Απόφαση “πιλότος” του ΣτΕ για τους βανδαλισμούς: Αποζημίωση- μαμούθ σε ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που καταστράφηκαν στα επεισόδια μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου

Απόφαση- σταθμό εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), η οποία αποτελεί εν πολλοίς πιλότο για τον τρόπο δράσης των αστυνομικών δυνάμεων σε περιπτώσεις εκτεταμένων επεισοδίων, τα οποία θα μπορούσαν να προβλεφθούν από τα διδάγματα της κοινής πείρας και να ελεγχθούν.

Το ΣτΕ χαρακτηρίζει παράνομη την παράλειψη των αστυνομικών αρχών να επέμβουν για την προστασία της περιουσίας του πολίτη, καθορίζοντας με τον τρόπο αυτό ποια θα πρέπει να είναι η στάση τους σε περιπτώσεις, όπου υπάρχουν πληροφορίες ή σοβαρές ενδείξεις για εκδήλωση βίαιων επεισοδίων όπως για παράδειγμα ενόψει του εορτασμού του Πολυτεχνείου.

Ειδικότερα, ευθύνες της ΕΛ.ΑΣ διέκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας, που αποδέχεται σε σειρά αποφάσεων του την ανάγκη για καταβολή αποζημίωσης σε επιχειρήσεις που υπέστησαν ζημιές στα επεισόδια του Δεκεμβρίου του 2008, μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου.

ΣτΕ: Δικαίωση σε επιχειρήσεις

Το Α΄ Τμήμα του ΣτΕ με εννέα αποφάσεις του δικαίωσε επιχειρήσεις που υπέστησαν ζημίες από αγνώστους μετά από επεισόδια που σημειώθηκαν μετά την δολοφονία του ανηλίκου μαθητή, στις οποίες επιδικάστηκαν συνολικά αποζημιώσεις της τάξεως του 1.868.000 ευρώ τις οποίες το Δημόσιο οφείλει να καταβάλει, εντόκως.

«Η προστασία της περιουσίας των πολιτών από βίαια επεισόδια που εκδηλώνονται στο πλαίσιο οποιασδήποτε μορφής μαζικής κινητοποίησης πολιτών αποτελεί υποχρέωση των αστυνομικών οργάνων, η εκπλήρωση της οποίας δεν εναπόκειται στην διακριτική τους ευχέρεια. Επομένως, αν τα αστυνομικά όργανα παραλείψουν παντελώς να επέμβουν για να προστατεύσουν την περιουσία του πολίτη η οποία απειλείται, υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, η παράλειψη αυτή είναι παράνομη και συνεπώς συντρέχει η απαιτούμενη για την θεμελίωση αστική ευθύνη του Δημοσίου» αναφέρουν οι δικαστές στο σκεπτικό τους.

Τα επεισόδια μπορούσαν να προβλεφθούν

Στο σκεπτικό των αποφάσεων αναλύεται ότι τα επεισόδια «δεν συνιστούν περίπτωση ανωτέρας βίας, βίαια επεισόδια ιδιαίτερης μεγάλης έντασης και έκτασης που κλιμακώνονται και εξαπλώνονται σταδιακά και λαμβάνουν χώρα σε πολλά σημεία ταυτοχρόνως με συνέπεια τη διάσπαση των αστυνομικών δυνάμεων και κατ΄ επέκταση τη μείωση της αποτελεσματικότητας τους, αν αυτά τα επεισόδια μπορούσαν να προβλεφθούν κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και να τεθούν υπό έλεγχο εγκαίρως, πριν δηλαδή εξαπλωθούν και καταστούν ανεξέλεγκτα με την λήψη άμεσων, αναγκαίων και πρόσφορων μέτρων».

Μάλιστα, κατά τους δικαστές τα επεισόδια αυτά μπορούσαν να προβλεφθούν, καθώς «βίαια επεισόδια, αποτελούν συνήθη ή τουλάχιστον δεν αποτελούν ασυνήθη κατάσταση την στιγμή μάλιστα που υπάρχουν πληροφορίες ή σοβαρές ενδείξεις για μαζική κινητοποίηση εξαγριωμένων ή αγανακτισμένων πολιτών ή κοινωνικών ομάδων». Κατά συνέπεια, η είδηση του θανάτου του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου στην περιοχή των Εξαρχείων από πυροβολισμό αστυνομικού «είναι λίαν πιθανό έως αναμενόμενο να προκαλέσει έντονη κοινωνική αντίδραση, να οδηγήσει σε άμεση μαζική κινητοποίηση πολιτών στα αστικά κέντρα και συνακόλουθα να πυροδοτήσει ανά πάσα στιγμή κοινωνική έκρηξη».

ΣτΕ: Οι παραλείψεις της ΕΛΑΣ

Σε άλλο σημείο, οι σύμβουλοι Επικρατείας, επισημαίνουν ότι «πολλώ μάλλον δεν συνιστούν περίπτωση ανωτέρας βίας, βίαια επεισόδια και βανδαλισμοί που λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο προγραμματισμένης πορείας διαμαρτυρίας όταν το ίδιο γεγονός που πυροδότησε την διαμαρτυρία  έχουν ήδη λάβει χώρα βίαια περιστατικά μεγάλης έντασης και έκτασης, καθώς και εκτεταμένες φθορές και καταστροφές  είτε στην ίδια περιοχή είτε σε άλλη, εφόσον ανά πάσα στιγμή  μια τέτοια εξέλιξη είναι αναμενόμενη με μεγάλη πιθανότητα και άρα είναι δυνατόν να προβλεφθεί και να αποτραπεί με άμεση ενέργεια  και λήψη όλων των ενδεδειγμένων μέτρων, λαμβανομένης υπόψη της εξουσίας των αστυνομικών οργάνων να επιβάλλουν περιορισμούς στην διεξαγωγή συγκεντρώσεων ή συναθροίσεων ή να διυλίσουν συγκεντρώσεις και συναθροίσεις οι οποίες εκ του ότι εκτρέπονται σε πράξεις βίας κατά προσώπων είναι παράνομες».

Υπενθυμίζεται, ότι οι προσφεύγοντες στο ΣτΕ υποστήριζαν πως οι ζημιές που υπέστησαν οφείλονται σε παραλείψεις της Αστυνομίας να λάβει τα κατάλληλα μέτρα (προληπτικά και κατασταλτικά) που επιβάλλονται από τις περιστάσεις. Σε πρώτο βαθμό δικαιώθηκαν, αλλά το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση με το σκεπτικό ότι η ΕΛ.ΑΣ. είναι αδύνατον σε μια τέτοιου είδους αιφνίδια και γενικευμένη βίαια κατάσταση να ενεργεί για την φύλαξη όλων των επιχειρήσεων και ότι οι προσφεύγουσες επιχειρήσεις δεν προέβαλαν συγκεκριμένες παραλήψεις της Αστυνομίας. Ωστόσο, το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο ανέτρεψε τις εφετειακές αποφάσεις ως μη νόμιμες και δικαίωσε τις επιχειρήσεις.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr