Αντώνης Αργυρός: Εκλογές, σαν τις παλιές καλές μέρες

Κυρίες και κύριοι βαίνομεν προς εκλογάς…

Οι εκλογές, η γιορτή της πολιτικής, έχουν και αυτές τις δικές τους μεγάλες ιστορίες.

Πρέπει να θυμηθούμε τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο και να θυμηθούμε τις ταινίες με θέμα τις εκλογές που έχουν ένα διαφορετικό άρωμα και που θυμίζουν στους παλαιότερους εποχές που έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, αν και πάντα υπάρχουν οι δεσμοί με τις σύγχρονες εποχές. Θα θυμηθούμε «βαίνομε προς εκλογάς», τους αξέχαστους Γκρούεζα, Μαυρογιαλούρο και Γκόρτσο, τους ψευτοθόδωρους και τους απαραίτητους κλακαδόρους.

Γράφει ο δικηγόρος Αντώνης Αργυρός

Η ταινία  «Υπάρχει και Φιλότιμο» διαθέτει αξέχαστες ατάκες και διαλόγους («μαύρο δαγκωτό», «φάγανε, φάγανε, φάγανε..») ή τις οικείες πλέον σκηνές με τα φάσκελα των χωρικών όταν ακούγεται το όνομα του Μαυρογιαλούρου, αλλά και την περίφημη σκηνή που ο Μαυρογιαλούρος προβάρει τον λόγο του και είναι έτοιμος να πει ακόμη ένα από τα «θα» του και τον καλύπτει ένα γκάρισμα γαϊδάρου. Πως να  ξεχάσουμε και τον θρυλικό «Καλοχαιρέτα» και την αθάνατη ατάκα του: «Ε-τε-λεί-ω-σε».

Ο μποναμάς (στα Ιταλικά ‘’bona mano’’ – δηλαδή, «καλό χέρι») μεταφέρθηκε στην Ελλάδα σαν το πρωτοχρονιάτικο δώρο σε μετρητά  των γονιών ,αλλά και των συγγενών και νονών   προς τα μικρά παιδιά.

Όλοι σαν μικρά παιδιά  περιμέναμε το μαγικό φακελάκι με τα λιγοστά χαρτονομίσματα, προκειμένου να σπεύσουμε για την αγορά των απαραίτητων βόλων, εφ’ όσον ο μποναμάς δεν είχε κατασχεθεί από τους γονείς προκειμένου να μπει στον απαραίτητο κουμπαρά. Σήμερα και λόγω της κρίσης οι μποναμάδες έχουν σχεδόν εκλείψει υπάρχουν όμως είτε ως προεκλογικές παροχές είτε ως ειδοποιητήρια οφειλών  μας προς την Δ.Ο.Υ., τον ΕΦΚΑ την ΔΕΗ και τους λοιπούς «φιλανθρωπικούς και ευρωδιαίτους» οργανισμούς και επιχειρήσεις.

Οι εκλογές του παρελθόντος και ιδίως της περιόδου1950-1967 ,όταν μάλιστα δεν υπήρχε τηλεόραση είχαν την «γοητεία» τους. Στην προεκλογική περίοδο, στα χωριά μας έκανε την εμφάνιση της η κάθε φύσεως «εξουσία», προκειμένου ν’ «αφουγκρασθεί» τα τοπικά αιτήματα και να τα μεταφέρει προς ενημέρωση στους υποψηφίους, οι οποίοι όταν εμφανίζονταν με κουστωδία μπράβων και οπαδών γνώριζαν πολύ καλά τα τοπικά προβλήματα και ήταν έτοιμοι  να τα επιλύσουν. Για τους πιτσιρικάδες οι χαρά ήταν μεγάλη γιατί απολάμβαναν του κεράσματος του τοπικού κομματάρχη στους παρευρισκόμενους στην  προεκλογική μάζωξη και δεν ξεχνώ ότι για τα παιδιά ήταν η χαρά τους ν’ απολαμβάνουν μια σοκολάτα της δραχμής.

Όμως το κέρασμα για τους μεγαλύτερους ήταν η εγγραφή στο τεφτέρι του κομματάρχη που πανηγυρικά και δημόσια μεταβιβάζονταν στον υποψήφιο και τα αιτήματα ήταν ο διορισμός του παιδιού, η μετάθεση του φαντάρου, το δάνειο της αγροτικής, αλλά και προώθηση αρμοδίως για ευνοϊκό χαρτί κοινωνικών φρονημάτων για μπορέσει ν’ αποδημήσει κάποιος ή λάβει ναυτικό φυλλάδιο. Έτσι οι υποσχέσεις έπεφταν «σύννεφο» η υλοποίηση τους όμως πολλές φορές αργούσαν μέχρι τις επόμενες εκλογές και βάλε.

Στο παρελθόν υπήρξαν λεφούσια κομματόσκυλων  που ακολουθούσαν ως περιπλανώμενοι χειροκροτητές. τον εκλεκτό τους πολιτικάντη στις περιοδείες του.  Ήταν αυτοί που έπειτα από τόσο αγώνα εμφάνιζαν μια ανήκεστο βλάβη της υγείας τους(μία ασθένεια ήτανε αυτή της τυφλότητας) και διεκδικούσαν και κατόρθωναν να πάρουν μια ισόβια συνταξούλα κι έτσι κυλούσε η ζωή  ή πετύχαιναν τον πολυπόθητο διορισμό στο Ελληνικό Δημόσιο. Είναι αξιοσημείωτο ότι πολιτευτής έπρεπε να έχει πολλά βαφτιστήρια με τα οποία συναντιόνταν στις προεκλογικές περιοδείες και που συνήθως δεν τα γνώριζε καν, έφερναν οι κουμπαριές ψήφους.

Όχι όμως τα ρουσφέτια ,όπως μου έλεγε ο  μακαρίτης Θανάσης ο Κανελλοπουλος που  έλαβε τους μίσους ψήφους από όσους διόρισε! Τέτοια αχαριστία.

Μεγάλο πανηγύρι η μέρα των εκλογών, που προηγείτο της αφίξεως στο δημοτικό σχολείο που θα ήταν το εκλογικό κατάστημα ομάδας ενόπλων στρατιωτών για την φρούρηση της κάλπης.  Στην είσοδο του σχολείου τοποθείτο ένοπλος φρουρός με κράνος και ξιφολόγχη και το όπλο του, που η παρουσία του προκαλούσε το ενδιαφέρον των παιδιών, που σε χωριά σαν το δικό μου, δεν είχαν δει ποτέ όπλο φαντάρου. Μετά κατέφθανε  ο δικαστικός αντιπρόσωπος που συνήθως ήταν Αθηναίος δικηγόρος .

Όλοι έσπευδαν να περιποιηθούν τον κύριο αντιπρόσωπο και να το φιλοξενήσουν, προνόμιο που συνήθως είχε ο πρόεδρος της  κοινότητος. Μερικοί τυχεροί δικαστικοί αντιπρόσωποι σε τέτοιες εκλογές γνώρισαν τον έρωτα της ζωής τους. Αξίζει να σημειωθεί η αυστηρή  απαγόρευση από την παραμονή  των εκλογών και όλη την ημέρα, για κατανάλωση οινοπνεύματος σε ταβέρνες, καφενεία κ.λπ. Οι συνήθεις ύποπτοι έπρεπε να αποφύγουν τέτοιες παγίδες, όμως οι κομματάρχες πάντα εύρισκαν τον τρόπο να παραβιάσουν την απαγόρευση.

Υπήρχε άλλωστε πλην της μέθης και η μέθοδος του ελέγχου και εξαγοράς ή καταδολιεύσεως  της ψήφου, με το σύστημα της κλοπής ενός άδειου φακέλου ψηφοφορίας με την μονογραφή του δικαστικού αντιπροσώπου.

Ο ύποπτος έπαιρνε από τον κομματάρχη τον κλειστό φάκελο μέσα στον οποίο υπήρχε το ψηφοδέλτιο που επιθυμούσε ο κομματάρχης σταυρωμένο, ο ύποπτος ψήφιζε με τον κλειστό φάκελο  και  επέστρεφε τα ψηφοδέλτια και τον φάκελο που έδωσαν για ψηφίσει. Έτσι στήνονταν η ασφαλής μηχανή αλλοιώσεως του εκλογικού αποτελέσματος που δεν κινδύνευε κανείς ν’ αποκαλυφθεί, αν ακολουθούνταν σωστά τα βήματα. Απεκάλυψα ένα τέτοιο δίκτυο σε εκλογές στην Πελοπόννησο,  ως δικαστικός αντιπρόσωπος .

Το βράδυ της εκλογής, από το ΕΙΡ στο τοπικό καφενείο ακούγαμε τα αποτελέσματα που καταγράφονταν σε στρατσόχαρτο περιτυλίγματος από τον πιο προκομμένο μαθητή και σε σταδιακά ανακοινώνονταν τα τελικά αποτελέσματα, όποτε είχαμε τις συνήθεις επιδοκιμασίες, ύβρεις και αλαλαγμού, ακόμη και συμπλοκές. Τα κεράσματα αλληλοδιαδέχονταν το ένα το άλλο και τελικά έφθανε το πρωί και τελικό αποτέλεσμα δεν υπήρχε.

Επίλογος: 

Υπάρχει η ελπίδα να γυρίσει σελίδα η χώρα με αυτές τις εκλογές;

 Οι εκλογές είναι μια ελληνική γιορτή. Αφορμή για να βρεθούν οι φίλοι και οι οικογένειες στο μεγάλο κυριακάτικο τραπέζι. Δεν λείπουν φυσικά οι καυγάδες «για τα πολιτικά» και η σχετική καζούρα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.

Όμως το πιο σημαντικό είναι: «Λίγοι είμαστε κι αλίμονο στη γης αν ξοφληθεί η γενιά μας» είχε πει ο Ν. Καζαντζάκης. 

*Πρώην υπηρεσιακός υπουργός Επικρατείας, Δικηγόρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr