Πάνος Λαζαράτος: Θεατρινισμοί και άλλοι ακροβατισμοί

Διαβάζω στον ηλεκτρονικό τύπο πως οι σχέσεις μεταξύ των δύο κορυφαίων ανδρών του κυβερνητικού συνασπισμού, ήτοι μεταξύ του πρωθυπουργού και του κυβερνητικού του εταίρου Π. Καμμένου, είναι καλές. Εντούτοις, όλες «οι αποφάσεις είναι ειλημμένες και όλα δείχνουν ότι θα έχουμε ένα βελούδινο διαζύγιο, το οποίο δεν θα γίνει σε διάστημα 24 ωρών, αλλά αυτό θα εξελιχθεί ανάλογα και με τις εξελίξεις γύρω από τη Συμφωνία των Πρεσπών».

Γράφει ο καθηγητής Πάνος Λαζαράτος*

Το πολιτικό ζήτημα δεν θα το σχολιάσω ιδιαιτέρως, παρόλο που επιβεβαιώνει την πάγια θεώρησή μου για τον ανάποδο κόσμο. Αρκούμαι στις ακόλουθες παρατηρήσεις:

• Προετοιμασμένο βελούδινο διαζύγιο, σημαίνει στην δική μου γλώσσα, άριστη συνεργασία, με μπόλικη δόση θεατρινισμού, συνδυασμένη με ακροβατικά νούμερα.
• Προβλέπω όχι άμεσες εκλογές, αλλά ολιγόμηνη νέα εμπειρία, με μια κυβέρνηση βασισμένη πλέον μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ, οι βουλευτές του οποίου είναι λιγότεροι από 150 και συνεπώς λιγότεροι από την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών.
• Το σχήμα αυτό θα «περπατήσει» για λίγο, προκειμένου ιδίως, μέσα στο όλο θεατρικό σκηνικό, οι ΑΝΕΛ να ανακτήσουν δυνάμεις, ενόψει των επερχόμενων εκλογών, πράγμα το οποίο ασφαλώς δεν θα συμβεί στο τέλος.
• Όλοι οι παράγοντες του λυρικού έργου «Συμφωνία των Πρεσπών» εντούτοις, θα μπορέσουν έτσι να δυναμώσουν την ρητορική τους και να ασκήσουν τις φωνές τους σε εντυπωσιακές νότες και κορώνες, προς τέρψη το φιλοθεάμονος κοινού, για το οποίο άλλωστε δίδεται όλη η παράσταση.

Επειδή, όμως, προβλέπω επίσης να βρίσκουν και πάλι αντικείμενο εργασίας συνταγματολόγοι και συνταγματολογούντες παντός είδους, πολιτικοί, δημοσιογράφοι και λοιποί διανοούμενοι, επικαλούμενοι «έλλειψη δεδηλωμένης», έλλειψη «δημοκρατικής νομιμοποιήσεως» και πολιτική ή/και νομική-συνταγματική ανάγκη προσφυγής σε εκλογές, σπεύδω να επισημάνω από νομικής πλέον απόψεως τα ακόλουθα:

• Για να απωλέσει την εμπιστοσύνη της Βουλής μια Κυβέρνηση, ένας και μόνο τρόπος υπάρχει. Αυτός του άρθρου 84 Συντ. Είτε πρώτον η ίδια η Κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης κατ’ άρθρο 84§1 Συντ. και να μην την πάρει, είτε δεύτερον το ένα έκτο τουλάχιστον των βουλευτών να υποβάλει πρόταση δυσπιστίας κατ’ άρθρο 84§2 Συντ. και αυτή να γίνει δεκτή, εγκρινόμενη από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών κατ’ άρθρο 84§6 εδ.β’ Συντ.
• Ούτε το πρώτο προβλέπω ότι θα συμβεί, ούτε το δεύτερο. Ως προς το πρώτο, η Κυβέρνηση δεν έχει κανένα λόγο να αυτοκτονήσει, αν διαβλέψει πρόβλημα. Αν πάλι έχει εξασφαλίσει τις 151 ψήφους, είτε θα προχωρήσει πανηγυρικά σε ανανέωση της εμπιστοσύνης που οφείλει μονίμως να έχει κατ’ άρθρο 84§1 εδ.α’ Συντ., είτε θα αφήσει την αντιπολίτευση να κάνει το λάθος της ατελέσφορης προτάσεως δυσπιστίας, που θα της δώσει πόντους στο πολιτικό παιχνίδι.

Ως προς το δεύτερο, η αντιπολίτευση θα γνωρίζει εκ των προτέρων αν 151 βουλευτές θα στηρίξουν στην κρίσιμη συζήτηση του άρθρου 84 Συντ. την Κυβέρνηση και εφόσον αυτό συμβαίνει, που για λίγο καιρό θα συμβαίνει, ασφαλώς δεν θα υποβάλει πρόταση δυσπιστίας.

• Οι ΑΝΕΛ θα δηλώσουν ότι θα στηρίξουν την κυβέρνηση σε ενδεχόμενη πρόταση δυσπιστίας. Άρα νομικώς η κυβέρνηση έχει και θα έχει την δεδηλωμένη, και ουδέν συνταγματικό πρόβλημα υπάρχει.
• Είναι νομικώς εσφαλμένο, απόλυτα εσφαλμένο, να υποστηριχθεί (και θα υποστηριχθεί άτεχνα) ότι δήθεν αυτή η κυβέρνηση μειοψηφίας ή ανοχής, ή δεν ξέρω πώς αλλιώς θα ονομαστεί, δεν έχει «δημοκρατική νομιμοποίηση» ή οφείλει νομικώς (όχι πολιτικώς) να οδηγήσει άμεσα την χώρα σε εκλογές. Μια κυβέρνηση έχει δημοκρατική νομιμοποίηση και μπορεί να παραμένει στην εξουσία όλο τον χρόνο που δικαιούται, αρκεί να απολαμβάνει συνεχώς της εμπιστοσύνης της Βουλής κατ’ άρθρο 84§1 εδ.α’ Συντ.

Όποιος το αμφισβητεί, ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα. Ας υποβάλει πρόταση δυσπιστίας, την οποία επισήμως, οι «αποχωρούντες», θεατρικώ τω τρόπω, ΑΝΕΛ θα οδηγήσουν σε πανηγυρική απόρριψη, προσφέροντας ακόμα πιο αποτελεσματικά τις υπηρεσίες τους στην Κυβέρνηση, την οποία νομικώς, πολιτικώς και ουσιαστικώς συνεχίσουν να στηρίζουν. Ουδέν συνταγματικό πρόβλημα, αλλά και ουδεμία καταστρατήγηση του Συντάγματος.

• Πουθενά δεν απαιτεί το Σύνταγμα την εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση να την χορηγούν κατ’ άρθρο 84 Συντ. μόνο βουλευτές που την στηρίζουν επισήμως σε όλες τις άλλες αποφάσεις. Το αντίθετο! Κάλλιστα βουλευτές, κυβερνητικοί ή μη, μπορούν να καταψηφίζουν κατά βούληση νομοσχέδια και προτάσεις νόμων και εντούτοις να στηρίζουν την Κυβέρνηση σε μια πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας του άρθρου 84 Συντ. Δημοκρατικότατο και σύμφωνο με το άρθρο 60§1 Συντ., κατά το οποίο οι βουλευτές έχουν απεριόριστο το δικαίωμα της γνώμης και ψήφου κατά συνείδηση.

Άρα, όσα ακουστούν στο μέλλον περί ελλείψεως δεδηλωμένης, εμπιστοσύνης, δημοκρατικής νομιμοποιήσεως, καταστρατηγήσεων και ανάγκης εκλογών συνιστούν και θα συνιστούν κατά την γνώμη μου νομικώς εσφαλμένους ισχυρισμούς και επιχειρήματα. Θα ακουστούν, εντούτοις, τέτοια και παρόμοια, διότι έχουν πάντα κάποιο πολιτικό «βάρος» και εν πάση περιπτώσει για κάτι πρέπει να γίνεται συζήτηση.

Και έτσι εν μέσω λιμνών, Πρεσπών, Μακεδονιών, θεατρινισμών και άλλων ακροβατισμών η χώρα θα οδηγηθεί σε εκλογές, αφού πρώτα ανάψουν λίγο τα αίματα. Προς τέρψιν του φιλοθεάμονος κοινού που παρακολουθεί την παράσταση, τρώγοντας και λίγο συνταγματικό πασατέμπο!

*Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr