Βασίλης Χειρδάρης: Η δικαιοσύνη αναζητά γιατρειά… Βρέθηκε ο κατάλληλος γιατρός;

Η σύνθεση της νέας κυβέρνησης είχε και τις εκπλήξεις της. Μία από αυτές αφορά την δικαιοσύνη όπου ο πρωθυπουργός επέλεξε για Υπουργό Δικαιοσύνης ένα γιατρό,  τον κ. Κώστα Τσιάρα. Ασυνήθιστη κίνηση για ένα χώρο που στο σημαντικό αυτό πόστο πάντα κυριαρχούσαν εκπρόσωποι του νομικού κόσμου. Καθηγητές της νομικής, δικηγόροι, δικαστές. Οι αλλαγές στο Υπουργείο πολλές με αρκετή συχνότητα και σε όλες τις κυβερνήσεις.

Αναλύει ο ποινικολόγος Βασίλης Χειρδάρης

Το αποτέλεσμα; Ο ευαίσθητος αυτός χώρος, που αποτελεί θεμελιακή βάση του πολιτεύματος, ελεγκτή των λοιπών πολιτειακών λειτουργιών και πυλώνα τήρησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να βρει την απαιτούμενη ηρεμία, ανεξαρτησία, αυτονομία  και αποτελεσματικότητα ώστε να εκπληρώσει τους στόχους του.

Η συνεχιζόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης, οι μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, η απαράδεκτη θεσμική εξάρτηση της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων από τις εκάστοτε κυβερνήσεις,  η δημιουργία ανασφάλειας και φόβου στους δικαστές από πειθαρχικές διαδικασίες, οι άστοχες και μερικές φορές άδικες δικαστικές κρίσεις, οι συνεχείς καταδίκες της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου  για πολλαπλές παραβιάσεις  της δίκαιης δίκης και όχι μόνον, καθώς και τα πολλά παράπονα των πολιτών που προσφεύγουν στη δικαιοσύνη έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό πλαίσιο και μια ανασφαλή εικόνα   γύρω από την ελληνική δικαιοσύνη, ένα πλαίσιο που αδικεί την ίδια τη δικαιοσύνη και τους πολλούς καλούς δικαστές που διαθέτει.

 «Τις πταίει»; Πολλοί και πολλά. Δεν είναι μόνον ένας παράγοντας. Αναμφίβολα έχουν γίνει πολλές προσπάθειες από όλους. Από τους Υπουργούς, από τις Κυβερνήσεις, από τους δικαστές, από τους δικηγόρους,  από τους δικηγορικούς συλλόγους, από τους καθηγητές της νομικής και από όλο το νομικό κόσμο της χώρας. Πολλά τα νομοθετήματα, πολλές και συχνές οι αλλαγές στη νομοθεσία αλλά το αποτέλεσμα ισχνό. Ελάχιστες πρακτικά οι βελτιώσεις χωρίς αντίκρισμα στην ταχύτητα και στην ποιότητα  της απονομής της δικαιοσύνης. Βρισκόμαστε σχεδόν στο 2020 και αυτή λειτουργεί ακόμα με τον αραμπά.

Η δοκιμασμένη συνταγή έχει αποτύχει και μάλιστα παταγωδώς. Ποιος μπορεί να πει ότι η σημερινή δικαιοσύνη είναι καλύτερη από αυτή του 1980 ή του 2000; Κανένας. Η εκάστοτε αίσθηση βελτίωσης είναι φαινομενική, πρόσκαιρη και τελικά αποδεικνύεται ανεπαρκής και αναποτελεσματική. 

Οι βελτιώσεις έχουν όνομα, έχουν επικοινωνιακή υφή δεν έχουν όμως το ζητούμενοαποτέλεσμα. Στη δικαιοσύνη δεν χρειάζονται ανακοινώσεις ούτε δηλώσεις, απαιτείται χειροπιαστό αποτέλεσμα. Απαιτείται ο πολίτης να νοιώθει ότι ένα δικαστήριο θα αποδώσει δίκαιη δίκη, δεν θα αδικηθεί και θα έχει μια απόφαση σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα και όχι μετά από 15-20 χρόνια.

Μετά από δεκαετίες ίδιων συνταγών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης έρχεται ένας νέος Υπουργός, ο κ. Τσιάρας, γιατρός και  μη ειδικός στο χώρο της δικαιοσύνης. Ένας άνθρωπος του μέτρου, πράος και ευγενικός και με εξαιρετικές ικανότητες επίλυσηςπροβλημάτων, όπως ακούγεται από όσους τον γνωρίζουν. Είναι ένας Υπουργός που δεν γνωρίζει τους ανθρώπους του χώρου, που δεν έχει «εμπλακεί» επαγγελματικά με αυτούς, που δεν γνωρίζει τις διαδρομές των υποθέσεων και των διαδικασιών. 

Είναι ένας Υπουργός που δεν διαθέτει αγκυλώσεις από τον χώρο που θα διοικήσει και θα εποπτεύσει. Δεν ξέρει ούτε τις θεωρητικές διακλαδώσεις, ούτε τις ακολουθούμενες πρακτικές, ούτε τα επιστημονικά δόγματα. Μέχρι τώρα όλοι οι Υπουργοί «κουβαλούσαν» και τη δική τους προσωπική άποψη με ξεχωριστό θεωρητικό-πρακτικό υπόβαθρο που πήγαζε είτε από τις γνώσεις είτε από τις εμπειρίες του αντικειμένου που άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο γνώριζαν αφού είχαν υπηρετήσει την δικαιοσύνη από  διάφορες και διαφορετικές  θέσεις, ιδιότητες και αξιώματα.

Ο γιατρός Υπουργός όμως βρίσκεται  έξω από αυτό. Θα έχει μια νέα, καθαρή ματιά μακριά από προσωπικές εμπειρίες, εξειδικευμένες γνώσεις και από τη φθορά στη συμμετοχή ενός συστήματος που δεν αποτελεί μέλος.

Η ελληνική δικαιοσύνη ως σύστημα απόδοσης και ασφάλειας δικαίου, ταχύτητας απονομής δικαιοσύνης,  αποτελεσματικότητας και εκσυγχρονισμού αλλά και φιλικότητας προς τον πολίτη – διάδικο  δεν έχει επιτύχει. Και γι΄αυτό δεν υπάρχει δικαιολογία μετά από τόσες αλλαγές Υπουργών, κυβερνήσεων, ηγεσιών στα ανώτατα κλιμάκια των δικαστηρίων, νόμων και νομολογίας. 

Της λείπει κάτι το ουσιαστικό. Μια πραγματική αλλαγή, μακριά από αγκυλώσεις, δόγματα, επαγγελματισμό, προσκολλήσεις σε αναχρονισμούς,  καθυστερήσεις, αναποτελεσματικότητα και τυπολατρία. Της λείπει η διαφορετική και καθαρή ματιά, η διαφορετική προσέγγιση που θα αγνοήσει όλα τα αμέσως προαναφερόμενα και θα ενσκήψει στα προβλήματα χωρίς επαγγελματικό κόστος και χωρίς να συνυπολογίζεται το επαγγελματικό μέλλον στον ίδιο χώρο αυτού που αποφασίζει.

Η απόφαση να αναλάβει τα ηνία του Υπουργείου Δικαιοσύνης ένας άνθρωπος έξω από τον χώρο, έξω από τον κύκλο του δικαιικού συστήματος  και με ένα ισορροπημένο παρελθόν  ίσως να αποτελέσει την τελευταία ευκαιρία για μια πραγματική ανανέωση της δικαιοσύνης ώστε να εξυπηρετήσει αυτή την δίκαιη, πραγματική, αποτελεσματική και γρήγορη  απονομή της.

Στην νέα ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης ανέλαβε ως Υφυπουργός και ένα σημαντικό πρόσωπο μέσα από τα σπλάχνα της δικαιοσύνης, ένας εξαιρετικός και έντιμος δικαστής ο κ. Δημήτριος Κράνης. Γνωστός και με άριστο βιογραφικό  ως ανώτατος δικαστής και νομικός. Απαραίτητη και χρήσιμη η παρουσία του στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Η δικαιοσύνη βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Χρειάζονται πολλά και απαιτούνται αλλαγές και εκσυγχρονισμός σε υποδομές, πρόσωπα, νομοθεσία αλλά και στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της. Αυτά όμως καθιστούν αναγκαία μια νέα συνταγή, ένα νέο «φάρμακο».

Οι δοκιμασμένες λύσεις δεν πέτυχαν. Άραγε μήπως ήρθε ο καιρός ενός γιατρού να το χορηγήσει; Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όμως ελπίδες. Δεν είναι κακό να τις αναζητήσομε έστω και από άλλους επιστημονικούς χώρους…

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr