Το νομοσχέδιο που αλλάζει την ακούσια ψυχιατρική νοσηλεία

«Φρένο» στην ακούσια ψυχιατρική νοσηλεία στα δημόσια νοσοκομεία, επιχειρεί να βάλει το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε προ ημερών στη Βουλή, το οποίο προσβλέπει στην ενίσχυση της θεραπείας στην κοινότητα. Εάν βρεθεί κανείς έξω από το Δρομοκαϊτειο είναι πολλές οι φορές που θα παρατηρήσει μία σειρά από σταθμευμένα περιπολικά που μόλις έχουν «μεταφέρει» έναν ασθενή, χωρίς, όμως, εκείνος να το επιθυμεί.

Σαφώς, είναι πολλές οι οικογένειες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με τους οικείους τους λόγω των ψυχιατρικών παθήσεων τους, ωστόσο, έχει παρατηρηθεί ότι πολλά από τα θέματα της ψυχικής τους υγείας θα μπορούσαν να έχουν «λυθεί» με θεραπεία στις μονάδες ψυχικής υγιεινής και όχι με εγκλεισμό.

Οι αριθμοί που συνέλεξαν τα μέλη της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής με πρόεδρο τον κ. Κώστα Κοσμάτο, δείχνουν έναν μεγάλο αριθμό αιτήσεων συγγενών προς τον εισαγγελέα για ακούσια νοσηλεία στο νοσοκομείο, για την οποία ο ασθενής, δεν έχει καν λόγο.

• Το 2015 εκδόθηκαν 6.639 αποφάσεις, οι 5.743 εξ’ αυτών δικάστηκαν ερήμην του ασθενούς. Οι 2.294 έγιναν δεκτές, οι 1.186 απορρίφθηκαν, ενώ 3.080 κηρύχθηκαν απαράδεκτες.
• Το 2016, δικάστηκαν 6.771 υποθέσεις, 5.878 εξ’ αυτών ερήμην του ενδιαφερομένου, με τις 2.858  να γίνονται δεκτές και 1,667 να απορρίπτονται. Απαράδεκτες κρίθηκαν 2.675.
• Το 2015 ασκήθηκε ένδικο μέσο μόνο σε μία περίπτωση, ενώ το 2016 σε καμία.

Η διαδικασία που ακολουθείται σήμερα είναι η εξής: οι συγγενείς ζητούν από τον εισαγγελέα την ακούσια νοσηλεία, δηλαδή τον εγκλεισμό του ασθενούς, ο εισαγγελέας εκδίδει παραγγελία, έρχεται το περιπολικό και ο ασθενής οδηγείται στο νοσοκομείο για εξέταση. Βασική αλλαγή με το σχέδιο νόμου είναι ότι ο εισαγγελέας θα πρέπει να έχει στα χέρια του δύο ιατρικές γνωματεύσεις, οι οποίες θα  συμφωνούν για την ακούσια νοσηλεία ή την θεραπεία και θα περιγράφουν επαρκώς την πάθηση του ασθενή. Στην περίπτωση που κριθεί ότι χρειάζεται νοσοκομειακή περίθαλψη, τότε το πράσινο φως θα ανάψει το δικαστήριο.

Τι προβλέπεται

Το σχέδιο νόμου προβλέπει κατ’ αρχή την μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο μόνο εάν κριθεί ότι η περίπτωση του δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με θεραπεία στην κοινότητα. Βασική προϋπόθεση για την επιλογή της θεραπείας στην κοινότητα είναι να μπορεί ο ασθενής να αντιληφθεί την διαφορά, να αποδεχθεί την υποχρέωση που έχει για παρακολούθηση στην κοινότητα και να αποδεχθεί ότι εάν δεν το κάνει, τότε υποχρεωτικά, η ακούσια θεραπεία στην κοινότητα θα μετατραπεί σε ακούσια νοσηλεία στο νοσοκομείο.

Στο σχέδιο νόμου ορίζονται ρητά οι διαταραχές για τις οποίες δεν είναι δυνατή η ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη (διαταραχές της προσωπικότητας ή αποκλειστικά.

Διάχυτες διαταραχές της ανάπτυξης, ή αποκλειστικά νοητική καθυστέρηση ή αποκλειστικά άνοια ή αποκλειστικά διαταραχές διαγωγής που αφορούν ανηλίκους). Για τους τελευταίους μάλιστα προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις.Οι ασθενείς θα εξετάζονται στο σπίτι από ψυχιάτρους των μονάδων ψυχικής υγείας και εάν δεν είναι δυνατή η εξέταση τους τότε θα μεταφέρονται στο νοσοκομείο, όχι με περιπολικό, όπως οι ποινικοί εγκληματίες,  αλλά με το ΕΚΑΒ, μέσω του γραφείου υποστήριξης ψυχικής υγείας.

Η συνδρομή της αστυνομίας διατηρείται μόνο για εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις. Στο πλαίσιο της προστασίας των δικαιωμάτων του ασθενούς, αλλά και του σεβασμού της προσωπικότητας του κρίνεται μάλιστα ότι επειδή έχει και ο ίδιος δικαιώματα θα πρέπει να μπορεί να τα ασκεί, μέσω και της ενημέρωσης του, αλλά και του αυτεπάγγελτου διορισμού συνηγόρου στο πρόσωπο του, από την έναρξη της διαδικασίας και σε όλα τα στάδιά της.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται ακόμη στο σχέδιο νόμου:

• Η ακούσια θεραπεία στην κοινότητα θα διατάσσεται από τον εισαγγελέα, ενώ η ακούσια νοσηλεία από το δικαστήριο.
• Για την ουσιαστική άσκηση των δικαιωμάτων του ασθενή και την αυτοπρόσωπη παρουσία του στην δίκη για την ακούσια νοσηλεία και την αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων προβλέπεται η δημιουργία αιθουσών δικαστηρίων στα ψυχιατρικά νοσοκομεία των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας, τα οποία θα εκδικάζουν τις υποθέσεις για την ακούσια νοσηλεία.
• Μειώνεται ο χρόνος που διαρκεί η ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη, από τους έξι στους τέσσερις μήνες.
• Για την εποπτεία των ζητημάτων που προκύπτουν από την ακούσια νοσηλεία προβλέπεται ειδικός εισαγγελέας για τα μεγάλα αστικά κέντρα.
• Μέτρα περιορισμού της μετακίνησης του ασθενούς μπορούν να ληφθούν μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον κρίνονται αναγκαία για την προφύλαξη του ασθενούς ή άλλων από βίαιη ή αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης.

Η χώρα μας έχει καταδικαστεί δύο φορές από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για προβληματικές διατάξεις του ισχύοντος συστήματος (ν.2071/1992) ενώ οι εισαγγελείς του Αρείου Πάγου έχουν κατά καιρούς με εγκυκλίους τους γνωμοδοτήσει για την διασφάλιση των δικαιωμάτων των φερομένων ως ασθενών. Μετά από 26 χρόνια, ήρθε η στιγμή για αλλαγές στο νομοθετικό καθεστώς, με την προϋπόθεση ότι θα ενισχυθούν οι μονάδες ψυχικής υγείας στις κοινότητες, ώστε να είναι ικανές να υποδέχονται τους ασθενείς.

Πηγή: ΕΘΝΟΣ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr