Ανδριάνα Ζαχαρίου: Πολλαπλές ανθρωποκτονίες σε Μάτι, Ηλεία και Αθήνα… Δόλος ή αμέλεια;
Η εισαγγελική διάταξη για την τραγωδία στο Μάτι την 23 Ιουλίου 2018, και την απώλεια 100 συνανθρώπων μας, ασκεί, σε 20 άτομα και επικεφαλής αρχών εμπλεκόμενα για τους χειρισμούς τους, ποινική δίωξη πλημμεληματικής ευθύνης.
Οι ανθρωποκτονίες δηλαδή κρίθηκαν ότι τελέσθηκαν εξ αμελείας, ομοίως ως κρίθηκε στο δικαστικό προηγούμενο της τραγωδίας της πυρκαγιάς της Ηλείας και του μεγάλου σεισμού της Αθήνας όπου επίσης έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι.
Αναλύει η ποινικολόγος Ανδριάνα Ζαχαρίου
Η πλημμεληματική ευθύνη, το πλημμέλημα, δίδει ως καταδίκη, με βάση τον Ποινικό Κώδικα ανώτερο όριο τα 5 χρόνια φυλάκισης, που δεν οδηγεί σε εγκλεισμό σε φυλακές αλλά μετατρέπεται σε χρηματική ποινή. Αν δε, το ποινικό μητρώο του καταδικαζόμενου είναι λευκό, τότε πιθανό να ανασταλεί η ποινή του και να μην υποχρεωθεί καν να την πληρώσει. Δηλαδή η καταδίκη στην ανθρωποκτονία εξ αμελείας μετατρέπεται τελικά σε χρηματική ποινή που την πληρώνει ο καταδικασθείς και συνεχίζει τη ζωή του.
Για να επισύρει εγκλεισμό η καταδίκη, πρέπει η ποινή όπως αναφέρεται στον Ποινικό Κώδικα να μην προβλέπει φυλάκιση αλλά κάθειρξη, να μην κριθεί δηλαδή πλημμέλημα αλλά κακούργημα. Κάθειρξη προβλέπεται μόνο στα κακουργήματα, είναι ποινή πάνω από 5 χρόνια αλλά με τον χαρακτηρισμό της κάθειρξης, επιφέρει εγκλεισμό σε φυλακές και δεν μετατρέπεται σε χρηματική ποινή.
Ειδικά στις ανθρωποκτονίες, πολλώ δε μάλλον στις πολλαπλές ανθρωποκτονίες η ειδοποιός διαφορά και το κριτήριο για να κριθούν ως κακούργημα ή πλημμέλημα, είναι αν υπάρχει δόλος ή αμέλεια ως προς την ευθύνη του εμπλεκόμενου.
- Στην περίπτωση του δόλου στην τραγωδία στο Μάτι οι εμπλεκόμενοι θα είχαν σκεφτεί «Ξέρω ότι θα υπάρξουν νεκροί, δε με νοιάζει που θα υπάρξουν».
- Στην περίπτωση της αμέλειας στην τραγωδία στο Μάτι, οι εμπλεκόμενοι θα είχαν σκεφτεί: «Πιστεύω ότι δε θα υπάρξουν νεκροί».
Επειδή είναι δύσκολο να αποδειχθεί τέτοιος δόλος,(γιατί να μη θέλεις να σώσεις τους συνανθρώπους σου αν το γνωρίζεις εξαρχής;) γίνεται δεκτό όπως και στην περίπτωση της πυρκαγιάς της Ηλείας και του σεισμού της Αθήνας ότι οι εμπλεκόμενοι απλώς υποτίμησαν την κατάσταση και οδηγήθηκαν τα γεγονότα σε απώλεια τόσων ζωών.
- Είναι εγκληματική αμέλεια, αλλά δεν παύει να είναι αμέλεια, δηλαδή πλημμέλημα παρά τον αριθμό των νεκρών.
Μάλιστα ο Ποινικός Κώδικας προβλέπει για τις περιπτώσεις που από αμέλεια των πολιτών ή των αρχών προκαλούνται πολλαπλές ανθρωποκτονίες (πχ πυρκαγιές, πλημμύρες, ναυάγια, πολύνεκρα τροχαία), ως ανώτερη συνολική ποινή, ανεξαρτήτως αριθμού θανάτων, τα 10 χρόνια φυλάκισης, πλημμεληματική που μετατρέπεται σε χρηματική.
Εύλογο είναι το ηθικό ζήτημα μετά και τα δύο δικαστικά προηγούμενα των δύο τραγωδιών στην Ηλεία και την Αθήνα όπου εμπλέκοντο αρμόδιες αρχές, ομοίως με πολυάριθμους νεκρούς, αν οι εκάστοτε αρχές που γνωρίζουν ότι η ποινική τους ευθύνη θα είναι πάντα και μόνο πλημμεληματική ως ανθρωποκτονία εξ αμελείας,συνεπώς χρηματική ποινή μόνο, συνειδητά μπορούν να «αμελούν» να πράττουν τα δέοντα σε κάθε επόμενη απευκταία περίπτωση ανάγκης.
Στην δε τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα που προωθείται, αυτό το ανώτερο όριο των 10 χρόνων φυλάκισης στις πολύνεκρες τραγωδίες εξ αμελείας, μειώνεται στα 5 χρόνια φυλάκισης ανεξαρτήτως αριθμού νεκρών, σχεδόν συρρικνώνοντας την ποινική ευθύνη των εκάστοτε εμπλεκόμενων αρχών.
Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr
