Δ. Βερβεσός: Είμαστε παρόντες στα μείζονα κοινωνικά ζητήματα – Η αυθαίρετη μεταβολή της χρέωσης από τον προμηθευτή καθιστά άκυρες τις ρήτρες αναπροσαρμογής – ΒΙΝΤΕΟ – ΦΩΤΟ

Δικηγόροι για ρήτρα αναπροσαρμογής ρεύματος: «Έχουμε αποδείξει ότι φύσει και θέσει πρωτοστατούμε στους κοινωνικούς αγώνες» τόνισε ο Πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων και Πρόεδρος του ΔΣΑ, Δημήτρης Βερβεσός ανοίγοντας την διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα «Ρήτρες αναπροσαρμογής σε συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας – Τα νομικά ζητήματα και η συμβατότητά τους ή μη με τους Γενικούς Όρους Συναλλαγών».

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝΤΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η εκδήλωση αποτελεί το πρώτο βήμα, που αποφασίστηκε από την Ολομέλεια, ενώ όπως ανέφερε ο κ. Βερβεσός «έχουμε αποφασίσει να ακολουθήσει η προσφυγή στη δικαιοσύνη, ώστε ο νομικός μας αντίλογος να αποκτήσει πρακτικό αντίκρισμα. Είναι κάτι που οφείλουμε στην ελληνική κοινωνία και στους συναδέλφους».

Ο ίδιος διευκρίνισε πως «δεν λειτουργούμε ούτε κομματικά ούτε συντεχνιακά. Δηλώνουμε την παρουσία μας με συνέπεια, με αυτοπεποίθηση και πάντα με σοβαρό, τεκμηριωμένο λόγο, όπως αρμόζει σε όσους τάχθηκαν να υπηρετούν τη Δικαιοσύνη».

Η ανταπόκριση δικηγόρων και πολιτών στη διαδικτυακή εκδήλωση ήταν εντυπωσιακή, καθώς περισσότερα από 600 άτομα παρακολούθησαν την εκδήλωση διαδικτυακά και ταυτόχρονα έθεσαν τα δικά τους ερωτήματα ή διατύπωσαν τις απόψεις τους για το μείζον αυτό κοινωνικό ζήτημα. Τα ερωτήματα μάλιστα απαντήθηκαν εκτενώς και ακολούθησε διαδικτυακός διάλογος ύστερα από τις τοποθετήσεις των ομιλητών.

Την εκδήλωση συντόνισε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Φινοκαλιώτης και ομιλητές ήταν οι:

Γεώργιος Δέλλιος, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ

Γεώργιος Μεντής, Αναπληρωτής Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Αντώνιος Μεταξάς, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΚΠΑ

Γεώργιος Καλογεράκης, ΜΔΕ Αστικού Δικαίου (ΕΚΠΑ)/Ενέργειας (ΠΑΠΕΙ)

Βίκτωρας Τσιαφούτης, ΜΔΕ Εμπορικού Δικαίου (ΔΠΘ), νομικός σύμβουλος ΕΚΠΟΙΖΩ

Το δικηγορικό σώμα δεν μπορεί να μείνει απαθές

Στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται μετά τις τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και στο γεγονός πως μπροστά σε αυτήν το δικηγορικό σώμα οφείλει να έχει ενεργό ρόλο αναφέρθηκε ο κ. Βερβεσός κατά τον χαιρετισμό του στην εκδήλωση.

«Οι τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, σε ένα κοινωνικό αγαθό, λόγω της ρήτρας αναπροσαρμογής, αποτελούν το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα, που ταλανίζει το σύνολο των πολιτών και εκτροχιάζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Το δικηγορικό σώμα δεν μπορεί να μείνει απαθές μπροστά στη νέα αυτή πραγματικότητα» σημείωσε.

Παραπέμποντας σε μία σειρά διατάξεων, εγείρονται – όπως είπε – σοβαρά ερωτηματικά σχετικά με το εάν οι επίμαχες, εφαρμοσθείσες ρήτρες αναπροσαρμογής:

– είναι αρκούντως διαφανείς, με δεδομένο ότι ουδόλως προσδιορίζουν το συγκεκριμένο μηχανισμό αναπροσαρμογής κατά τρόπο αντιληπτό στον μη ειδικό πελάτη – καταναλωτή

– κατέστησαν επαρκώς γνωστές στον πελάτη, ιδίως με δεδομένο ότι παρεισήχθησαν με τρόπο που ήταν καταφανώς σχεδιασμένος για να μη γίνει αντιληπτός (μικρή γραμματοσειρά σε μη εμφανές σημείο του λογαριασμού με περιεχόμενο δύσκολα αντιληπτό στον μη ειδικό)

– περιορίζουν τη μεταβλητότητα ως προς το ύψος του λογαριασμού, με δεδομένο ότι εκ του αποτελέσματος καταλήγουν σε αυξήσεις υπερπολλαπλάσιες του συνόλου της μέχρι τούδε κατανάλωσης.

– προσφέρουν επαρκείς επιλογές ως προς τη δυνατότητα διαχείρισης του κινδύνου διαχρονικής διακύμανσης των τιμών, με δεδομένο ότι στην πράξη ουδέν δικαίωμα επιλογής παρέχουν.

Η μεθόδευση που οδήγησε σε υπέρογκες χρεώσεις

«Η εκθετική αύξηση των τιμών αερίου συμπαρέσυρε τη χονδρική τιμή ηλεκτρικού ρεύματος, γεννώντας υπερκέρδη για τους παραγωγούς και μεταπωλητές ηλεκτρικής ενέργειας. Οι αυξήσεις αυτές μετακυλήθηκαν στους καταναλωτές μέσω των «ρητρών αναπροσαρμογής», οι οποίες είτε υπήρχαν εξ αρχής στις οικείες συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, είτε παρεισήχθησαν εκ των υστέρων, κατά κανόνα με μη εμφανείς τρόπους (με μικρή γραμματοσειρά στο οπισθόφυλλο των λογαριασμών και με κρυπτικό περιεχόμενο, με παραπομπές σε άγνωστα στο καταναλωτικό κοινό κανονιστικά κείμενα). Ως αποτέλεσμα της μεθόδευσης αυτής, οι καταναλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με υπέρογκες χρεώσεις» υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων.

Και κατέληξε: «Φανερό είναι ότι εάν οι ρήτρες επιτρέπουν την αυθαίρετη μεταβολή της χρέωσης από τον προμηθευτή καθίστανται eo ipso άκυρες. Στο ίδιο συμπέρασμα -αν και με την ανάγκη πρόσθετης τεκμηρίωσης- καταλήγουμε και στην περίπτωση που μετακυλίουν στον καταναλωτή επιβαρύνσεις που εμπίπτουν στον επιχειρηματικό κίνδυνο του προμηθευτή».

Δικηγόροι για ρήτρα αναπροσαρμογής ρεύματος: Τα νομικά επιχειρήματα

Σειρά νομικών επιχειρημάτων εξέθεσαν οι ομιλητές στην εκδήλωση καταδεικνύοντας πως η επιβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής είναι άκυρη. Ο Β. Τσιαφούτης αναφέρθηκε στον Κώδικα Προμηθειών βάσει του οποίου η δομή των τιμολογίων και τα συνιστώντα στοιχεία τους πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές να αναγνωρίζουν το κόστος που τους προκαλεί κάθε παρεχόμενη υπηρεσία και να επιτρέπουν τον υπολογισμό των επιμέρους χρεώσεων με ευχέρεια και διαφάνεια.

Κατά συνέπεια, υποστήριξε «δεν προκύπτει κάποιο ex lege δικαίωμα των προμηθευτών να τροποποιούν μονομερώς τη σύμβαση, ούτε οι ΓΟΣ που τους το επιτρέπουν διαφεύγουν του ελέγχου».

Στις προβλέψεις της νομολογίας του ΔΕΕ και στα όσα προβλέπονται στην κοινοτική Οδηγία του 2019 αναφέρθηκε ο Γ. Καλογεράκης. Όπως είπε σύμφωνα με το ΔΕΕ, οι ΡΑΤ πρέπει να πληρούν τρεις αρχές:

– καλής πίστης (έγκαιρη ενημέρωση, πραγματική δυνατότητα αζήμιας καταγγελίας).

– διαφάνειας (προβλεψιμότητα της έκτασης συμβατικής δέσμευσης βάσει σαφών και κατανοητών κριτηρίων και μεθόδων).

– ισορροπίας (αμοιβαιότητα αναπροσαρμογής τόσο εις όφελος όσο και εις βάρος του καταναλωτή).

Παρέπεμψε και στα σχετικά άρθρα της κοινοτικής Οδηγίας, σύμφωνα με τα οποία τίθεται υποχρέωση για τους προμηθευτές ενημέρωσης και δικαίωμα αζήμιας λύσης της σύμβασης.

«Οι τελικοί πελάτες ειδοποιούνται δεόντως σχετικά με οποιαδήποτε πρόθεση τροποποίησης των συμβατικών όρων και ενημερώνονται σχετικά με το δικαίωμα τερματισμού της σύμβασης όταν τους απευθύνεται η σχετική ειδοποίηση» αναφέρεται.

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝΤΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ανίσχυρες χαρακτήρισε ο Γ. Μεντής τις προσθήκες – αλλαγές, σε ήδη λειτουργούσα σύμβαση, χωρίς συναίνεση του πελάτη, ενώ αναφέρθηκε και στη ρητή επιφύλαξη στη σύμβαση προμήθειας του δικαιώματος μονομερούς τροποποίησης των όρων αυτής στο πεδίο εφαρμογής του ν. 2251/1994. Ο ίδιος μίλησε και την ερμηνεία των όρων αναπροσαρμογής του τιμήματος ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Γ. Δέλλιος υπογράμμισε πως «ανακύπτει ζήτημα διαφάνειας ως προς το κατανοητό της ρήτρας. Και τούτο, διότι αυτή αφενός μεν περιέχει έναν σύνθετο μαθηματικό τύπο, δυσνόητο ακόμη και για τον homooeconomicus, πόσο δε μάλλον για τον «συνήθως απρόσεκτο» μέσο καταναλωτή, αφετέρου δε αναφέρεται σε ένα μέγεθος, το x, που συνιστά τον «αριθμητικό μέσο όρο της τιμής εκκαθάρισης» ενός σκέλους της αγοράς Η/Ε που ονομάζεται «Προ-ημερήσια Αγορά του προηγούμενου μήνα», ενός δείκτη δηλαδή που ο μη εξειδικευμένος στην Αγορά Ενέργειας είναι αδύνατο να αντιληφθεί τι αντιπροσωπεύει».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr