραπάνω και εν γένει του Ελληνικού Δημοσίου είναι βαρύτατη.
Στις εγκληματικές παραλείψεις του Ελληνικού Δημοσίου θα πρέπει να προστεθούν, μεταξύ άλλων και η έλλειψη διόδων διαφυγής, ο εγκλωβισμός των κατοίκων στην θάλασσα καθώς και η καθυστέρηση των σωστικών συνεργείων να τους περισυλλέξουν επί πολλές ώρες, η μη εκπόνηση σχεδίου έκτακτης ανάγκης, η πρόδηλα λανθασμένη εκτίμηση για την πορεία της πυρκαγιάς, καθώς και η παντελής απουσία συντονισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων αρχών.
Σε επίπεδο ποινικής ευθύνης, ήδη από τον περασμένο Μάρτιο ασκήθηκε ποινική δίωξη σε βαθμό πλημμελήματος εις βάρος είκοσι προσώπων, ενώ εκκρεμούν προς εκδίκαση ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων αγωγές των πληγέντων κατά του Ελληνικού Δημοσίου, της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Μαραθώνα με τα αιτούμενα κονδύλια να υπερβαίνουν το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ για κάθε δικαιούχο αποζημίωσης.
Μάλιστα, η υπουργική απόφαση που εκδόθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση λίγες ημέρες μετά την καταστροφή και αφορούσε τον διορισμό στο δημόσιο των συγγενών των πληγέντων, πέραν των ζητημάτων προφανούς αντισυνταγματικότητας που εγείρει, αποτελεί εκ μέρους του Δημοσίου ένα οιονεί τεκμήριο ενοχής και αποκλειστικής του ευθύνης για την εθνική συμφορά.
Οι υπεύθυνοι της τραγωδίας, τόσο σε επίπεδο κυβέρνησης όσο και τοπικής αυτοδιοίκησης, ηττήθηκαν καθαρά και τιμωρήθηκαν παραδειγματικά από την ετυμηγορία του λαού όπως αυτή εκφράστηκε στις πολλαπλές κάλπες που στήθηκαν τους τελευταίους μήνες.
Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Τουλάχιστον ας ευχηθούμε στο μέλλον η διαχείριση παρόμοιων καταστάσεων να είναι έγκαιρη, αποτελεσματική και να προσιδιάζει σε ένα σοβαρό κράτος δυτικού τύπου…
*δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, με έδρα τον Πειραιά
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr