Απόφαση – καταπέλτης για τα στερεότυπα των δύο φύλων: Οι άνδρες δεν φέρνουν μόνον χρήματα στο σπίτι – Φροντίζουν και τα παιδιά και δικαιούνται γονικής άδειας

Μεταξύ του 2009 και του 2012, τέσσερις άνδρες αστυνομικοί και δημόσιοι υπάλληλοι, με σύζυγο και ανήλικα παιδιά, υπέβαλαν στην υπηρεσία τους αίτημα χορήγησης γονικής άδειας αλλά το αίτημα απορρίφθηκε γιατί σύμφωνα με την νομοθεσία μόνο οι γυναίκες δικαιούνται γονική άδεια!

Μάλιστα, παρά το γεγονός πως στο πλαίσιο της αιτιολογίας για την απόρριψη των αιτημάτων τους, αναφερόταν πως μία τέτοια άδεια θα μπορούσε να χορηγηθεί μόνο σε αστυνομικό εάν το παιδί του είχε μείνει χωρίς τη φροντίδα της μητέρας, οι αρχές αγνόησαν ότι οι γυναίκες δύο εκ των τεσσάρων ανδρών, οι οποίες διαγνώστηκαν με προβλήματα υγείας και τους είχαν συμβουλεύσει να μην μεταφέρουν κάτι βαρύτερο από 5 κιλά, δε θα μπορούσαν να φροντίσουν τα παιδιά τους.

Αμφισβήτησαν δικαστικά την άρνηση χορήγησης άδειας, χωρίς όμως επιτυχία. Οι τρεις άνδρες σταμάτησαν να εργάζονται επειδή θεώρησαν ότι δικαιούνται γονική άδεια, και στη συνέχεια απώλεσαν τις δουλειές τους, ενώ ο τέταρτος απολύθηκε για λόγους υγείας. Οι προσφυγές κατά αυτών των αποφάσεων απορρίφθηκαν επίσης από τα δικαστήρια.

Δικαίωση από το ΕΔΔΑ

Πλήρη δικαίωση για τη διάκριση λόγω φύλου έφερε η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), επιδικάζοντας μάλιστα αποζημίωση στους τέσσερις προσφεύγοντες.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η διαφορά μεταχείρισης μεταξύ γυναικών και ανδρών αστυνομικών όσων αφορά το δικαίωμα γονικής άδειας δεν ήταν δικαιολογημένη και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ανερχόταν σε φυλετική διάκριση σε συνδυασμό με την οικογενειακή ζωή.

Οι προσφεύγοντες είναι τέσσερις Ρώσοι υπήκοοι, οι οποίοι γεννήθηκαν μεταξύ 1967 και 1979 και ζουν στη Ρωσία. Ο Aleksandr Valeryevich Gruba εργάζονταν ως αστυνομικός στο Syktyvkar, ο Aleksandr Mikhaylov ως ελεγκτής στο Υπουργείο Εσωτερικών στην Αγία Πετρούπολη, και οι Oleg Marintsev και Aleksey Morozov ως επιθεωρητές φορολογικής αρχής.

Κατά το ΕΔΔΑ «τα στερεότυπα των φύλων, όπως η αντίληψη για τις γυναίκες, ως βασικών φροντιστών των παιδιών και για τους άνδρες ως των ατόμων που φέρνουν τα χρήματα στο σπίτι, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν επαρκώς τη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά το δικαίωμα στη γονική άδεια».

Οι επιχειρησιακές ανάγκες αφορούσαν μόνον άνδρες

Απαντώντας στο επιχείρημα ότι οι προσφεύγοντες, όταν διορίστηκαν ως αστυνομικοί, είχαν αποδεχθεί τους περιορισμούς των δικαιωμάτων τους το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η υπογραφή τους στη σύμβαση εργασίας τους δεν μπορούσε να εξομοιωθεί με παραίτηση από το δικαίωμα να μην υφίστανται διακρίσεις λόγω φύλου.

«Το Δικαστήριο δέχθηκε ότι η διατήρηση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας της αστυνομίας ήταν θεμιτός στόχος ο οποίος θα μπορούσε να δικαιολογήσει ορισμένους περιορισμούς στα δικαιώματα των αστυνομικών οργάνων. Ωστόσο, δεν πείστηκε ότι μια εγγενής απαίτηση της αστυνομικής υπηρεσίας ήταν ο αποκλεισμός της γονικής άδειας» σημειώνει.

Σημαντικό χαρακτηρίζει το ΕΔΔΑ το γεγονός πως «το δικαίωμα γονικής άδειας εξαρτάται από το φύλο του αστυνομικού αντί για τη θέση τους στην αστυνομική δύναμη, τη διαθεσιμότητα ενός αντικαταστάτη ή οποιονδήποτε άλλων περιστάσεων που σχετίζονται με τη λειτουργική αποτελεσματικότητα της αστυνομίας. Πράγματι, οι γυναίκες αστυνομικοί είχαν άνευ όρων δικαίωμα γονικής άδειας και ο περιορισμός αφορούσε μόνον άνδρες αστυνομικούς».

Οι αποζημιώσεις

Υπογραμμίζει δε το Δικαστήριο ότι «οι εγχώριες αρχές αρνούμενες να χορηγήσουν γονική άδεια στους τέσσερις προσφεύγοντες, είχαν αποτύχει να εξισορροπήσουν το νόμιμο συμφέρον για τη διασφάλιση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας της αστυνομίας αφενός, και αφετέρου, του δικαιώματος των προσφευγόντων να μην υφίστανται διακρίσεις λόγω του γένους. Επιπλέον, το αίτημα γονικής άδειας των Mikhaylov και Morozov είχε απορριφθεί παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες τους δεν ήταν σε κατάσταση να φροντίσουν τα παιδιά τους».

Το Δικαστήριο επιδίκασε για ηθική βλάβη 7.500 ευρώ στον κ. Gruba, 7.500 ευρώ στον κ. Mikhaylov, 1.000 ευρώ στον κ. Marintsev και 5.500 ευρώ στον κ. Morozov. Παράλληλα, όρισε αποζημίωση 1.200 ευρώ στον κ. Gruba, 145 ευρώ στον κ. Marintsev, 4.150 ευρώ στον κ. Mikhaylov και 406 ευρώ στον κ. Morozov για έξοδα και δαπάνες. Επιπλέον αποζημίωση 1.196 ευρώ προέβλεψε για τον κ. Mikhaylov.

Παραβίαση δίκαιης δίκης

Ειδική αναφορά κάνει το ΕΔΔΑ στην περίπτωση του κ. Morozov, όπου ο εισαγγελέας συμμετείχε στην ακροαματική διαδικασία του αστικού δικαστηρίου και εξέφρασε την άποψη ότι οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος – σχετικά με την άρνηση χορήγησης γονικής άδειας και την απόλυση του – έπρεπε να απορριφθούν.

Το Δικαστήριο σημείωσε ότι ενώ ο εισαγγελέας είχε νόμιμο δικαίωμα σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία να συμμετάσχει στην συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο, η συγκεκριμένη περίπτωση δεν είχε παρουσιάσει ειδικές περιστάσεις σχετικά με την προστασία ευάλωτων προσώπων ή κρατικών συμφερόντων που να μπορούσαν να δικαιολογήσουν μια τέτοια παρέμβαση. Το δικαστήριο δεν διαπίστωσε κανένα λόγο να υποθέσει τι επίδραση είχε η παρέμβαση του εισαγγελέα στη πορεία της διαδικασίας. Ωστόσο, διαπίστωσε ότι η απλή επανάληψη των επιχειρημάτων του Υπουργείου Εσωτερικών από τον εισαγγελέα δεν είχε νόημα, εκτός αν είχε ως στόχο την ενίσχυση της θέσης του Υπουργείου Εσωτερικών και έτσι θα επηρέαζε το δικαστήριο υπέρ του.

Το ΕΔΔΑ κατέληξε επομένως στο συμπέρασμα ότι στο ρωσικό πλαίσιο η αρχή της ισότητας των όπλων, η οποία απαιτούσε δίκαιη ισορροπία μεταξύ των μερών, δεν εφαρμόστηκε. Υπήρξε λοιπόν παραβίαση του δικαιώματος δίκαιης δίκης σε σχέση με τον κ. Morozov.

Πηγή: echrcaselaw.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr