Ανατροπή καταδίκης Ανωτάτου Δικαστηρίου: Υπό αμφισβήτηση η απόφαση λόγω συμμετοχής Γενικού Εισαγγελέα σε εκδίκαση αναίρεσης αθώωσης που είχε ασκήσει υφιστάμενός του

Μετά την αποκάλυψη του dikastiko.gr πως θα πρέπει να… κοπεί ο ομφάλιος λώρος ώστε να μην υπηρετούν οι δικαστές σε 20 πόλεις που δικηγορούν συγγενείς τους, ήρθε και μία ευρωπαϊκή απόφαση για το ασυμβίβαστο της σύνθεσης Ανωτάτου Δικαστηρίου, στην οποία συμμετείχε δικαστής- πρώην Γενικός Εισαγγελέας επί της θητείας του οποίου είχε ασκηθεί η αίτηση αναίρεσης αθωωτικής απόφασης.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) τίθεται υπό αμφισβήτηση η αντικειμενική αμεροληψία του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Γεωργίας, παρ’ ότι η απόφασή του ήταν ακέραιη βάσει των στοιχείων που προσκομίστηκαν.

Ωστόσο, αναφέρεται πως «στη σύνθεση του Ανώτατου Δικαστηρίου που εκδίκασε την αναίρεση του εισαγγελέα συμμετείχε ως δικαστής ο  Sh.T., ο οποίος είχε διατελέσει  Γενικός Εισαγγελέας της Γεωργίας, και είχε την ιδιότητα αυτή κατά τον χρόνο που άσκησε την αναίρεση υφιστάμενός του εισαγγελέας.

Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η συμμετοχή του δικαστή Sh.T., στη σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που εκδίκασε την αναίρεση  κατά της δευτεροβάθμιας αθωωτικής απόφασης  ήταν αρκετή για να θέσει υπό αμφισβήτηση την αντικειμενική αμεροληψία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εκδίκαση της αναίρεσης».

Απόφαση ΕΔΔΑ: Ο δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν επέδειξε προσωπική προκατάληψη

Εξετάζοντας το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την συγκεκριμένα απόφαση έκρινε πως οι διαπιστώσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου δεν ήταν αυθαίρετες ή προδήλως παράλογες σε σημείο που να παραβιάζουν τη δίκαιη διαδικασία ή να οδηγούν σε άρνηση απονομής δικαιοσύνης.

Ειδικότερα, αναφέρει ότι «το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπήρχε τίποτα που να δείχνει ότι ο δικαστής Sh.T. είχε επιδείξει προσωπική προκατάληψη στην εν λόγω διαδικασία».

Παρά ταύτα, σημειώνει πως «όσον αφορά την αντικειμενική αμεροληψία, το Δικαστήριο έλαβε υπόψη του την ιεραρχική δομή της Γενικής Εισαγγελίας στη Γεωργία, τον εξέχοντα ρόλο και τις εκτεταμένες εξουσίες του Γενικού Εισαγγελέα σύμφωνα με τη σχετική εθνική νομοθεσία καθώς και τη σημασία του πολιτικά ευαίσθητου πλαισίου σε μια δίκη υψηλού προφίλ. Δεν θα μπορούσε να παραβλέψει ότι από τη στιγμή που ο Sh.T. είχε διοριστεί ως Γενικός Εισαγγελέας, ήταν υπόλογος για τις τρέχουσες δραστηριότητες της εισαγγελίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούσαν την υπόθεση υψηλού προφίλ του προσφεύγοντος, καθώς η αναίρεση είχε κατατεθεί από αυτόν μόλις ένα μήνα πριν. Η συμπερίληψή του στην σύνθεση του δικαστηρίου  που εκδίκασε αργότερα την υπόθεση του προσφεύγοντος ήταν, υπό αυτές τις συνθήκες, επαρκής για να θέσει υπό αμφισβήτηση την αντικειμενική αμεροληψία του Ανωτάτου Δικαστηρίου».

Freepik

Το ιστορικό της υπόθεσης

Ο προσφεύγων, David Kezerashvili, που έχει παράλληλα γεωργιανή και ισραηλινή υπηκοότητα, γεννήθηκε το 1978 και ζει στο Λονδίνο. Ήταν ιδρυτικό μέλος του Ενωμένου Εθνικού Κινήματος («UNM»), ενός πολιτικού κόμματος που κυβέρνησε τη Γεωργία μεταξύ 2003 και 2012, κατέχοντας διάφορα αξιώματα, μεταξύ των οποίων διευθυντής στο Υπουργείο Οικονομικών από το 2004-2006 και Υπουργός Άμυνας από το 2006-2008.

Στη συνέχεια εγκατέλειψε τα δημόσια αξιώματα. Από το 2019, είναι ιδρυτής και μέτοχος μιας γεωργιανής εταιρείας ΜΜΕ (Formula TV).

Μεταξύ 2013 και 2015, ασκήθηκαν πέντε ποινικές διαδικασίες κατά του προσφεύγοντος. Ο ίδιος αθωώθηκε σε τρεις από αυτές, οι οποίες αφορούσαν κατηγορίες για διαφθορά, υπεξαίρεση και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η τέταρτη, που αφορούσε φερόμενη κατάχρηση εξουσίας, είναι προφανώς σε εξέλιξη. Στην πέμπτη, που ασκήθηκε στις 7 Μαΐου 2014, ο προσφεύγων, και ο πρώην διευθυντής προμηθειών του υπουργού Άμυνας, A.N., κατηγορήθηκαν για υπεξαίρεση.  Οι κατηγορίες αφορούσαν μια σύμβαση που συνήψε το Υπουργείο το 2008 με μια υπεράκτια εταιρεία για την παροχή πολεμικής εκπαίδευσης στις αμυντικές μονάδες του Υπουργείου. Το Υπουργείο κατέβαλε πάνω από 5 εκατ. ευρώ για υπηρεσίες που φέρεται να μην παρασχέθηκαν ποτέ.

Σύμφωνα με τις κατηγορίες, η σύναψη της σύμβασης δεν είχε πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τους κανονισμούς. Συγκεκριμένα, ο διευθυντής προμηθειών δεν είχε πραγματοποιήσει έλεγχο του ιστορικού της εταιρείας, δεν είχε αξιολογήσει την αγοραία αξία των προσφερόμενων υπηρεσιών και δεν είχε συμβουλευτεί τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου και του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Ούτε είχε λάβει τραπεζικές ή άλλες εγγυήσεις από την εταιρεία, παρά το γεγονός ότι η σύμβαση απαιτούσε την πληρωμή προκαταβολής. Ο διευθυντής προμηθειών  και ο προσφεύγων, ο οποίος ήταν Υπουργός εκείνη την εποχή, κατηγορήθηκαν ότι ενήργησαν από κοινού,  με τον πρώτο να εκδίδει πλαστή ενδιάμεση έκθεση.

Το δικαστήριο της Τιφλίδας άλλαξε την κατηγορία σε παραμέληση υπηρεσιακών καθηκόντων και επέβαλε στον A.N. 18μηνη ποινή φυλάκισης με αναστολή. Ο προσφεύγων αθωώθηκε, καθώς το πρωτοβάθμιο δικαστήριο έκρινε ότι δεν διαπίστωσε την ενοχή του για υπεξαίρεση, ούτε ότι ήταν υπεύθυνος για την παραμέληση των υπηρεσιακών καθηκόντων του A.N.

Η απόφαση αυτή επικυρώθηκε από το Εφετείο της Τιφλίδας τον Μάιο του 2018. Ωστόσο, ο Εισαγγελέας άσκησε αναίρεση κατά της αθωωτικής δευτεροβάθμιας απόφασης.

Μόλις πληροφορήθηκε τον Αύγουστο του 2021 ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα εξέταζε την αναίρεση μέσω γραπτής διαδικασίας, και ότι ένας από τους τρεις δικαστές θα ήταν ο δικαστής Sh. T., ο οποίος είχε διατελέσει Γενικός Εισαγγελέας από το 2018- 2019, ο προσφεύγων υπέβαλε αίτημα εξαίρεσής του. Το αίτημα αυτό απορρίφθηκε επειδή η αναίρεση είχε υποβληθεί πριν ο Sh. T. ξεκινήσει τη θητεία του στη θέση αυτή.

Στη συνέχεια, το Ανώτατο Δικαστήριο, με τον Sh.Τ. να συμμετέχει στη σύνθεση ως δικαστής, ανέτρεψε την απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου,  έκρινε τον προσφεύγοντα ένοχο υπεξαίρεσης και τον καταδίκασε σε φυλάκιση πέντε ετών και απαγόρευση ανάληψης δημόσιου αξιώματος για 18 μήνες.

Η αναίρεση της αθωωτικής απόφασης και οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος

Όσον αφορά την αναίρεση της αθωωτικής απόφασης του προσφεύγοντος από το Ανώτατο Δικαστήριο, το ΕΔΔΑ εξέτασε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της διαδικασίας και τον τρόπο με τον οποίο τα συμφέροντα του προσφεύγοντος είχαν παρουσιαστεί και υπερασπιστεί.

«Παρατήρησε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Γεωργίας περιοριζόταν σε συγκεκριμένα νομικά ζητήματα και δεν προέβαινε σε πλήρη επανεξέταση των υποθέσεων.

Το Ανώτατο Δικαστήριο είχε αιτιολογήσει την απόφασή του να ανατρέψει τις αθωωτικές αποφάσεις των κατώτερων δικαστηρίων αναφέροντας ότι ήταν παράνομες, ιδίως επειδή η απόφαση να μην καταδικαστεί ο προσφεύγων είχε βασιστεί σε γενικά και αόριστα συμπεράσματα ανεπαρκών αποδείξεων.

Στη συνέχεια είχε καθορίσει, κατ’ αρχήν, το είδος των αποδεικτικών στοιχείων – συγκεκριμένα έγγραφα σε αντιδιαστολή με τις καταθέσεις μαρτύρων – που ήταν απαραίτητα για την τεκμηρίωση ενός γεγονότος το οποίο επικαλούνταν ο προσφεύγων κατά την υπεράσπισή του» υπογραμμίζει το ΕΔΔΑ.

Και προσθέτει: «Μολονότι το Ανώτατο Δικαστήριο είχε εξετάσει την υπόθεση μόνο για νομικούς λόγους, το Δικαστήριο (σ.σ. ΕΔΔΑ) έπρεπε να αξιολογήσει αν υπήρχε επαρκής βάση για την καταδίκη του προσφεύγοντος και αν η ποινή ήταν κατάλληλη. Ωστόσο, ο προσφεύγων είχε επιλέξει να μην συμμετάσχει αυτοπροσώπως σε καμία από τις προφορικές ακροάσεις που διεξήχθησαν από τα κατώτερα δικαστήρια και είχε αναθέσει ρητά στους δικηγόρους της επιλογής του να τον εκπροσωπήσουν, συναινώντας στην μη αυτοπρόσωπη εμφάνισή του.

Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο έκρινε ότι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να μην πραγματοποιήσει προφορική ακρόαση δεν είχε παρέμβει στο δικαίωμά του να είναι παρών, όπως ισχυριζόταν ο ίδιος».

Είχε επίσης – υποστηρίζεται – «ενημερωθεί δεόντως ότι το Ανώτατο Δικαστήριο επρόκειτο να εξετάσει την υπόθεσή του μέσω γραπτής διαδικασίας, και οι δικηγόροι του πρέπει να γνώριζαν καλά την προφανώς συνήθη πρακτική του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ανατρέπει αθωωτικές αποφάσεις μέσω της γραπτής διαδικασίας.

Ωστόσο, δεν είχε προβάλει καμία αντίρρηση εκείνη τη στιγμή, ακόμη και αν θα έπρεπε να γνωρίζει ότι υπήρχε η πιθανότητα το Ανώτατο Δικαστήριο να τον κρίνει ένοχο και να τον καταδικάσει».

Πηγή: www.echrcaselaw.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr