Απολογία 7 αστυνομικών για τη συμπλοκή στο Πέραμα: Όταν η νομολογία του Αρείου Πάγου μιλάει για “κλιμάκωση” της αναγκαίας βίας των αστυνομικών

Στην νομική επιχειρηματολογία δόμησης του αδικήματος της “ανθρωποκτονίας καθ΄ υπέρβαση των ορίων αμύνης” καταφεύγουν – όπως όλα δείχνουν- οι 7 κατηγορούμενοι αστυνομικοί για την συμπλοκή στο Πέραμα , που είχε ως κατάληξη τον θάνατο του 20χρονου Νίκου Σαμπάνη από τις σφαίρες των αδρών της ομάδας ΔΙΑΣ.

Οι αστυνομικοί κατηγορούνται για ανθρωποκτονία και απόπειρα ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο, δηλαδή πως πυροβόλησαν γνωρίζοντας πως μπορεί να επέλθει θανατηφόρο αποτέλεσμα και αποδέχτηκαν αυτό το ενδεχόμενο. Η κατηγορία είναι βαριά και σίγουρα οι αστυνομικοί δια του νομικού τους παραστάτη Αλέξη Κούγια θα επιχειρήσουν να την “αμβλύνουν” , προτάσσοντας πως βρέθηκαν σε άμυνα και ως εκ τούτου, το αδίκημα που διέπραξαν είναι “ανθρωποκτονία καθ΄ υπέρβαση των ορίων αμύνης”:

“Άρθρο 23 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) – Υπέρβαση άμυνας

Όποιος υπερβαίνει τα όρια της άμυνας τιμωρείται, αν η υπέρβαση έγινε με πρόθεση, με ποινή ελαττωμένη, και αν έγινε από αμέλεια, σύμφωνα με τις σχετικές με αυτήν διατάξεις. Μένει ατιμώρητος και δεν του καταλογίζεται η υπέρβαση, αν ενέργησε με αυτόν τον τρόπο εξαιτίας του φόβου ή της ταραχής που του προκάλεσε η επίθεση”.

Η δίωξη και οι καταθέσεις

Το στοιχείο της άμυνας θα δομηθεί αφενός σε όσα καταθέτουν αυτόπτες μάρτυρες για τις “επιθετικές κινήσεις” του αυτοκινήτου (π.χ ο οδηγός του λεωφορείου που έκλεισε τον δρόμο στο κλεμμένο αυτοκίνητο με τους 3 Ρομά) , αφετέρου πως σε βάρος των δυο επιβαινόντων που βρίσκονται εν ζωή ασκήθηκε ποινική δίωξη για “απόπειρα ανθρωποκτονίας” σε βάρος των αστυνομικών. “…Αυτή η διαπίστωση νομικά έχει τεράστιο ενδιαφέρον, αφού δημιουργούνται όλες οι προϋποθέσεις της νομίμου αμύνης των εντολέων μας για τις πράξεις των αποπείρων ανθρωποκτονίας εις βάρος τους δημιουργώντας έτσι όλο το νομικό υπόβαθρο για να αναγνωριστεί ότι ό,τι έπραξαν έγινε υπό τις νομικές προϋποθέσεις της αμύνης”, ανέφερε ο Αλέξης Κούγιας.

Παράλληλα οι ίδιοι οι αστυνομικοί καταθέτοντας , όπως αποκάλυψε το dikastiko.gr μιλούν για “φόβο και ταραχή” απο την επίθεση των νεαρών με το αυτοκίνητο, στοιχεία ΄που όπως προαναφέρθηκε οδηγεί ακόμα και να μείνουν ατιμώρητοι σύμφωνα με την νομική διατύπωση της σχετικής διάταξης. Ενδεικτικά, ο υπαστυνόμος που ηγείτο της επιχείρησης της ΔΙΑΣ, αναφέρει πως

“από το φόβο μου και την ταραχή μου ότι θα σκότωνε τους συναδέλφους, προκειμένου να διασφαλιστεί η ζωή τους και μη έχοντας άλλο τρόπο να σταματήσουμε το όχημα, εφόσον δεν υπάκουε στις εντολές μας, πυροβόλησα σημαδεύοντας τα ελαστικά του αυτοκινήτου προκειμένου να ακινητοποιηθεί”.

Συμπλοκή στο Πέραμα: Η διαταγή να σταματήσουν

Οι αστυνομικοί βέβαια θα πρέπει να απαντήσουν και γιατί παρά τις ρητές εντολές να σταματήσουν την καταδίωξη απο το Κέντρο της Αμεσης Δράσης (κατ΄επανάληψη) δεν το έπραξαν:

Κέντρο ΕΛ.ΑΣ.: 400Γ τέλος, τέλος απομακρυνθείτε, τέλος, όλες οι ομάδες να απομακρυνθούν. Ουδέ ένας θα ασχοληθεί με το αυτοκίνητο πλέον. 400Γ για τις ομάδες ΔΙΑΣ την 503 και οποιαδήποτε άλλη ομάδα, έχει διατεθεί να ακολουθήσει το όχημα, τέλος στους τομείς σας όλοι, τώρα.

Ομάδα ΔΙΑΣ: …Ίσως το προλάβω.

Κέντρο ΕΛ.ΑΣ.: Η εντολή είναι σαφής διακόπτουμε τώρα. όλοι οι σταυροί στους τομείς σας.

Ομάδα ΔΙΑΣ: …

Κέντρο ΕΛ.ΑΣ.: 400Γ θα επαναλάβουμε τέλος, εάν δεν σταματάει το αυτοκίνητο τέλος, διακόπτουμε, διακόπτουμε, είναι εντολή του Α100 θα διακόψετε άπαντες.

Ομάδα ΔΙΑΣ: Κέντρο έχουν απομακρυνθεί οι ομάδες από το όχημα, έχω μείνει πίσω.

Κέντρο ΕΛ.ΑΣ.: Για όλους τους σταθμούς δε θα επανέλθουμε είναι η τελευταία φορά που το διαβιβάζουμε. Για όλους τους σταθμούς τέλος. Καθένας στον τομέα του και δε θα επανέλθουμε.

Ομάδα ΔΙΑΣ: …

Κέντρο ΕΛ.ΑΣ.: 400Γ, 400Γ θα ενημερώσω τις ομάδες και εσείς, να κόψουν να ακολουθούν το όχημα τέλος.

Ομάδα ΔΙΑΣ: Πέραμα στην Ελπίδος …

Κέντρο ΕΛ.ΑΣ.: Ποιος σταθμός διαβιβάζει και για ποιον λόγο; Όποιος σταθμός διαβιβάζει για το Hyundai… αν ακολουθεί το Hyundai κάποιος σταθμός, θα παρακαλέσουμε, είναι η τελευταία φορά που θα το διαβιβάσουμε, οποιοσδήποτε σταθμός κι αν είναι αυτός που διαβιβάζει και δεν γίνεται αντιληπτός, να διακόψετε τώρα να ακολουθείτε το όχημα. Τώρα. κι όποιος σταθμός είναι αυτός που το ακολουθεί να ενεργήσει 1-13 με το κέντρο.

Ομάδα ΔΙΑΣ: Δεν ακούνε πάνω στη μηχανή, δεν ακούνε.

Συμπλοκή στο Πέραμα: Η νομολογία

Οι αστυνομικοί θα προσκομίσουν κι ένα βούλευμα για παρεμφερές περιστατικό του 2016 , με έναν συνάδελφό τους της ΔΙΑΣ που πυροβόλησε στην Καλλιθέα (5 Μαρτίου) έναν άνδρα που οδηγούσε κλεμμένο ταξί στην οδό Θησέως. Η υπόθεση είναι ανάλογη αλλά όχι ταυτόσημη και με αρκετές διαφορές. Ο ύποπτος προσπάθησε να εμβολίσει έναν από τους μοτοσικλετιστές που τού έκλεινε τον δρόμο. Το ζευγάρι του στη μοτοσικλέτα πυροβόλησε και τραυμάτισε σοβαρά τον ύποπτο στο αυτοκίνητο. Ο ύποπτος, υπήκοος Καζακστάν, κατέληξε με τραύμα στο κεφάλι. Ο κατηγορούμενος αστυνομικός, όπως αναφέρεται στη δικογραφία, σταμάτησε με τη μοτοσικλέτα στην πόρτα πίσω από τον οδηγό, ενώ ο συνεπιβάτης του κατέβηκε και στάθηκε στο μπροστινό αριστερό μέρος του ταξί. Οι αστυνομικοί υποστήριξαν ότι ο ύποπτος κάποια στιγμή «έσκυψε προς το κάθισμα του συνοδηγού, σαν να προσπαθούσε να πιάσει κάποιο αντικείμενο».

Δεν αποδείχθηκε ότι είχε όπλο. Όταν το φανάρι άναψε πράσινο, ο αστυνομικός που βρισκόταν μπροστά από το ταξί, φώναξε στον ύποπτο να σταματήσει, όμως εκείνος κατευθύνθηκε κατά πάνω του και τον χτύπησε – του προκάλεσε κάκωση στα γόνατα.

Ο κατηγορούμενος αστυνομικός έπιασε το υπηρεσιακό του πιστόλι και πυροβόλησε στο τζάμι πίσω από τον οδηγό. Από τη βαλλιστική εξέταση, που έγινε οκτώ μέρες αργότερα προέκυπτε ότι η σφαίρα «εποστρακίστηκε στην κολώνα του αμαξώματος, πίσω από τη θέση του οδηγού και εν τέλει έπληξε το θύμα δευτερογενώς».

Για τον κατηγορούμενο αστυνομικό εκδόθηκε απαλλακτικό βούλευμα όπου ενδεικτικά σημειωνόταν ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή του αστυνομικού σε δίκη, καθώς η κατάσταση άμυνας υπέρ τρίτου «αίρει τον άδικο χαρακτήρα της πράξης». Επίσης ότι η χρήση του όπλου ήταν νόμιμη, επομένως «δεν πρέπει να γίνει κατηγορία».

Συμπλοκή στο Πέραμα: Ο Άρειος Πάγος

Υπάρχει όμως και η νομολογία του Αρείου Πάγου, ο οποίος στην 996 / 2009 (ΣΤ, ΠΟΙΝΙΚΕΣ), αναφέρεται – σε άλλο ύφος – στην αναγκαία κλιμάκωση της βίας εκ μέρους αστυνομικών.

Το περιστατικό είχε γίνει το 2002 στη Γλυφάδα, όταν ο αστυνομικός εκτός υπηρεσίας απέτρεψε την κλοπή απο ένα αυτοκίνητο που επιχείρησαν δράστες με τις μηχανές τους. Λίγη ώρα αργότερα ο αστυνομικός ενώ βρισκόταν πλεον στο αυτοκίνητό του στην πλατεία Γλυφάδας, είδε τους νεαρούς και πάλι. Το θύμα, κι ενώ ο αστυνομικός προσπαθούσε να επικοινωνήσει με την αμεση δράση, πλησίασε προς το αυτοκίνητο γρήγορα , “…παίρνοντας ταυτόχρονα από το έδαφος μία μεγάλη πέτρα ανώμαλης επιφάνειας, η οποία ζύγιζε 8 κιλά και 100 γραμμάρια, την οποία εκσφενδόνισε με τα δύο χέρια του προς την πλευρά του συνοδηγού, από την οποία, όπως λέχθηκε και κινήθηκε προς το αυτοκίνητο, που σημειωτέον είναι δίθυρο. Η πέτρα προσέκρουσε στην εμπρόσθια δεξιά κολώνα του αυτοκινήτου, έθραυσε τον υαλοπίνακα της δεξιάς πόρτας, έπεσε στο εσωτερικό του οχήματος και στο κάθισμα του συνοδηγού, τραυματίζοντας τον κατηγορούμενο στο δεξιό μηρό και δη του προξένησε μικρό οίδημα με θλάση και υποδόριο αιμάτωμα…..ο τελευταίος, ενώ ακόμη η σε βάρος του με τον ανωτέρω τρόπο εκδηλωθείσα επίθεση ήταν σε εξέλιξη, αφού ο επιτιθέμενος βρισκόταν ακόμη σε πολύ κοντινή απόσταση, πρόσωπο με πρόσωπο με τον κατηγορούμενο και δεν έδωσε σημεία ανακοπής της επιθέσεως η οποία μπορούσε, εν δυνάμει, να συνεχισθεί παντοιοτρόπως (λ.χ. ρίψη άλλου ογκώδους αντικειμένου, χρησιμοποίηση άλλου πρόσφορου μέσου κλπ), εξήγαγε το υπηρεσιακό του πιστόλι από τη θήκη του και κρατώντας το με το δεξιό του χέρι, δηλαδή προς την πλευρά του μόλις θραυσθέντος υαλοπίνακα, πυροβόλησε μία φορά το ευρισκόμενο σε απόσταση που δεν υπερέβαινε τα 5 (3-5) μέτρα θύμα, αφού το στόχευσε στο κεφάλι και το βλήμα το βρήκε στο μέτωπο”.

Τί λέει όμως – επι των νομικών ζητημάτων- το Ανώτατο Δικαστήριο; Ουσιαστικά μιλάει για την υποχρέωση, απορρέουσα εκ της εκπαιδευσης και της εμπειρίας του, να μεταχειριστεί ηπιότερα μέτρα, ενώ αντιπαρέρχεται και την επικληση “φόβου και ταραχής”:

“…Ενεργώντας κατά τον τρόπο αυτό ο κατηγορούμενος βρισκόταν μεν σε κατάσταση αμύνης, πλην όμως γνώριζε ότι σκοπεύοντας στο κεφάλι το θύμα και πυροβολώντας το από κοντινή ως άνω απόσταση θα το σκότωνε, σε κάθε δε περίπτωση θεωρούσε πολύ ενδεχόμενο ένα τέτοιο αποτέλεσμα και το αποδέχθηκε, ενώ, όπως γνώριζε πολύ καλά, λόγω της ιδιότητας του ως αστυνομικού, μπορούσε να αποκρούσει την συγκεκριμένη επίθεση, μεταχειριζόμενος, όπως και είχε διδαχθεί και εκπαιδευθεί να κάνει, αρχικά απλά μέτρα εκφοβισμού (επίκληση της ιδιότητας του και πυροβολισμός στον αέρα) και αν δεν απέδιδαν τα μέτρα αυτά, να μεταχειρισθεί ηπιότερα μέσα προσβολής (πυροβολισμός στα πόδια ή στα χέρια), οπότε τραυματίζοντας τον επιτιθέμενο θα επιτύγχανε να τον εξουδετερώσει και να ανακόψει την επίθεση. Γνώριζε λοιπόν ότι χρησιμοποιώντας, για απόκρουση της κατά τα ανωτέρω εκδηλωθείσας επίθεσης, τον τρόπο που αναφέρθηκε υπερέβαινε τα όρια της αναγκαίας προς τούτο άμυνας, όπως τα στοιχεία του αναγκαίου μέτρου αυτής καθορίζονται από τη διάταξη του άρθρου 22 πα.3 ΠΚ. Η υπέρβαση δε των ορίων της αναγκαία άμυνας προς απόκρουση της συγκεκριμένης και με τον ανωτέρω τρόπο εκδηλωθείσης επίθεσης δεν μπορεί να αποδοθεί σε φόβο και ταραχή που προκάλεσε στον κατηγορούμενο η επίθεση, όπως αβάσιμα ισχυρίζεται αυτός, διότι η ιδιότητα του ως έμπειρου και εκπαιδευμένου μάλιστα στην άμυνα χωρίς όπλα και στην αντιμετώπιση παρομοίων καταστάσεων, αστυνομικού, είναι ασυμβίβαστη με την πρόκληση τέτοιου φόβου και ταραχής που δεν του επέτρεπε να αντιληφθεί και συνειδητοποιήσει ότι, στοχεύοντας στο πολύ ευαίσθητο και πρόσφορο για πρόκληση θανατηφόρου αποτελέσματος εκείνο σημείο (κεφάλι) και πυροβολώντας από την προαναφερθείσα κοντινή απόσταση τον επιτιθέμενο υπερβαίνει την αναγκαία απόκρουση της συγκεκριμένης επιθέσεως άμυνα, τόσο περισσότερο καθόσον είχε διδαχθεί και γνώριζε τον ενδεδειγμένο τρόπο αποκρούσεως επιθέσεων και εξουδετερώσεως του επιτιθέμενου, που έπρεπε να ακολουθήσει ως αστυνομικός, ο οποίος βέβαια δεν είναι η θανάτωση με πυροβολισμό ανάμεσα στα μάτια από την κοντινή απόσταση των 3-5 περίπου μέτρων. Ούτε βέβαια δύναται να γίνει λόγος για υπέρβαση των ορίων της αναγκαίας για απόκρουση της συγκεκριμένης επιθέσεως άμυνας από αμέλεια, αφού το ως άνω αποτέλεσμα του επιλεγέντος τρόπου απαντήσεως στην επίθεση του θύματος δεν μπορεί να αποδοθεί σε έλλειψη της προσοχής που όφειλε και μπορούσε από τις περιστάσεις να καταβάλει και σε αδυναμία προβλέψεως της επελεύσεως του, από τον κατηγορούμενο, αλλ’ αντιθέτως αυτός γνώριζε, άλλως θεωρούσε πολύ ενδεχόμενο και το αποδέχθηκε το θανατηφόρο για τον επιτιθέμενο αποτέλεσμα του τρόπου που επέλεξε για να αμυνθεί και κατ’ ακολουθίαν ότι έτσι υπερέβαινε τα όρια της αναγκαίας στην συγκεκριμένη περίπτωση, προς απόκρουση της επιθέσεως, άμυνας”.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr